Dr. Samefko Ludidi is fervent sporter en voedingswetenschapper en deelt zijn visie en kennis met ons. Deze keer ligt de focus op koolhydraten. Want: welk effect heeft een koolhydraatarm dieet eigenlijk op je lichaam en welke invloed heeft het op je sportprestaties?
>> Koolhydraten, wat moet je er eigenlijk allemaal over weten?
Low-carb?
Een low-carb dieet, oftewel: een koolhydraatarm dieet, wordt steeds populairder en heeft vanuit gezondheidsoogpunt verschillende gunstige onderbouwingen. “Toch is het niet altijd makkelijk om low-carb te eten en te blijven eten”, zegt Ludidi.
Oorsprong
“Zo’n 10.000 jaren geleden is de fundering gelegd voor onze ‘koolhydraat-afhankelijkheid’. Graancultivering zorgde voor continuïteit in voedselvoorziening en zo werd graan onze belangrijkste, vaste voedselbron.” In de loop van de tijd zijn koolhydraten onze belangrijkste bron van energie geworden. Daarbij geeft dr. Ludidi ook aan dat de oorspronkelijke koolhydraatrijke producten (fruit en wortels) verreweg niet lijken op de huidige high-carb foods die de kans op overconsumptie en overgewicht vergroten.
Hij legt uit dat we ons lichaam hebben 'geleerd' om veel koolhydraten te gebruiken voor de energievoorziening, maar dat ons lichaam ook nog steeds in staat is om andere voedselbronnen te gebruiken voor de energielevering.
>> 7 Dingen die gebeuren als je stopt met koolhydraten eten
Vergelijkbaar met een auto
Waar je lichaam brandstof vandaan haalt hangt vooral af van wat je gewend bent. "Dit betekent impliciet dat wisselen van brandstof mogelijk is, zij het met enige haperingen. Vergelijk het met een auto die op zowel gas als benzine loopt. De ervaren chauffeurs onder ons weten dat de omschakeling tussen benzine en gas tijdens een rit meestal even duurt en niet onopgemerkt verloopt - noem het gerust haperend", legt de voedingswetenschapper uit.
Energietekort
"In jouw lichaam wordt brandstof door energiefabriekjes genaamd mitochondriën (ook wel mitochondria; enkelvoud: mitochondrion) omgezet in bruikbare energie: denk- en spierkracht. De brandstof die jij aanlevert met jouw voeding bepaalt voor een groot gedeelte de ‘instellingsfrequentie’ van die mitochondriën."
"Laten we stellen: je haalt jouw energie normaliter hoofdzakelijk uit koolhydraten. Dan zijn jouw mitochnodriën ‘ingesteld’ op de omzetting van glucose naar energie. Bij een acute overstap op low-carbgebeurt dan simpel gezegd het volgende:
- Je lichaam is genoodzaakt om energie uit andere bronnen dan koolhydraten te halen.
- Je lichaam past de mitochondriële 'instelling' aan op de nieuwe brandstof, maar dit vergt tijd."
>> Vervangers voor snelle koolhydraten
Twee strategieën voor een koolhydraatarm dieet
Doctor Ludidi geeft twee strategieën die je kunt toepassen op een koolhydraatarm dieet:
- Pas je bewegingsintensiteit aan
Zet je huidige trainingsschema even on hold en verminder de beweging die je uit training haalt sterk. Laat je lichaam wennen aan je nieuwe eetpatroon. Over een periode van twee tot vier weken kun je het weer rustig opbouwen. Hoe meer je lichaam gewend is aan het nieuwe eetpatroon, hoe meer energie je weer krijgt.
- Ga stapsgewijs aan de slag
In plaats van direct over te stappen op low-carb, kun je er ook voor kiezen om dit te verdelen over een langere periode van bijv. 2 weken, waarbij je elke 3 dagen je koolhydraat-inname verder naar beneden schroeft. Begin bijvoorbeeld met het halveren van de hoeveelheid koolhydraten in je avondmaal (aardappels/ rijst/ pasta etc.) en vervang dit door extra groene groenten (deze zijn vaker koolhydraatarm) of een side salad. Voer deze reducering ook bij je andere maaltijden door, totdat je volledig low-carb leeft.
Een koolhydraatarm dieet kan dus werken, als je goed weet hoe je ermee aan de slag moet. Lees jezelf van te voren goed in en kijk wat bij jouw levensstijl past. Blijf altijd goed naar je lichaam luisteren!
