We kunnen wel stellen dat het hebben van buikpijn als je ongesteld bent echt ver-schrik-ke-lijk is... Die maandelijkse krampen zijn niet bepaald een feestje, dus driewerf hoera als die rotweek weer achter de rug is. Toch hebben die steken in je onderbuik niet altijd te maken met eventuele (opkomende) ongesteldheid. Je hoeft natuurlijk niet gelijk in paniek te raken als je pijnscheuten krijgt buiten je maandelijkse feestje om, daar kunnen meerdere redenen voor zijn.

Oorzaken van buikpijn per locatie

Er zijn verschillende soorten buikpijn die lang niet allemaal linken aan menstruatieklachten. We zetten ze allemaal voor op een rijtje:

Krampen of steken in onderbuik

Als je last hebt van steken in je buik kan dit veroorzaakt worden door menstruatie, maar ook door voedselvergiftiging, het prikkelbare darmsyndroom (PDS) of maagzweer.

    Links onder buikpijn

    Een zeurende pijn links bij je onderbuik kan wijzen op een ontsteking in de dikke darm, ook wel culitis ulcerosa genoemd. Verder kun je last hebben van diverticulitis. Maar daar blijft het niet bij. Wanneer je last hebt van je eierstokken, kun je ook linksonder of rechtsonder in je buik pijn hebben. Mocht je twijfelen neem dan altijd contact op met je gynaecoloog. Als laatste kan ook endometriose buikpijn linksonder veroorzaken. Als je endometriose hebt, dan groeit weefsel buiten je baarmoeder.

    Buikpijn rechts zijkant

    Wanneer je juist last hebt van steken of krampen aan de rechterzijkant, kan dit wijzen op een blindedarmontsteking. Verder kan deze specifieke pijn veroorzaakt worden door pijn aan de eierstok.

    Buikpijn bovenbuik

    Wanneer je voornamelijk rechts bij je bovenbuik last hebt, kan dit wijzen op galstenen. Vaak kun je een probleem met je galblaas herkennen aan plakkerige ontlasting na het eten van een vette maaltijd. Vooral buikpijn bij je bovenbuik aan de linkerkant? Dan kan dit komen door een aandoening aan je alvleesklier. Meestal ben je dan ook misselijk en heb je last van een opgeblazen buik.

    Pijn in onderbuik én onderrug

    Pijn in de onderbuik die uitstraalt naar je rug wijst meestal op menstruatieklachten of een blaasontsteking. Als je vooral last hebt van je onderrug, kan deze vervelende pijn veroorzaakt worden door het prikkelbaar darmsyndroom.

    Zeurend gevoel onderbuik en rond de navel

    Buikpijn rond je navel duidt vaak op een ontsteking in de dunne darm, zoals de ziekte van Crohn. Ook een besmetting met een parasiet, bacterie, glutenintolerantie, voedselallergie en lactose-intolerantie kunnen buikpijn rondom je navel of een opgezwollen buik veroorzaken.

    Menstruatiekrampen maar niet ongesteld? Dit zijn de mogelijke oorzaken:

    Zo zie je dat pijn in je buik ook andere oorzaken kan hebben. Heb je wel 'menstruatiepijn' maar ben je niet ongesteld? Wellicht komt die pijn dus hier vandaan:

      1. Prikkelbaar darmsyndroom (PDS)

      Heb je regelmatig last van krampen in je onderbuik? Veel mensen die kampen met het Prikkelbaar Darmsyndroom (PDS) merken dat ze in periodes waarin ze veel stress hebben veel meer last krijgen van hun symptomen, waaronder fikse buikkrampen. Toch is het niet zo dat stress de symptomen veroorzaakt: stress verergert de boel alleen.

      Hoe het precies kan is nog niet duidelijk, maar experts denken dat stresshormonen je darmen gevoeliger maken voor prikkels, waardoor je sneller last krijgt van diarree of juist van constipatie. Deze hyperactiviteit kan ervoor zorgen dat je spieren intens gaan samentrekken, waardoor je enorme kramp kunt krijgen. Worden je klachten maar niet minder? Ga dan eens langs de huisarts of langs een diëtist voor advies.

      2. Een verrekte spier

      Niet alle krampen zijn te wijten aan je darmen of baarmoeder. Soms kun je namelijk ook gewoon een buikspier verrekt hebben. Daar hoef je helemaal niet intensief voor getraind te hebben; zelfs een onverwachte beweging tijdens je dagelijkse bezigheden kan er al voor zorgen dat je een spiertje verrekt.

      Wanneer dat gebeurt, zullen je buikspieren wat pijnlijk aanvoelen en zo nu en dan wat samentrekken. Zo'n krampachtige samentrekking van je spieren is geen pretje. Hoe je er vanaf komt? Rusten en genoeg drinken! Misschien maar niet planken deze week...

      3. Constipatie

      Ja, opstoppingen kunnen helaas behoorlijk wat buikkrampen veroorzaken. Sterker nog: je kunt op meerdere plekken in je darmen kramp krijgen als je last van constipatie hebt. Je darmspieren moeten namelijk hevig samentrekken om je verharde stoelgang vooruit te kunnen duwen. Vandaar die buikkrampen in je onderbuik. Ook als je de hele dag scheetjes inhoudt omdat je in de buurt bent van je scharrel of partner, kan dit voor buikklachten zorgen.

      Als het veel druk kost om je stoelgang vooruit te duwen, zwellen je darmen op en krijg je last van kramp. De oplossing? Veel water drinken en vezelrijk voedsel eten. Hierdoor kun je zorgen dat je stoelgang zachter wordt, waardoor het soepeler door je darmen kan worden geduwd.

      4. Inflammatoire darmziekte (IBD)

      Inflammatoire darmziekte (IBD) is een auto-immuunziekte waarbij antilichamen je maagdarmkanaal aanvallen en zo maagzweren, diarree (met of zonder bloed) en kramp veroorzaken. Het is een chronische ziekte die vaak met sterke antibiotica moet worden bestreden.

      Twijfel je of jij misschien last hebt van IBD? Ga dan langs de huisarts: hij of zij kan bepalen of je een bloedonderzoek of een endoscopisch onderzoek (of beide) nodig hebt om te bepalen of je daadwerkelijk IBD hebt.

      5. Ovulatie

      Je staat er misschien niet bij stil, maar ook je ovulatie kan ervoor zorgen dat je menstruatie-achtige krampen krijgt. Ongeveer 14 dagen voordat je ongesteld moet worden, vindt je ovulatie plaats. Wanneer je ovuleert, komt er prostaglandine vrij, een hormoon waardoor je lichaam pijn aankan. Je kan dan pijn voelen bij je baarmoeder, terwijl je nog niet ongesteld bent.

      Bij het vrijkomen van dit hormoon kunnen je baarmoederspieren samentrekken, waardoor je kramp in je onderbuik krijgt. Wanneer je de pil slikt, zul je minder last hebben van die krampen bij je baarmoeder, omdat de pil ervoor zorgt dat er geen ovulatie plaatsvindt en je minder prostaglandine aanmaakt.

      6. Lucht in je darmen

      Een van de meest voorkomende oorzaken van buikkramp is de ophoping van lucht in je darmen. Daar kunnen meerdere oorzaken van zijn: je hebt last van een te grote hoeveelheid bacteriën in je darmen of je hebt geen lucht laten ontsnappen (lees: je hebt geen winden gelaten).

      Ook al is het misschien wat ongemakkelijk, je kunt beter een scheet laten dan hem inhouden. Als je de lucht binnenhoudt, zwellen je darmen namelijk op en gaan ze verkrampen, waardoor je enorme last van je buik kunt krijgen. Oftewel: better out than in!

      7. Diverticulitis

      Veel vrouwen associëren kramp in hun onderbuik met menstruatieklachten, just because... Maar waar veel dames niet bij stilstaan is dat het ook gewoon darmklachten kunnen zijn. De vergissing wordt vaak gemaakt omdat de krampen meestal ontstaan in hetzelfde deel van je lichaam: je onderbuik.

      Heb je last van 'menstruatiepijn' zonder menstruatie? Bij buikpijn en -kramp kun je ook last hebben van diverticulitis: een aandoening waarbij een divertikel (een goedaardige uitstulping in je dikke darm) ontstoken raakt. Hierdoor kun je niet alleen last krijgen van kramp, maar ook van koorts en misselijkheid.

      Als het slechts een milde ontsteking is kan deze worden tegengaan door te rusten, wat aanpassingen te doen in je voedingspatroon en door antibiotica te slikken. Helaas zul je in een ernstig geval een operatie nodig hebben om van je klachten af te komen. Vertrouw je het niet? Ga dan langs je huisarts om diverticulitis uit te laten sluiten.

      Conclusie

      Kortom: heb je menstruatieklachten en voel je je ongesteld, maar zie je geen bloed? Deze buikpijn hoeft niet te betekenen dat je ongesteld moet worden of zwanger bent. Ga na wat je precies voelt en wat je de afgelopen dagen hebt gegeten of gedaan. Luister bovendien goed naar je lichaam en neem voldoende rust als dit nodig is.