Brain fog: wat is hersenmist en wat kun je ertegen doen?

Ken je dat gevoel dat je hoofd niet helemaal meewerkt? Je staart naar je scherm, probeert je te concentreren, maar je gedachten zijn als losgeslagen wolken. Of misschien ben je iets kwijt dat je net nog in je handen had. Welkom in de wereld van brain fog, oftewel hersenmist. Dit fenomeen kan je mentale scherpte tijdelijk aantasten, maar gelukkig kun je er iets aan doen.

Om je op weg te helpen leggen we uit wat brain fog precies is, wat de oorzaken zijn en hoe je jouw mentale helderheid kunt verbeteren.

Wat is brain fog?

Brain fog is geen medische aandoening op zich, maar een symptoom van onderliggende problemen. Je kunt hersenmist aan de volgende symptomen herkennen:

• Geheugenproblemen
• Moeite met focussen
• Mentale traagheid
• Algemene vermoeidheid in het hoofd

Afhankelijk van de oorzaak kan brain fog kortdurend of langdurig aanwezig zijn. Gelukkig is het in veel gevallen omkeerbaar.

Hoe verschilt brain fog van andere cognitieve problemen, zoals geheugenverlies of concentratieproblemen?

Brain fog verschilt van andere cognitieve problemen doordat het een breder gevoel van mentale vermoeidheid is. Terwijl geheugenverlies vooral gaat over het vergeten van informatie en concentratieproblemen zich richten op moeite met focus, beïnvloedt brain fog verschillende hersenfuncties tegelijk.

Het zorgt voor traag denken, verwarde gedachten en moeite met het organiseren van je brein, zelfs bij simpele taken. Geheugenverlies is specifiek gericht op het onthouden van dingen en concentratieproblemen gaan over afgeleid zijn. Brain fog is dus een meer algemene mentale mist, terwijl geheugenverlies en concentratieproblemen zich echt op één gebied richten.

Oorzaken van brain fog

Er zijn meerdere factoren die hersenmist kunnen veroorzaken. Dit zijn de meest voorkomende:

1. Stress

Langdurige stress zorgt ervoor dat je brein overbelast raakt. Dit maakt het moeilijker om helder te denken en kan mentale vermoeidheid veroorzaken.

2. Slechte slaap

Je hersenen hebben voldoende rust nodig om goed te functioneren. Te weinig of onrustige slaap kan zorgen voor vergeetachtigheid en concentratieproblemen. Streef naar minimaal 7 tot 9 uur slaap per nacht.

3. Hormonale schommelingen

Wist je dat veranderingen in hormoonspiegels, bijvoorbeeld tijdens zwangerschap of de overgang, je geheugen en concentratie ook enorm kunnen beïnvloeden? Vooral oestrogeen en progesteron spelen hierbij een rol. Dit is waarom voornamelijk vrouwen last hebben van brain fog.

4. Voedingstekorten

Een gebrek aan bepaalde voedingsstoffen, zoals een vitamine B12-tekort, kan bijdragen aan brain fog. Ook voedselintoleranties (zoals gluten of zuivel) kunnen mentale wazigheid veroorzaken, waardoor je even niet meer scherp bent.

5. Medicatie

Sommige medicijnen, zoals bepaalde pijnstillers of slaapmiddelen, kunnen hersenmist als bijwerking hebben. Als je merkt dat je minder scherp bent sinds je een bepaald medicijn gebruikt, overleg dan met je arts of het verstandig is om hiermee door te gaan.

6. Medische aandoeningen

Brain fog kan ook een symptoom zijn van onderliggende gezondheidsproblemen zoals chronische vermoeidheid, fibromyalgie, diabetes, schildklierproblemen en zelfs langdurige COVID-19.

7. Ongezonde leefstijl

Onvoldoende beweging, slechte voeding of alcohol- en drugsgebruik kunnen ook een rol spelen.

Wat kun je doen tegen hersenmist?

Gelukkig kun je zelf veel doen om brain fog te verminderen en je mentale helderheid terug te krijgen. Hier zijn een aantal effectieve strategieën die goed werken tegen hersenmist:

• Slaap goed - Een vast slaappatroon en een rustige slaapomgeving helpen je hersenen te herstellen en beter te functioneren.
• Verminder stress - Mindfulness, ademhalingsoefeningen en ontspanningstechnieken kunnen helpen om stress te verlagen en je hoofd helder te houden.
• Voed je brein - Zorg voor een uitgebalanceerd dieet met voldoende vitamines, mineralen en gezonde vetten. Denk aan vitamine B12, omega-3 vetzuren en antioxidanten.
• Beweeg regelmatig - Lichaamsbeweging stimuleert de bloedtoevoer naar je hersenen en kan mentale vermoeidheid verminderen. Een dagelijkse wandeling of een paar keer per week sporten kan al veel verschil maken
• Beperk alcohol en cafeïne - Bij een dipje verlang misschien naar een kop koffie, maar pas daarmee op. Te veel cafeïne kan je focus tijdelijk verbeteren, maar op de lange termijn je hersenen uitputten. Matig je inname en zorg voor voldoende hydratatie.
• Houd je hersenen actief - Daag je brein uit met lezen, puzzels of het leren van iets nieuws. Mentale stimulatie helpt om je cognitieve functies scherp te houden.

Raadpleeg een arts

Brain fog kan frustrerend zijn, maar door je leefstijl aan te passen en goed voor jezelf te zorgen, kun je je mentale scherpte terugwinnen. Heb jij last van hersenmist? Begin met kleine verbeteringen en ontdek wat voor jou werkt.

Als het aanhoudt of je dagelijks functioneren ernstig belemmert, kan het verstandig zijn om medisch advies in te winnen. Een arts kan helpen om onderliggende oorzaken te achterhalen en een passende behandeling voor je op te stellen.

Volg je Women's Health al op Facebook, Instagram en TikTok?