Oestrogeendominantie: hoe herken je het en wat kun je eraan doen?
Het is tijd om die hormonale chaos weer onder controle te krijgen.
© Getty Images - Stephanie Verhart

Heb je ooit het gevoel dat je hormonen gewoon niet willen meewerken? Dat je lichaam zich als een eigenwijze diva gedraagt die maar niet wil luisteren? Wellicht heb je dan te maken met oestrogeendominantie. Het klinkt misschien als een ingewikkeld medisch begrip, maar in feite is het een hormonale verstoring die ontzettend veel vrouwen (en zelfs mannen) ongemakken kan bezorgen. Van stemmingswisselingen tot opgeblazen buik, oestrogeendominantie kan zich op verschillende manieren manifesteren. Het goede nieuws? Je kunt er iets aan doen.
In dit artikel ontdek je alles over wat oestrogeendominantie is, hoe je het herkent en welke praktische stappen je kunt nemen om het te verminderen. Het is tijd om je hormonen weer in balans te brengen.
Wat is oestrogeendominantie?
Laten we het even simpel houden: oestrogeendominantie betekent dat er een disbalans is tussen twee belangrijke vrouwelijke hormonen, namelijk oestrogeen en progesteron. Oestrogeen is het hormoon dat vooral de menstruatiecyclus en vruchtbaarheid regelt en progesteron helpt je cyclus in balans te houden en zorgt er bijvoorbeeld voor dat je baarmoederwand zich voorbereidt op een mogelijke zwangerschap.
Oestrogeendominantie betekent dus niet per se dat je te veel oestrogeen hebt (al kan dat ook een rol spelen), maar meestal is het de verhouding tussen oestrogeen en progesteron die niet meer klopt. Je hebt gewoon een te veel aan oestrogeen in verhouding tot progesteron. Dit kan leiden tot allerlei ongemakken en symptomen die je misschien niet meteen in verband brengt met je hormonen.
Hoe herken je oestrogeendominantie?
Dus, hoe weet je of je misschien last hebt van oestrogeendominantie? De symptomen van oestrogeendominantie kunnen best wel variëren van persoon tot persoon. Het is dus niet zo dat je meteen alles ervaart, maar als je een aantal van de onderstaande klachten herkent, zou het best kunnen dat oestrogeen de boosdoener is.
- Onregelmatige menstruaties - Je cyclus is niet altijd hetzelfde en je hebt misschien ook veel zwaardere menstruaties dan normaal.
- Borstpijn of gevoelige borsten - Dit kan voelen alsof je borsten steeds maar op de rand van ‘te gevoelig’ staan. Vooral als je vóór je menstruatie te maken hebt met gevoeligheid of opgezette borsten, is dit een typisch teken van oestrogeendominantie.
- PMS-achtige symptomen - Heb je het gevoel dat je emoties alle kanten op schieten? Last van irritatie, huilbuien, angstige gedachten of vermoeidheid? Deze symptomen komen veel voor bij vrouwen met oestrogeendominantie.
- Gewichtstoename - Vooral rond je buik of heupen kan er een extra vetlaagje ontstaan, ook al eet je niet anders. Oestrogeen kan namelijk ervoor zorgen dat vet zich meer ophoopt in je lichaam.
- Slaapstoornissen - Kan je niet goed in slaap vallen of word je 's nachts vaak wakker?Hormonale disbalans kan zeker de oorzaak zijn van je slaapprobleem.
- Haarproblemen - Dunner wordend haar of haaruitval kunnen soms een gevolg zijn van hormonale disbalans.
- Lager libido - Heb je minder zin in seks dan normaal? Oestrogeendominantie kan het verlangen naar intimiteit behoorlijk verminderen.
- Opgeblazen gevoel en spijsverteringsproblemen - Je buik voelt vaak gezwollen, zelfs als je niet zoveel hebt gegeten. Dit kan te maken hebben met een verstoring van je hormonen.
Herken je je in (een aantal van) deze symptomen? Dan is het zeker de moeite waard om je hormonen eens goed onder de loep te nemen. Ga langs je huisarts voor meer informatie. Bovenstaande symptomen kunnen namelijk ook tekenen zijn van de (vervroegde) overgang, stress of bijvoorbeeld PCOS.
Wat veroorzaakt een oestrogeendominantie?
Oestrogeendominantie kan verschillende oorzaken hebben. Soms zijn het een paar kleine veranderingen in je leefstijl die de balans verstoren, andere keren spelen er grotere factoren een rol. Hier zijn enkele van de meest voorkomende oorzaken:
Stress, stress, stress
Het klinkt bijna als een cliché, maar stress is echt een van de grootste boosdoeners. Wanneer je onder stress staat, produceert je lichaam cortisol (het stresshormoon), en als je te veel cortisol hebt, wordt de productie van progesteron verstoord. Dit zorgt ervoor dat oestrogeen relatief teveel wordt.
Verkeerde voeding
Als je vaak bewerkte voeding, te veel suiker of weinig vezels eet, kan dit de manier waarop je lichaam oestrogeen afbreekt en uitscheidt beïnvloeden. Het resultaat? Oestrogeendominantie.
Blootstelling aan xeno-oestrogenen
Dat klinkt misschien een beetje als science fiction, maar xeno-oestrogenen zijn stoffen die zich in je lichaam gedragen als oestrogeen. Ze komen voor in plastic, schoonmaakmiddelen, pesticiden en zelfs in sommige schoonheidsproducten.
Hormonale anticonceptie
Als je de anticonceptiepil of andere hormonale middelen gebruikt, kan dit leiden tot een verhoogde oestrogeenproductie, vooral als er geen voldoende progesteron tegenover staat.
Veranderingen in je leeftijd
Naarmate je ouder wordt, en zeker in de perimenopauze, daalt de productie van progesteron. Dit kan het risico op oestrogeendominantie verhogen, omdat je oestrogeen relatief meer wordt.
Wat kun je doen bij een oestrogeendominantie?
Gelukkig kun je wel degelijk iets doen om die oestrogeendominantie te lijf te gaan! Hier zijn een aantal praktische tips die je kunt volgen om de balans tussen oestrogeen en progesteron weer te herstellen.
1. Eet gezond
Gezonde voeding is erg belangrijk voor je hormoonhuishouding. Voorbeelden van hormoonvriendelijke voeding zijn groene bladgroenten (spinazie en boerenkool), gezonde vetten (avocado’s, olijfolie en vette vis zoals zalm) en kruisbloemige groenten (broccoli, bloemkool en spruitjes).
2. Vermijd xeno-oestrogenen
Probeer zo veel mogelijk producten te vermijden die synthetische hormonen bevatten. Dat betekent minder plastic (gebruik glas of roestvrij staal), kies voor natuurlijke schoonmaakmiddelen en cosmetica, en let op pesticiden in je voedsel. Het klinkt misschien als een kleine moeite, maar het kan een groot verschil maken.
3. Beperk stress
Stress is een serieuze verstorende factor in je hormonale balans. Probeer technieken te integreren die je helpen ontspannen, zoals meditatie, yoga of ademhalingsoefeningen. Ook voldoende slaap is belangrijk om je hormonen in balans te houden. Kortom: zorg goed voor jezelf.
4. Lichaamsbeweging
Fysieke activiteit heeft een enorm positieve invloed op je hormonen. Lichaamsbeweging helpt niet alleen om overtollig gewicht te verliezen (wat oestrogeen in vetweefsel kan opslaan), maar het bevordert ook de algehele hormoonbalans. Maak er een gewoonte van om regelmatig te bewegen, of het nu wandelen, fietsen of zwemmen is.
5. Hormonale therapie (indien nodig)
Als je merkt dat je symptomen ernstig zijn, kan het zijn dat je onder begeleiding van een arts progesteron moet aanvullen. Dit kan bijvoorbeeld in de vorm van een crème of tablet. Zorg ervoor dat je altijd in overleg met een arts deze stap zet en voor hormoontherapie kiest.
Oestrogeendominantie is een aandoening die niet zo bekend is, maar waar veel vrouwen last van hebben. Het goede nieuws is: je hebt invloed op je hormonen. Door gezond te eten, stress te verminderen, regelmatig te bewegen en je blootstelling aan schadelijke stoffen te verminderen, kun je je hormonale balans weer herstellen. Wees lief voor jezelf, neem je gezondheid serieus en geef je lichaam de ruimte om weer in balans te komen.
Volg je Women's Health al op Facebook en Instagram?