Wanneer de temperaturen buiten oplopen, zoeken we vaak op alle mogelijke manieren verkoeling – denk aan een duik in het zwembad, een koud flesje water of een lekker ijsje. Maar is het nu echt zo dat deze koude drankjes en snacks ons helpen om af te koelen? Of kun je beter voor een kop hete thee gaan?
Lichaamstemperatuur reguleren
Het behouden van de optimale lichaamstemperatuur wordt ook wel thermoregulatie genoemd. Mensen zijn warmbloedig, wat inhoudt dat wij in staat zijn om onafhankelijk van de omgeving onze lichaamstemperatuur zelf te reguleren. Dat komt omdat ons lichaam constant warmte produceert door onze lichamelijke processen, zoals bijvoorbeeld het metabolisme.
De warmte die ons metabolische stelsel produceert is natuurlijk heel handig als het koud is buiten, maar als de temperaturen buiten oplopen, moeten we voorkomen dat we oververhit raken. Het lijkt dan logisch om af te koelen met een koud drankje of een ijsje, maar toch blijkt dit minder effectief dan we voorheen dachten…
Opwarmen in plaats van afkoelen
Wanneer je een ijsje eet, zul je in eerste instantie wat afkoelen. De kou wordt echter snel vervangen door de warmte die vrijkomt wanneer de voedingsstoffen uit het ijsje af worden gebroken. Het verteren van calorierijke foods zorgt namelijk voor een verhoging van je lichaamstemperatuur, waardoor een ijsje eten er juist voor zorgt dat je het nog warmer krijgt. Oops...
Ook koude drankjes blijken minder effectief dan we dachten. Net als bij het ijsje zorgt een koud drankje er eventjes voor dat je afkoelt, maar bij een klein drankje is het effect snel weg omdat het wordt opgewarmd door je omliggende organen. Grote hoeveelheden koude drank zorgen ervoor dat je bloed minder snel stroomt, waardoor je lichaam meer moeite krijgt met hitte afvoeren. Daarnaast hebben soft drinks vanwege hun hoge aantal calorieën hetzelfde effect op je lichaam als een ijsje eten – je krijgt het er alleen maar warmer van.
Vanwaar de verwarring?
Hoe komt het dan dat je toch het idee hebt dat het drinken van koude drank of het eten van een ijsje je afkoelt? Door te drinken zorg je ervoor dat je gehydrateerd blijft. Hierdoor kan je lichaam warmte afgeven door het vanuit je vitale organen naar je huid te vervoeren in de vorm van zweet. Op een normale dag kan je als volwassene een halve tot hele liter zweet per dag verliezen, maar op warme dagen kan dit dus oplopen tot bijna anderhalve liter per uur. Hè bah! Dat is dan ook de reden dat je op een warme dag goed moet blijven drinken om uitdroging (of een zonnesteek of hitteberoerte) te voorkomen.
Hoe zit het met alcohol?
Hoe zit het dan met alcohol? Is het verstandig om naar een koud biertje te grijpen op een warme zomerdag? Eigenlijk niet… Bummer! Alcohol werkt urineafdrijvend, waardoor je lichaam extra veel vocht verliest en daarom moeilijker warmte kwijt kan raken door te zweten. Alcohol is dus niet heel verkoelend bij warm weer.
Wat moet je dan drinken?
Verrassend genoeg kunnen warme drankjes ervoor zorgen dat je koel blijft. Het lijkt misschien vreemd, maar het drinken van een warm drankje zorgt ervoor dat de receptoren in je mond en keel een signaal afgeven waardoor je gaat zweten. Hierdoor koelt je lichaam veel sneller af. Een kop thee in de hitte, wie had dat gedacht?
Ook actieve ingrediënten in pittig eten hebben dit effect, daarom zijn dit soort gerechten populair in landen met een warm klimaat. Blijf koel en ga op een warme dag dus liever voor een kop thee of een pittige Thaise curry dan voor een koud biertje of een ijsje.
Bron: IFLscience, Healthline
