Is lichaamsgeur belangrijk bij het vinden van een partner?
Liefde op het eerste gezicht… of op de eerste geur?
© Getty Images - Klaus Vedfelt

Bij het zoeken naar een romantische partner spelen veel factoren een rol: uiterlijk, persoonlijkheid, gedeelde interesses en zelfs sociale status. Maar hoe zit het eigenlijk met iemands lichaamsgeur?
Veel mensen geloven dat geur een directe rol speelt bij aantrekkingskracht, bijvoorbeeld via feromonen die ons onbewust naar een geschikte partner zouden leiden. Maar onderzoek wijst uit dat dit niet zo simpel werkt. Geur zorgt meestal niet voor een directe klik, maar kan juist een afknapper zijn als we iemand onaangenaam vinden ruiken. Pas later, wanneer we een band opbouwen met iemand, kan lichaamsgeur een belangrijkere rol krijgen. Het kan dan een gevoel van vertrouwdheid geven en zelfs bijdragen aan stressvermindering en een sterkere emotionele connectie.
De rol van lichaamsgeur bij onze partnerkeuze
In plaats van ons direct tot iemand te trekken, kan geur ons eerder afstoten of pas later een gevoel van vertrouwdheid en veiligheid geven. Onderzoeker en sociaal psycholoog Jasper de Groot is expert op het gebied van geur en menselijk gedrag en legt uit: 'Veel mensen denken dat feromonen ons op magische wijze aantrekken, zoals bij motten, maar bij mensen werkt dat anders. Onderzoek naar 'aantrekkingsferomonen' is vaak niet goed herhaald en heeft zwakke methoden. Bovendien kan de helft van de mensen bepaalde geuren, zoals androstenon, niet eens ruiken. En van de helft vindt de één het naar urine ruiken, de ander naar vanille.'
Kortom, lichaamsgeur beïnvloedt onze relaties op een subtiele, maar krachtige manier. Alleen niet op de manier die wij vaak denken.
Wetenschappelijke onderzoeken naar lichaamsgeur en partnerkeuze
Iedereen heeft een unieke lichaamsgeur, vergelijkbaar met de vingerafdruk. Jouw geur wordt bepaald door genetica, dieet, hormonen en bacteriën op de huid. Wetenschappers hebben lang gedacht dat mensen onbewust partners kiezen met een ander immuunsysteemprofiel dan hun eigen, om zo genetisch sterkere nakomelingen te krijgen. Dat is volgens De Groot is een hardnekkige mythe. 'Het idee is aantrekkelijk, want een zo zou je partnerkeuze zorgen voor een sterker immuunsysteem, maar het wetenschappelijke bewijs dat geur hier een rol in speelt, is erg zwak. Er is geen sterk onderzoek dat aantoont dat mensen echt partners kiezen op basis van immuungeur', zegt De Groot.
Wat wél bewezen is? Dat een onaangename lichaamsgeur een enorme afknapper kan zijn.
'Als iemand een geur heeft die je persoonlijk onprettig vindt, kan dat zo sterk zijn dat je diegene simpelweg niet (meer) aantrekkelijk vindt. Walging door geur is moeilijk te negeren en kan niet zomaar 'overruled' worden', zegt De Groot.
De rol van geur in langdurige relaties
Waar geur in de eerste ontmoeting vooral een afstotende factor kan zijn, krijgt het in een vaste relatie een hele andere betekenis. De geur van een geliefde kan stress verminderen, emotionele steun bieden en zelfs slaap verbeteren, zegt de sociaal psycholoog.
Uit onderzoek blijkt dat mensen beter slapen als ze het gedragen T-shirt van hun partner in bed hebben. Dit effect was vergelijkbaar met de invloed van melatonine, een stofje dat slaap bevordert. 'De geur van een partner kan een kalmerend effect hebben, zelfs als diegene niet fysiek aanwezig is. Dit komt waarschijnlijk doordat geur sterk verbonden is met emotionele herinneringen', legt hij uit.
Bovendien kan geur een soort thermometer zijn voor de kwaliteit van een relatie.
'Uit onderzoek blijkt dat mensen die de geur van hun partner als prettig ervaren, over het algemeen ook tevredener zijn met hun relatie', vertelt hij. 'We weten nog niet of dit komt doordat ze hun partner leuk vinden en daardoor de geur positief waarderen of dat de geur zelf een effect heeft op de relatie.'
Parfum: verleiding of misleiding?
Parfum kan een belangrijke rol spelen in aantrekkingskracht, maar het kan ook misleidend zijn. Een lekkere geur kan iemands aantrekkelijkheid vergroten, maar uiteindelijk komt het toch aan op de natuurlijke lichaamsgeur.
'Parfum kan een eerste aantrekkingskracht versterken, maar als de lichaamsgeur van een persoon je niet bevalt, is dat moeilijk te maskeren. Parfum is dus geen garantie voor succes in de liefde', benadrukt De Groot. Tegelijkertijd kan een specifieke geur, zoals een unieke parfum die een partner draagt, ook een herkenbare identiteit krijgen binnen een relatie.
'Geur is enorm associatief. Een parfum kan iemand herinneren aan zijn of haar partner, en daardoor ook een gevoel van veiligheid of liefde oproepen.'
Lichaamsgeur speelt dus een complexe rol in aantrekkingskracht en relaties. Hoewel het geen magische feromonen zijn die bepalen op wie we vallen, kan geur wél een krachtige invloed hebben op je relatie en hoe je je partner ervaart. Het kan afstoten, verbinden, troosten en zelfs de kwaliteit van een relatie weerspiegelen. Of je nu bewust bent van geur of niet, de kans is groot dat je neus een grotere rol speelt in je liefdesleven dan je denkt.
Volg je Women's Health al op Facebook en Instagram?