‘Alles met mate eten’ lijkt tegenwoordig het levensmotto. Maar als het aankomt op suiker en zout, kan het nog weleens lastig zijn om de juiste balans te vinden. Alhoewel beiden een essentiële rol spelen als het gaat om onze gezondheid, kunnen ze ook veel gezondheidsproblemen veroorzaken. Omdat het niet helemaal duidelijk is welke van de twee meer schade aanricht, hebben wij de feiten voor je op een rijtje gezet.
Suiker
Met suiker bedoelen we niet de natuurlijke suikers, maar de geraffineerde en toegevoegde suikers. Melk en fruit bevatten natuurlijke suikers en calorieën, maar ook voedingsstoffen als vitamine, mineralen, eiwitten (in melk) en polyfenolen. Suikerhoudende drankjes, zoals frisdrank, bevatten veel suikers en calorieën, maar geen voedingsstoffen. Dat geldt ook voor de meeste snacks, waardoor overmatige consumptie kan leiden tot obesitas en een tekort aan voedingsstoffen.
Alle suikers, hoe ze ook worden genoemd, zorgen voor een stijging in je bloedsuikerspiegel, waardoor je meer insuline gaat produceren. Dit proces komt op gang om de suiker uit je bloed in je cellen te krijgen zodat het omgezet kan worden naar energie. Dit gaat normaal gesproken zonder problemen, maar als je te veel suiker binnenkrijgt, zal je lichaam te veel vet gaan opslaan. Hierdoor kun je uiteindelijk resistent worden voor insuline, nog meer aankomen en je risico op diabetes type 2, hartafwijkingen en nierfalen verhogen.
Te veel suiker eten, vooral geraffineerde suikers, kan tevens zorgen voor het vertragen van je spijsvertering en irritatie. Dit kan leiden tot chronische aandoeningen, zoals een te hoog cholesterolniveau, een hoge bloeddruk, lever- en hartziekten.
Zout
Het menselijk lichaam heeft zout nodig om vloeistoffen te reguleren en elektrische lading tussen cellen te dragen. Toch wordt het effect van zout op ons lichaam de laatste tijd steeds meer onder de loep genomen. Bij de meeste gezonde mensen wordt een normale hoeveelheid zout met gemak door het lichaam verwerkt, maar een te veel aan zout kan op de lange termijn gezondheidsproblemen veroorzaken. De dagelijks aanbevolen hoeveelheid is niet meer dan een theelepel natrium per dag, terwijl het gros van de mensen (veel) meer binnenkrijgt.
Heel lang dachten experts dat natrium ervoor zorgt dat de druk in je aderen hoger wordt, waardoor je een hoge bloeddruk krijgt. Een hoge bloeddruk kan leiden tot grote gezondheidsproblemen, zoals hartaanvallen en beroertes, maar ook nierproblemen en problemen met je zicht. Toch lijkt de link tussen natrium en een verhoogde bloeddruk lang zo sterk niet meer te zijn.
Een onderzoek uit 2014 wees uit dat het consumeren van zout niet zorgde voor een verhoogde bloeddruk bij zowel mannen als vrouwen. De onderzoekers trokken de conclusie dat de relatie tussen zout en bloeddruk wat lastiger ligt. Een normaal, gezond persoon zal niet gelijk een hoge bloeddruk krijgen als hij/zij met mate zout eet. Wel zijn sommige bevolkingsgroepen gevoeliger voor zout, zoals mensen boven de vijftig en mensen die al een hoge bloeddruk hebben.
Het probleem met een teveel aan zout is dat het grootste deel komt door bewerkt voedsel en eten uit restaurants. Deze foods bevatten vaak ook meer vet en calorieën en zijn niet rijk aan voedingsstoffen zoals het verse voedsel dat je thuis klaarmaakt. Hierdoor kun je flink aankomen en een verhoogd risico krijgen op meer gezondheidsproblemen, naast de hoge bloeddruk.
Wat is er slechter?
Bij beiden geldt: als je het met mate consumeert is er niet zo veel aan de hand. Als je echt een 'bad guy' wilt kiezen heeft suiker een negatiever effect op je gehele gezondheid dan zout. Zout is namelijk essentieel voor je lichaam om goed te kunnen functioneren. Suiker, aan de andere kant, heb je minder nodig!
Daarnaast liet een onderzoek gepubliceerd in het tijdschrift Diabetology & Metabolic Syndrome zien dat suiker het negatieve effect van zout kan vergroten. Insuline zorgt er namelijk voor dat je nieren natrium vasthouden – des te meer insuline je lichaam produceert, des te meer water en natrium je nieren vasthouden. Het resultaat? Een hoge bloeddruk! Om te voorkomen dat je te veel suiker en zout binnen krijgt, kun je het beste voedzame bronnen van koolhydraten eten, zoals meergranenproducten, melkproducten en fruit.
