De impact van langdurige stress op je lichaam

Werkstress, geldstress en klimaatstress - er zijn een hoop dingen waar we ons iedere dag druk om maken. Meestal is dat niet erg; het hebben van stress kan zelfs een positieve werking op ons hebben (daarover hieronder meer!). Maar ervaar je gedurende een lange periode veel stress, dan kan dit ingrijpende gevolgen hebben voor je fysieke en mentale gezondheid. We helpen je om de signalen te herkennen en delen hoe je stress het beste kunt managen.

Hoe langdurige stress je lichaam beïnvloedt

Je herkent het gevoel ongetwijfeld: je hart begint harder te kloppen, je ademhaling versnelt en je zintuigen staan op scherp. Deze korte, lichamelijke reacties hebben een belangrijke functie, schrijft de Hersenstichting. Ze ontstaan door het vrijkomen van stresshormonen zoals cortisol en adrenaline. Door deze reacties kun jij op tijd opzij springen voor een fietser of een sprintje trekken naar de trein. Niets mis mee, dus.

Bij langdurige stress is dit een ander verhaal. Deze studie beschrijft in detail de effecten op verschillende lichaamsfuncties. In het kort kan stress zorgen voor onder meer geheugenproblemen, cognitieve stoornissen, een verminderd immuunsysteem, darmziekten, hartritmestoornissen en een verhoogde bloeddruk. Het UMC Utrecht benadrukt de mogelijke mentale gevolgen: slaapproblemen, vermoeidheid, somberheid en in ernstige gevallen psychose.

Signalen van stressklachten die je niet mag negeren

De opsomming hierboven zegt wat ons betreft genoeg over de ernst van langdurige stress. Daarom is het belangrijk dat je de mogelijke signalen van stress herkent. We zetten zowel de lichamelijke als mentale klachten onder elkaar, zodat je er op tijd bij bent.

Lichamelijke klachten:

• Vermoeidheid
• Hoofdpijn
• Hartkloppingen
• Buikklachten
• Rug- en nekklachten
• Hoge bloeddruk
• Gespannen spieren

Mentale klachten:

• Vergeetachtigheid
• Slechte concentratie
• Piekeren
• Slecht slapen
• Slecht humeur
• Sneller boos zijn of huilen

Herken je een of meer van deze klachten, dan is er niet direct reden tot paniek. Merk je dat stress en de bijkomende klachten je dagelijks leven beginnen te hinderen, dan is het wél belangrijk om op tijd aan de bel te trekken bij je huisarts of de aangesloten Praktijkondersteuner GGZ. Je hoeft dit namelijk helemaal niet in je eentje op te lossen.

Hoe een gezonde leefstijl kan helpen bij stressmanagement

Hoe gevoelig je bent voor stress, verschilt natuurlijk per persoon. Een situatie die bij je partner of beste vriend(in) weinig impact heeft, kan voor jou heel stressvol zijn. Daarnaast zorgt bijvoorbeeld een onstabiele werk- of thuissituatie ervoor dat je stress minder goed kunt verwerken. We delen hieronder een aantal tips die jou kunnen helpen bij het managen van stress.

1. Momenten van ontspanning geven je lichaam en hersenen de kans om te herstellen. Maak iedere dag bewust tijd voor een ontspannende activiteit: wandelen, een warme douche, yoga of journaling.
2. Regelmatige lichaamsbeweging verlicht de spanning in je spieren en stimuleert de aanmaak van endorfines. Probeer daarom dagelijks te bewegen, variërend van een blokje om tot een intensieve workout.
3. Mindfulness kan stresssymptomen zoals een hoge bloeddruk en toegenomen hartslag verminderen. Probeer iedere dag een kort moment van mindfulness te integreren, bijvoorbeeld tijdens je middagpauze.
4. Een evenwichtig dieet kan je helpen om je energieker te voelen en je stemming te stabiliseren. Vermijd daarbij overmatige cafeïne- en suikerinname, omdat deze stressgevoelens kunnen verergeren.
5. Een regelmatig slaapritme van 7-9 uur per nacht geeft je een dagelijkse reset. Probeer je telefoon de laatste uren voor het slapen aan de kant te leggen en in plaats daarvan een boek te lezen of een ontspanningsoefening te doen.

Mochten de alarmbellen inmiddels af zijn gegaan: realiseer je dan dat het niet te laat is. Met de bovenstaande tips krijg je de controle over je stress, in plaats van andersom. You’ve got this!

Volg je Women's Health al op Facebook en Instagram?