Nieuw onderzoek: sporten werkt beter tegen depressie dan therapie of medicijnen

Last van sombere of zelfs depressieve gevoelens? Tijd om je sportkleding uit de kast te halen.

Stel je voor dat je je stemming kunt verbeteren door simpelweg je sneakers aan te trekken en een halfuurtje te bewegen. Klinkt bijna te mooi om waar te zijn, toch? Toch wijst recent onderzoek uit dat sporten niet alleen goed is voor je lichaam, maar ook een krachtige remedie kan zijn tegen depressie. In feite zou het zelfs effectiever kunnen zijn dan traditionele therapieën en medicijnen. Tijd om je sportkleding uit de kast te halen.

Het meest uitgebreide onderzoek ooit

Bij een diagnose van depressie is de gebruikelijke route vaak een combinatie van antidepressiva en gesprekken met een psycholoog. Maar volgens recent onderzoek van de University of South Australia zou sporten een nog krachtiger middel zijn tegen depressie dan traditionele behandelingen. De onderzoekers ontdekten dat fysieke activiteit maar liefst 1,5 keer effectiever is dan therapie of medicijnen.

Dit baanbrekende onderzoek, dat werd uitgevoerd door een team van Australische wetenschappers, is de grootste en meest volledige studie op dit gebied tot nu toe. Ze analyseerden gegevens van maar liefst 97 studies, 1039 experimenten en bijna 130.000 proefpersonen. De conclusie is duidelijk: sporten vermindert symptomen van depressie en angst op een indrukwekkende manier.

Snel resultaat

Dat sporten goed is voor je mindset, wisten wij natuurlijk allang. Toch is het fijn dat er nu ook wetenschappelijk bewijs voor is. Wat bij dit onderzoek opvalt, is dat korte sportinterventies bijzonder effectief zijn. Proefpersonen die twee tot drie keer per week sportten, zagen al binnen twaalf weken een aanzienlijke verbetering in hun psychische gezondheid. Dit is in contrast met therapie en medicatie, waarbij het vaak maanden duurt voordat er merkbare resultaten zijn. Sporten blijkt dus niet alleen effectief, maar ook snelwerkend.

Wie profiteert het meest?

De voordelen van sporten zijn duidelijk voor verschillende groepen, waaronder mensen met depressie, zwangere vrouwen, mensen met postnatale depressie, en zelfs personen met chronische ziektes zoals hiv of nierziekten. Maar in feite profiteert iedereen van meer beweging. Gezien het feit dat wereldwijd 1 op de 8 mensen te maken krijgt met psychische problemen en zelfs een kwart van de Nederlanders tussen de 18 en 75 jaar ooit een depressie ervaart, is dit onderzoek bijzonder relevant.

Sporten bovenaan de behandelopties

Hoofdonderzoeker Ben Singh benadrukt dat sport veel vaker zou moeten worden voorgesteld als eerste stap in de behandeling van depressie en angst. 'Van sporten is bekend dat het de geestelijke gezondheid verbetert. Maar ondanks al het bewijs is het niet breed geaccepteerd als de eerste keus voor behandeling', zegt Singh tegen Scientias. Toch laat deze studie zien dat het misschien wel de meest effectieve optie is. 'Onze meta-analyse toont aan dat fysieke activiteit de symptomen van angst en depressie significant vermindert bij alle onderzochte groepen mensen, waarbij het bij sommigen zelfs nog tot grotere verbeteringen leidde dan bij anderen.'

Hoe werkt het?

Maar waarom is sporten zo effectief? Tijdens lichaamsbeweging komen er endorfines vrij, stoffen die bekendstaan om hun pijnstillende en stressverminderende effecten. Bovendien verlaagt sporten de niveaus van stresshormonen zoals cortisol en adrenaline. Slechts een half uur beweging per dag kan ervoor zorgen dat je je kalmer voelt, en dat effect houdt urenlang aan.

Intensiteit maakt het verschil

Hoewel alle vormen van lichaamsbeweging positief zijn, blijkt uit het onderzoek dat sporten op hoge intensiteit de grootste voordelen oplevert voor de mentale gezondheid. Korte, intensieve sessies zoals hardlopen of krachttraining, hebben meer impact dan langere, minder intensieve activiteiten. Je kunt dus beter kort hardlopen, dan lang wandelen. Toch is de belangrijkste boodschap dat elke vorm van beweging helpt. Of je nu kiest voor krachttraining, yoga, of een stevige wandeling, het belangrijkste is om in beweging te komen.

De toekomst van depressiebehandeling

De onderzoekers hopen dat deze bevindingen ervoor zorgen dat sporten een centrale rol krijgt in de behandeling van psychische problemen. Huisartsen zouden bij patiënten met depressie of angst eerst kunnen adviseren om te gaan sporten, ondersteund door een beweegschema. Verbeteren de klachten niet na enkele weken, dan kan altijd nog worden overgegaan op medicijnen of therapie.

Hoewel een depressie niet na één rondje hardlopen verdwijnt, toont dit onderzoek aan dat regelmatige fysieke activiteit op de lange termijn een significant verschil maakt. Het is tijd om sporten bovenaan de lijst van behandelopties te plaatsen. Yes, wij zijn voor!

Volg je Women's Health al op Facebook, Instagram en TikTok?