Willemijn (33) kreeg een psychose na de bevalling: 'Na 10 dagen zonder slaap wist ik het zeker: ik ga dood'
Openhartig over postpartum psychose.
In de rubriek Women's Health 'Openhartig' delen wij persoonlijke en bijzondere verhalen. Zo kunnen wij met elkaar andere lezers inspireren, informeren, motiveren en samenbrengen. Deze week spreken we met Willemijn de Bruin.
Na de geboorte van haar eerste zoontje is Willemijn gelukkig, maar: ze kan niet slapen. Zonder enige voorgeschiedenis van psychische kwetsbaarheid belandt de nieuwe moeder in een postpartum psychose. Wat houdt dat in en hoe gaat het nu met haar? Dit is haar verhaal.
Wil je meer weten over postpartum psychose? Psychiater Prof. Dr. Jim van Os vertelt er alles over.
Slapeloze nachten
'In januari 2021, nog middenin de corona lockdown, beviel ik van mijn eerste zoontje. De bevalling duurde zo'n 30 uur en was, net zoals waarschijnlijk elke bevalling, zwaar. De eerste nacht bleef ik nog in het ziekenhuis, en daar begon het: ik kon niet slapen. Inmiddels weet ik dat slapeloosheid één van de eerste symptomen (en oorzaken) is van een postpartum psychose, maar toen stond ik er niet bij stil - ik was immers net bevallen en lag in één kamer met allemaal andere nieuwe moeders en baby's, niet zo gek dat ik onrustig was.'
'We woonden toen in Engeland, in tegenoverstelling tot Nederland kregen we daar geen kraamhulp. Dan kom je thuis als kersverse ouders met je baby'tje, ja, en dan? Door de pandemie hadden we niet echt hulp. Ik was onrustig en kon maar niet slapen, ook als de baby sliep, sliep ik niet. In het begin was ik nog vrij helder, maar de vermoeidheid stapelde zich al snel op. Ik kreeg waanideeën. Dat begon met kleine dingen, zo vertelde ik mijn man steeds dat we rijk zouden worden en probeerde daar hele businessplannen bij te bedenken. Na drie slapeloze nachten en dagen heb ik dan toch maar met de huisarts gebeld voor slaapmiddelen, die je veilig kunt nemen als je borstvoeding geeft, maar toen ik de medicatie eenmaal had, vertrouwde ik het niet meer. Wantrouwen en paranoia zijn ook symptomen, weet ik nu.'
Waanideeën
'De volgende dagen werd het alleen maar erger: ik kreeg steeds meer waanbeelden, wilde meteen een boek schrijven over alles wat ik meemaakte, en had het idee dat ik een puzzel in mijn hoofd had. Mijn hersenen gingen 200 km per uur, de hele dag lang, maar op zo'n moment ben je er letterlijk van overtuigd: ja natuurlijk heb ik een puzzel in mijn hoofd. Wanen lijken gek voor een buitenstaander, maar kunnen geaard zijn in iets logisch.'
'Na een week had ik nog steeds niet geslapen, en ik was me er bewust van dat dat niet goed was: je moet slapen, anders kun je al je basisbehoeften niet vervullen en ga je dood. Zo ontstond mijn volgende waanidee. Ik was ervan overtuigd dat ik dood zou gaan.'
Psychiatrische kliniek
'Door de overtuiging dat ik dood zou gaan, kreeg ik een heftige paniekaanval. Dat was het moment dat mijn man hulp inschakelde. Een speciale crisisdienst stond diezelfde avond voor de deur. Op dag 10 na de bevalling van mijn zoontje werd ik opgenomen. Ik had geluk dat ik toen in Engeland woonde, en ook nog eens in de buurt van een mother & baby unit, een speciale psychiatrische kliniek voor moeders en hun kindjes. Zo kwam ik snel op de juiste plek terecht - mét mijn baby. Ik ben me er heel bewust van dat veel andere moeders niet direct zo goede hulp krijgen.'
'Eenmaal opgenomen kreeg ik gelijk medicatie om me weer te stabiliseren. Er was altijd psychiatrische zorg voor mij aanwezig, maar ook kraamverzorgers voor de baby. Dat was ook nodig, zeker in het begin was ik er helemaal niet toe in staat om zelf goed voor mijn kindje te zorgen. Door de hulp kon ik rustig herstellen en een routine opbouwen.'
Wil jij ook je persoonlijke verhaal (anoniem) met ons delen? Ontdek hier hoe je dat kunt doen.
Ups en downs
'Na drie weken in de kliniek was ik stabiel genoeg en mocht ik weer naar huis, maar dat wilde niet zeggen dat ik helemaal hersteld was. Na de manische fase tijdens de psychose had ik thuis juist te maken met depressieve gevoelens: ik was lethargisch, voelde me afgestompt door de medicatie, wilde de deur niet uit, en werd geplaagd door allerlei negatieve gedachtes. Wat was me eigenlijk overkomen? Was ik nou een slechte moeder? Ik wist het even allemaal niet meer.'
'Om deze redenen werd mijn medicatie aangepast - en daar ging het helaas fout. Ik kreeg voor de tweede keer een psychose, weer nieuwe waanideeën, nieuwe beelden in mijn hoofd. Gelukkig wisten we nu wel wat er nodig was: terug naar de kliniek, en weer drie weken stabiliseren. De maanden daarop gingen met behoorlijk wat ups en downs. Uiteindelijk duurde het een heel jaar voordat ik medicatievrij was en volledig hersteld en gezond werd verklaard.'
Nog een kindje
'Ook voor de relatie met mijn man was de hele ervaring een grote proef - ik ben ontzettend dankbaar dat we er sterker uit zijn gekomen. We wisten dat we nog wel een tweede kindje wilden, maar als je eenmaal een kraambedpsychose hebt gehad, dan heb je een groter risico dat het bij een volgende zwangerschap nog een keer gebeurt. Daar hebben we goed over nagedacht want zoiets wil je natuurlijk niet nog een keer meemaken. Toch durfden we het aan.'
'Ik was niet per se bang, maar wel bewust van het risico, daarom heb ik me goed voorbereid. Ik heb een heel preventief plan geschreven, hulp ingeschakeld en alles gedaan wat nodig was om een tweede kraambedpsychose te voorkomen. Dat is gelukt: ons tweede zoontje is begin dit jaar geboren en alles is goed gegaan. Op dag 10, de dag dat ik na de eerste bevalling ben opgenomen, hebben we geproost omdat we het hebben gehaald.'
Delen met lotgenoten
'Ik ben vanuit mezelf best open en heb gelukkig nooit echt het stigma rondom psychische gezondheid gevoelt, of het idee gehad dat ik iets moest verzwijgen. 1 op de 5 vrouwen krijgt rondom de zwangerschap of bevalling mentale klachten, maar velen kennen alleen maar de postnatale depressie. De meeste mensen die ik sprak hadden nog nooit gehoord van een kraambedpsychose. Dan is het toch juist belangrijk dat er meer over gepraat wordt, dat we verhalen van lotgenoten kunnen lezen en deze ziekte meer onder de aandacht kunnen brengen. Met passie deel ik mijn ervaring met anderen - een kraambedpsychose kan iedere vrouw overkomen en door meer bekendheid en juist handelen kunnen we levens redden.'
'Ik zou dan ook tegen iedere vrouw willen zeggen: het is oké om niet oké te zijn. Zoek hulp als je het nodig hebt, je bent niet alleen. En als je vóór de bevalling toch bezig bent met plannen maken, neem dan niet alleen de tijd om de babykamer in te richten, maar denk er ook goed over na wat jij nodig hebt.'