Mindful zijn is leven in het ‘hier en nu’. Dat klinkt hartstikke zweverig, maar dat is het helemaal niet. Het gaat erom dat je zo min mogelijk bezig bent met dingen in het verleden en in de toekomst, maar juist in het moment leeft. Dat hoeft echt niet op een berg in China met klankschalen en heel veel ‘ohm’-geluiden, maar kan ook gewoon in de auto, tijdens het boodschappen doen of als je aan het eten bent. De Amerikaanse mindfulnessexpert dr. Danny Penman zegt dat mindfulness helpt om jezelf te 'disconnecten' van je gedachten, zodat je er niet in verdwaalt.
Hoe?
Je kunt aan mindfulness doen door bijvoorbeeld met al je aandacht te eten en proeven hoe elke hap smaakt. Je kunt de textuur van het eten voelen en voor de rest nergens anders mee bezig zijn. Maar je kunt ook je volle aandacht op je adem richten met een mindfulness meditatie. Probeer het niet te forceren, maar let gewoon op je in- en uitademing. Als je merkt dat je gedachten afdwalen, breng je je focus weer terug op je ademhaling. Kun je hier wel een beetje hulp bij gebruiken? Met deze gratis apps heb jij het mediteren binnen no time onder de knie.
Wat gebeurt er in de hersenen als we aan het mediteren zijn?
Als eerste wordt de prefrontale cortex actiever, die zich onder andere bezig houdt met keuzes maken, plannen en aandacht. Ook wordt het limbisch systeem in werking gesteld, waaronder de amygdala. Deze houdt zich bezig houden met emotionele reacties, zoals woede en angst. Als de amygdala actiever wordt, wordt de activiteit in het limbisch systeem juist lager waardoor emoties beter onder controle kunnen worden gehouden. Je prefrontale gebieden kunnen nu effectiever functioneren en dus kun je ook je focus beter vasthouden.
Daarnaast wordt ook de insula actiever. Er wordt gedacht dat dit de oorzaak is van het gekke gevoel dat je soms in je lichaam voelt als je bijvoorbeeld een ‘bodyscan’ doet. De insula is een gebied wat bij psychische stoornissen vaak juist een verminderde activiteit heeft en daarom zou mediteren een heel positief effect hebben.
De voordelen
Er zijn heel veel onderzoeken gedaan naar de positieve effecten van mindfulness en andere vormen van meditatie, maar volgens neurowetenschapper Richard Davidson en wetenschapsjournalist Daniel Goleman zijn er maar een paar studies die serieus genomen mogen worden. Uit deze onderzoeken blijkt dat er vier echt duidelijke voordelen zijn, namelijk een betere focus, beter omgaan met stress, een beter geheugen en beter gedrag.
De onderzoeken laten zien dat mensen die regelmatig aan mindfulness doen, zich beter kunnen concentreren en dus productiever zijn. Maar er zit wél een addertje onder het gras, want dit resultaat kun je alleen bereiken als je drie dagen achter elkaar 10 minuten mediteert. Ook werd door serieuze studies aangetoond dat mediteren helpt om rustiger te blijven tijdens stressvolle momenten. De amygdala wordt minder snel getriggerd, dan bij mensen die niet aan mindfulness doen. Dat betekent dat de hersenen minder snel in de vecht- of vluchtmodus springen, wat normaal gesproken de lichamelijk reactie op stress is.
Mensen die bewust aan mindfulness doen, laten in onderzoek ook een beter (korte termijn)geheugen zien. Zo werd bij studenten die een mindfulness training hadden gevolgd tijdens hun opleiding een hogere afstudeercijfer gemeten dan bij studenten die deze training niet hadden gevolgd (gemiddeld 16% hoger!). Last but not least kan mindfulness de houding van mensen op een positieve manier beïnvloeden. Er is aangetoond dat bij mensen die mediteren meer activiteit in de hersenen is delen die betrokken zijn bij zorg, gulheid en vriendelijkheid. What’s not to love?
