Vitamine D en sport, wat hebben die twee met elkaar te maken? Schijnbaar een heleboel. We zouden graag willen weten wát precies. Voordat op dat verband wordt ingegaan is het belangrijk om wat meer te weten over vitamine D. En om wat meer te weten over vitamine D is het belangrijk om eerst wat meer informatie te hebben over vitaminen an sich.
Micronutriënten: van macrobelang
We weten wel dat we dagelijks micronutriënten nodig hebben en dat ze te halen zijn uit gezond eten, maar wat doen ze eigenlijk?
'Vitaminen worden (samen met de mineralen) ook wel micronutriënten genoemd, vanwege de ontzettend kleine hoeveelheden die we ervan nodig hebben. In tegenstelling tot macronutriënten - de grotere moleculen waarvan we vele grammen per dag wegwerken (koolhydraten, vetten en eiwitten) – leveren de micronutriënten zelf geen energie. Wel spelen ze een fundamentele rol in de omzetting van energie en bij andere processen in ons lijf. Eigenlijk kun je wel zeggen: zonder de aanwezigheid van vitaminen kan de energie uit macronutriënten niet omgezet worden in bruikbare brand- of bouwstoffen', legt dr. Ludidi uit.
Vitamine D
De meeste vitaminen krijg je binnen via voeding. Bij vitamine D werkt dat anders. 'We kunnen vitamine D namelijk zelf aanmaken. Vitamine D is een in vet oplosbare vitamine (net als A, E, K), welke in het lichaam onder invloed van zonlicht in de huid aangemaakt kan worden uit een cholesterol-achtige substantie, 7-dehydrocholesterol. Deze zogenaamde pro-vitamine D3 ontstaat wanneer UV-B straling in contact komt met onze huidcellen', zegt de dokter. 'Daarnaast bevat een aantal voedingsbronnen vitamine D-achtige stoffen (vitamine D2 of vitamine D3), bijvoorbeeld aan zonlicht blootgestelde paddenstoelen, eieren, vis en lever. Deze vitamine D-achtige stoffen worden in onze lever omgevormd tot biologisch-beschikbare vitamine D.'
In deze 5 voedingsmiddelen zit vitamine D
Wat doet vitamine D?
In de darm vergroot vitamine D de opname van Calcium, vitamine D ondersteunt
de bot-opbouwende cellen, die zorgen continu vernieuwing van botweefsel en geeft dr. Ludidi geeft aan dat er steeds meer aanwijzingen zijn dat het ook andere functies vervult, zoals in het immuunsysteem en in de eiwitvorming. 'Dit verklaart deels ook de opmerkelijke associaties tussen vitamine-D tekorten en afwijkingen die niet direct gerelateerd zijn aan het skeletsysteem, zoals een verminderde spierfunctie. En dat brengt ons bij de sporter.' Tot wel twee-derde van de sporters op topsportniveau zou een tekort hebben!
Rol van vitamine D in sport
Gaat sporten je in de zomermaanden beter af dan in de wintermaanden? Dat zou volgens dr. Ludidi zomaar eens te maken kunnen hebben met een verminderde beschikbaarheid van vitamine D in de winter. Het wordt namelijk steeds duidelijker dat vitamine D bij het sporten ook een belangrijke rol speelt! Onderzoek heeft herhaaldelijk aangetoond dat een vitamine D-tekort kan leiden tot serieuze prestatieverminderingen.
Concrete verbetering
Vitamine D suppletie kan ook bijdragen aan het normaliseren van de vitamine D spiegels, iets wat mogelijk in relatie staat tot sportprestatieverbetering. Ludidi: 'Onderzoek door Close en collegae (2013) toonde aan dat vitamine D suppletie gedurende 8 weken resulteerde in verbeteringen in lichaamsfuncties. In vergelijking tot de placebogroep liet de vitamine D groep een duidelijke verbetering zien in de 10m sprint en de vertical jump. Ook voor de bankdruk-test en squat-test waren er indicaties tot prestatieverbetering.' Vitamine D suppletie gedurende acht weken liet een verbetering zien in sprints, vertical jumps en mogelijk ook voor bankdrukken en squatten!
Wanneer heb je ook extra vitamine D nodig?
Wanneer je in de groei bent, op leeftijd bent, een donkere huid hebt, veel binnen zit, of overgewicht hebt heb je extra vitamine D nodig.
Heb je geen idee of je wel genoeg vitamine D binnenkrijgt? Dit kun je laten checken bij je huisarts. Dit kun je beter in de winter doen, omdat een tekort dan duidelijker te ontdekken is.
