Voor jezelf beginnen? Zo start je met freelancen

Van belastingaanslagen tot de kracht van netwerken: 10 tips die jou op weg helpen in je freelancecarrière.

© Getty Images - Ezra Bailey

Tips voor beginnen met freelancen

Denk je erover om voor jezelf aan de slag te gaan maar heb je geen idee waar en hoe je moet beginnen? I get it. De freelance jungle kan in het begin best overweldigend voelen. Hoe kom je aan klanten? Hoe zorg je dat je constant voldoende werk hebt en wat moet je in hemelsnaam met al die blauwe brieven die ineens op je deurmat vallen? Als beginnende freelancer komt er heel wat op je af. Na zelf inmiddels meerdere jaren in de freelancewereld mee te draaien, heb ik de nodige do’s & don’ts aan den lijve ondervonden. Ervaring waar jij als startende zelfstandig ondernemer misschien wat aan hebt. Speel je met de gedachte om voor jezelf te beginnen? Houd pen en papier in de aanslag en take notes.

1.Het bepalen van je dienst of product

    De belangrijkste vraag is natuurlijk: wat ga je precies doen? Ben je van plan om een product te gaan verkopen via bijvoorbeeld een webshop of kies je voor een dienst? Bij een dienst wordt vaak ingewikkeld gedacht. Je denkt misschien ‘Waar ben ik nou goed in?’ of ‘Wat ik doe kan toch iedereen?’, maar daar heb je het mis. Je hoeft namelijk geen unieke of bijzondere skill te bezitten om een dienst te kunnen verkopen. Ga simpelweg bij jezelf na wat je nu al doet. Vaak zijn de dingen die voor jou vanzelfsprekend zijn, iets wat een ander minder goed kan. Ben je bijvoorbeeld handig in het editten van video’s, weet je veel over adverteren of ben je juist een pro in efficiënt en gestructureerd werken? Alles waar jij goed in bent of veel van weet, zijn kwaliteiten waar bedrijven iets aan kunnen hebben.

    2. Registreren als ondernemer

      Heb je besloten wat je wilt gaan doen en heb je een bedrijfsnaam bedacht? Dan is het tijd om het officieel te maken en je te registreren bij de KVK. Na de registratie van je eenmanszaak, krijg je binnen een paar weken bericht van de Belastingdienst met je BTW-nummer. Bewaar je KVK- en BTW-nummer goed, beide heb je namelijk nodig op je facturen en voor het doen van belastingaangifte.

      3. Hoe kom je aan klanten?

        Voor jezelf werken kent een hoop voordelen. Misschien wel het grootste voordeel is de vrijheid die je ervoor terugkrijgt. Op dinsdagochtend om elf uur even je nagels laten doen? Geen probleem. Op een zonnige middag je laptop om drie uur dichtklappen en het terras op? Kan gewoon. Al deze vrijheden zijn natuurlijk heerlijk, mits je genoeg verdient. Want hoe zorg je voor voldoende inkomsten? Of beter gezegd, hoe kom je aan genoeg klanten?

        Als freelancer ben je je eigen visitekaartje. Het is daarom belangrijk om zichtbaar te zijn. Een eigen website of socials waarop je laat zien wat je doet, helpen daarbij, maar soms is dat niet genoeg. Vooral in het begin zal je merken dat klanten je nog niet goed weten te vinden. Dan is het belangrijk om zelf actief op zoek te gaan.

        Je kunt dit doen door freelanceplatforms te bekijken, actief te zoeken op LinkedIn, maar ook door zelf de stoute schoenen aan te trekken en bedrijven koud te benaderen. Als jouw ideale klant namelijk niet weet dat je bestaat, hoe kunnen ze je dan vinden? Zoek op LinkedIn of de website van bedrijven naar de juiste contactpersonen en maak via LinkedIn een connectie met hen.

        Stel jezelf kort voor en leg uit wat je doet. Vertel wat je zo aanspreekt aan het bedrijf en wat jij eventueel voor ze zou kunnen betekenen. Wees hierin vooral niet te opdringerig. Een potentiële klant die niet direct hapt, zou in de toekomst zomaar eens bij je terug kunnen komen. Zie het als een eerste kennismaking en wees dus altijd vriendelijk en professioneel.

        4. De kracht van netwerken

        Potentiële klanten zijn overal. Niet alleen in je online netwerk op LinkedIn, maar ook in je offline netwerk. Vertel mensen in je omgeving wat je doet en voor wie je werkt. Grote kans dat iemand in je netwerk weer iemand kent waar jij iets voor zou kunnen betekenen. Ook netwerkevents, beurzen en masterclasses waar veel ondernemers samenkomen, zijn een goede manier om je netwerk uit te breiden. En vergeet mond-tot-mondreclame niet: tevreden klanten die jou aanbevelen, zijn de beste marketing die er is.

        5. Het bepalen van je tarief

          Je werk mag nog zo leuk zijn, uiteindelijk moet het natuurlijk ook wat opleveren. Het bepalen van een realistisch tarief is daarom erg belangrijk. Onthoud hierbij goed dat het tarief dat jij rekent veel meer inhoudt dan alleen het werk dat je levert. Zo moeten ook je investeringen, reiskosten, verzekeringen, belastingen, pensioen, vakantiegeld en niet declarabele uren erdoor gedekt worden. Zorg er dus voor dat je tarief niet te laag is. Benieuwd wat een gemiddeld tarief in jouw branche is? Spar hierover met mede-ondernemers uit dezelfde branche. Daarnaast heeft Knab een handig overzicht samengesteld van de gemiddelde uurtarieven van zzp’ers.

          Neemt je kennis en ervaring na verloop van tijd toe? Wees dan ook niet bang om je tarief wat op te schroeven. In loondienst zou je dit tenslotte ook doen. Side note: verhoog nooit zomaar je tarief zonder dit eerst te bespreken met je bestaande klanten.

          6. The boring part: belastingaangifte en administratie

            De inkomsten van je bedrijf moeten natuurlijk goed worden verwerkt in je administratie. Of je er nu voor kiest om dit grotendeels uit te besteden aan een boekhouder of het zelf bijhoudt, het is hoe dan ook belangrijk de basis van je belastingaangifte en boekhouding te begrijpen.

            Geen ster in Excel? Met een online boekhoudprogramma kun je je administratie eenvoudig zelf regelen. Hiermee stel je facturen en offertes op, verwerk je zakelijke kosten, koppel je je zakelijke bankrekening en houd je je uren bij. Ook zie je in één oogopslag welke facturen er nog openstaan en hoe het ervoor staat met je omzet, kosten en winst.

            Houd er rekening mee dat je als zzp’er elk kwartaal BTW-aangifte moet doen. Al kun je hier vrijstelling voor aanvragen als je door de Belastingdienst als kleine ondernemer wordt gezien. Naast de driemaandelijkse BTW-aangifte ben je verplicht om elk jaar belastingaangifte te doen over je omzet. Om onaangename verrassingen te voorkomen, is het slim om standaard een derde van je omzet opzij te zetten voor de belasting. Al mag je je zakelijke kosten hier gelukkig vanaf trekken.

            7. Leg afspraken vast

              Heb je een opdracht binnengehaald? Good job! Om gedoe over betalingen, de duur van de samenwerking of werkzaamheden te voorkomen, is het aan te raden om alle afspraken tussen jou en de klant vast te leggen. Dit hoeft geen uitgebreid contract te zijn, een korte overeenkomst is voldoende. Hiermee zijn de verwachtingen van beide kanten duidelijk en voorkom je discussies op een later moment.

              8. Wat als je ziek wordt?

                Je hoopt het natuurlijk niet mee te maken, maar er is altijd een kans dat je voor langere tijd uit de running raakt. Ook in dit geval wil je niet voor verrassingen komen te staan. Geen werk betekent als freelancer in de meeste gevallen namelijk geen inkomen. Zorg er dus voor dat je hier iets voor geregeld hebt. Dit kan een flinke buffer zijn, maar ook een arbeidsongeschiktheidsverzekering. Vind je dat laatste te duur? Je aanmelden bij een broodfonds kan een goed alternatief zijn.

                9. Een goede werkplek

                  Als startende freelancer is de kans groot dat je huiskamer zowel als kantoor, meeting room en lunchplek fungeert. Heel begrijpelijk, maar de balans tussen werk en privé vervaagt hiermee snel. Ook kan het in je eentje aan de keukentafel best saai zijn. Investeer daarom als het even kan in een goede werkplek buitenshuis, zoals een coworking. Zo houd je werk en privé makkelijker gescheiden en kun je tussendoor sparren met andere ondernemers.

                  10. Work-life balance

                    Over de balans tussen werk en privé gesproken, die kan als startende freelancer soms best lastig te vinden zijn. Je wilt het liefst ja zeggen op al het werk dat je wordt aangeboden. Je weet tenslotte niet wat volgende maand gaat brengen. Vooral wanneer je net gestart bent, is het vinden van een gezonde work-life balance best ingewikkeld. Toch doe je er goed aan erop te vertrouwen dat er altijd wel weer nieuw werk op je pad komt en je jezelf zo nu en dan ook wat rust en vrije tijd mag gunnen. Hierdoor ben je op de lange termijn productiever en loop je minder snel het risico op te branden.

                    Volg je Women's Health al op Facebook en Instagram?