Tijd voor actie: 3 op 10 jonge vrouwen stellen uitstrijkje uit

We hoeven je vast niet te vertellen dat je gezondheid ontzettend belangrijks is voor een fijn leven. Toch stellen veel jonge vrouwen tussen de 30 en 34 jaar deelname aan het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker vaak uit. Slechts drie op de tien vrouwen ondernemen actie binnen twaalf weken na de uitnodiging. En dat is best zorgwekkend, want in deze leeftijdsgroep komt het humaan papillomavirus (HPV) – de boosdoener van baarmoederhalskanker – het meest voor.

Feiten over HPV en baarmoederhalskanker

• HPV is bijna niet te voorkomen - 8 op de 10 mensen krijgt in hun leven te maken met het humaan papillomavirus (HPV).
• Besmetting gebeurt vaak ongemerkt - HPV wordt voornamelijk overgedragen via seksueel contact, zonder dat je het doorhebt.
• Je lichaam ruimt HPV meestal zelf op - In de meeste gevallen verdwijnt het virus binnen 2 jaar vanzelf.
• Langdurige HPV-besmetting kan gevaarlijk zijn - Baarmoederhalskanker ontstaat bijna altijd door een langdurige infectie met HPV.
• Wie loopt het meeste risico? - De ziekte komt het vaakst voor bij mensen tussen de 30 en 45 jaar.
• Geen erfelijke aanleg - Baarmoederhalskanker wordt niet veroorzaakt door erfelijkheid.

Waarom is een uitstrijkje zo belangrijk?

Baarmoederhalskanker ontstaat meestal door een langdurige infectie met het humaan papillomavirus (HPV). Als dit virus niet op tijd wordt ontdekt, kan het zich ontwikkelen tot kanker. Het goede nieuws is dat het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker deze vorm van kanker vaak kan voorkomen of in een heel vroeg stadium opsporen. In veel gevallen gaat het om voorstadia die eenvoudig behandeld kunnen worden, mits je er op tijd bij bent.

Wat het extra belangrijk maakt om deel te nemen, is dat baarmoederhalskanker in de vroege stadia vaak helemaal geen klachten geeft. Je merkt dus niet meteen dat er iets mis is. Het bevolkingsonderzoek kan afwijkingen opsporen die anders ongemerkt zouden blijven, waardoor ze tijdig behandeld kunnen worden, voordat ze zich verder ontwikkelen. Door nu actie te ondernemen, verklein je de kans op ernstige gezondheidsproblemen in de toekomst.

Schokkende cijfers

Jaarlijks krijgen ongeveer 900 vrouwen baarmoederhalskanker en overlijden 200 mensen aan deze ziekte in Nederland. Terwijl baarmoederhalskanker voorkomen kan worden. Het bevolkingsonderzoek probeert HPV vroegtijdig op te sporen zodat het behandelbaar is, maar dan moeten vrouwen wél actie ondernemen.

In 2023 nam 48 procent van de vrouwen tussen de 30 en 34 jaar deel aan het bevolkingsonderzoek, wat een verbetering is ten opzichte van 41 procent in 2022. Toch is het aantal vrouwen dat hun uitnodiging negeert nog steeds te hoog. Hoe dat komt? Veel vrouwen vergeten het, raken hun uitnodiging kwijt, twijfelen – vooral als ze zwanger zijn of andere zorgen hebben – of zijn bang voor een ongemakkelijk of pijnlijk moment.

'Doe het vandaag!'

Zo zonde, want het is hartstikke belangrijk dat je je laat checken. Alleen ben je er op tijd bij. Daarom lanceren Bevolkingsonderzoek Nederland, het RIVM en KWF Kankerbestrijding de campagne 'Doe het vandaag!'. Ze willen vrouwen aansporen om niet te wachten, maar direct actie te ondernemen. Op de website www.bmhk.nl/vandaag vind je een handige checklist om te zien wat je moet doen als je je uitnodiging kwijt bent, twijfelt of nog steeds niet weet of je mee wil doen. Het doel is simpel: stel het niet uit, doe het vandaag nog!

Baarmoederhalskanker is te voorkomen

In Nederland krijgen jaarlijks zo'n 900 vrouwen baarmoederhalskanker, en 200 vrouwen overlijden eraan. De kans is het grootst voor vrouwen tussen de 30 en 45 jaar. Maar hier komt het goede nieuws: door mee te doen aan het bevolkingsonderzoek kun je afwijkingen in een vroeg stadium opsporen, vaak voordat ze kanker worden. Hierdoor is de kans op een succesvolle behandeling veel groter.

Wat zijn je opties? Uitstrijkje of zelftest

Vanaf je 30ste krijg je elke 5 tot 10 jaar een uitnodiging voor het bevolkingsonderzoek. Je kunt dit laten doen bij de huisarts met een uitstrijkje. Vind je dit te spannend, ongemakkelijk of tijdrovend? Je kunt ook heel makkelijk een zelftest thuis doen. Sinds vorig jaar krijgen alle vrouwen van 30 een zelfafnameset bij hun uitnodiging, zodat het nog makkelijker wordt om mee te doen.

Dus kom op, onderneem actie en geef je jezelf de beste kans op een gezonde toekomst.

Volg je Women's Health al op Facebook, Instagram en TikTok?