Stress als veroorzaker van nek- en hoofdpijn

Je kent het vast wel: je hebt een drukke periode op werk, gedoe thuis of gewoon te veel aan je hoofd en voor je het weet voel je die spanning in je nek en schouders kruipen. Niet voor niets zeggen mensen na een stressvolle situatie weleens: ‘Dat is een last van m’n schouders.’ Letterlijk dus. 

Maar hoe komt het eigenlijk dat stress zich daar vastzet? En belangrijker: wat kun je eraan doen? We vroegen het aan fysiotherapeut Arjan Esschendal. Hij legt uit waar die nekpijn vandaan komt en welke simpele oefeningen kunnen helpen om weer wat te ontspannen.

Hoe zorgt stress voor pijn in je nek en schouders?

“Stress is een zogenoemde ‘onderhoudende factor’ bij lichamelijke klachten,” vertelt fysiotherapeut Arjan Esschendal, gespecialiseerd in schouderproblemen. Met andere woorden: stress houdt klachten vaak in stand. “Bij langdurige stress blijft je cortisolspiegel verhoogd. Op zich is dat hormoon handig om kortdurend met stress om te gaan, maar als je lichaam te lang onder spanning staat, gaat het mis,” legt hij uit. “Dan kun je last krijgen van slaapproblemen, vermoeidheid of juist stijve spieren in je nek en schouders.”

Onderzoek naar schouderklachten door stress

Een klein Zuid-Koreaans onderzoek uit 2021 keek naar de link tussen stress en schouderklachten bij vrouwen. De onderzoekers verzamelden gegevens van 222 vrouwen en vroegen hen naar hun nek- en schouderpijn, maar ook naar hun stress- en angstniveaus. Wat bleek? Bij zestig procent van de vrouwen bleken stress en psychische factoren een grote rol te spelen in hun lichamelijke klachten. De onderzoekers benadrukken dan ook het belang van het meenemen van slaapkwaliteit en mentale gezondheid bij het behandelen van nek- en schouderpijn.

Kleine disclaimer: het onderzoek was kleinschalig en gebaseerd op vragenlijsten. De resultaten moeten we dus met een korreltje zout nemen. Maar dat stress effect heeft op je lijf? Daar hoeven we niet meer aan te twijfelen.

Verkramping door stress

Volgens Esschendal raakt tijdens langdurige stress een klein orgaantje in de hersenen overprikkeld: de amygdala. “Dit deel van de hersenen stuurt zowel het zenuwstelsel als het hormoonstelsel aan,” legt hij uit. “Als het continu actief is, raakt het systeem uit balans. Dat kan zorgen voor een slechtere doorbloeding en gespannen, verkrampte spieren.”

Welke klachten kun je hebben bij vastzittende nekspieren?

De klachten kunnen behoorlijk uiteenlopen, vertelt Esschendal. “Sommige mensen hebben vooral een stijve nek, anderen voelen echt pijn in hun nek of schouders. Al is dat niet het enige. De pijn kan vanuit je nek namelijk ook naar je schouder uitstralen, of zelfs helemaal naar je armen en vingers.”

Hoe voelt schouderpijn door stress?

“De pijn kan zeurend zijn, maar ook brandend of stekend aanvoelen,” legt Esschendal uit. “Sommige mensen krijgen tintelingen of een doof gevoel in hun vingers. En het blijft niet altijd bij pijn alleen, je kunt ook merken dat het lastiger wordt om je hoofd te draaien, je arm op te tillen of dat je spieren stijf aanvoelen.”

Hoe kan je je nek en schouders ontspannen?

Als stress de boosdoener is achter jouw nek- of schouderpijn, kunnen ontspanningsoefeningen volgens Esschendal het verschil maken. “Denk aan een wandeling maken, fietsen, zwemmen of een andere lichte activiteit waarbij je lichaam ontspant,” zegt hij. “Zo’n beweging helpt je uit die stijve houding te komen. En wil je het nog gerichter aanpakken? Dan kan een fysiotherapeut een oefenschema op maat maken, speciaal voor jouw klachten. Daarnaast is bewegen niet alleen goed voor je spieren, maar zorgt het ook voor de aanmaak van endorfine." En laat nou juist dit gelukshormoon goed werken tegen stress.

Wat als de spanningspijn in je nek of schouders niet weggaat?

“Normaal gesproken herstellen nek- en schouderklachten vanzelf, meestal binnen zes weken,” vertelt Esschendal. Maar wat als de pijn door stress aanhoudt of zelfs erger wordt? Dan is het volgens hem verstandig om een fysiotherapeut te bezoeken. “Zo’n specialist kan precies in kaart brengen wat er aan de hand is en waar de klachten vandaan komen. Daarbij wordt ook gekeken naar externe factoren, zoals stress door je werk, je thuissituatie of overbelasting door sport.”

Merk jij dat stress op een andere manier voor klachten zorgt? Lees hier alles over kaakpijn en kiespijn door stress.

Volg je Women's Health al op Facebook en Instagram?