Last van buikpijn? Ontdek of stress de oorzaak is van jouw maag- of darmklachten
Van buikpijn tot obstipatie en van een gebrek aan eetlust tot diarree, een MDL-arts legt je uit hoe stress je vertering beïnvloedt.
Van een brok in je keel tot een knoop in de maag, dat stress je vertering beïnvloedt is spreekwoordelijk allang bekend. En ook in de spreekkamer van artsen is er steeds meer aandacht voor de invloed van stress op je maag en darmen. Maar hoe staan je hersenen eigenlijk in verbinding met je buik en wat is de rol van stress daarin? Women’s Health stelde je meest brandende vragen over de relatie tussen buikpijn en stress aan een maag-darm-leverarts.
Hoe voelt buikpijn door stress?
‘Buikpijn die je door stress ervaart kan net zo erg zijn als bij pijn door een tumor of een zweer,’ legt dr. Arjan Bredenoord, MDL-arts en hoogleraar aan het AMC uit. ‘Ook is het belangrijk om je te realiseren dat klachten nooit 100% lichamelijk of 100% psychisch zijn. Dat is iets wat elke dokter zou moeten weten. Stel er is namelijk wel een lichamelijke oorzaak gevonden voor de klachten, dan nog zien we dat stress die klachten kan verergeren. Het is altijd een combinatie.’
Welke buikklachten kun je krijgen door stress?
Naast buikpijn kan stress ook andere symptomen in je maag of darmen opwekken. ‘Soms hebben mensen het gevoel dat eten niet wegzakt. Ook kan de eetlust verdwijnen. Andere beruchte klachten van stress zijn obstipatie of juist diarree. Hoe iemand lichamelijk op stress reageert verschilt nou eenmaal. De ene krijgt buikpijn en de ander krijgt hoofdpijn, rugpijn of slaapproblemen. Het is heel persoonlijk.’
Stress kan niet alleen maag- en darmklachten veroorzaken. Er zijn ook andere mentale en fysieke klachten die je kunt ervaren door stress.
Wat is de oorzaak van buikpijn door stress?
‘Stress kan via zenuwen en hormonen cellen in de darmwand prikkelen, waardoor er een milde ontsteking ontstaat. Ook kunnen stresshormonen de gevoeligheid van je zenuwen verhogen. Hierdoor word je bewuster van alles wat er in je buik gebeurt.’
Vraag je je af waar je stress vandaan komt? Het kan natuurlijk komen door werkdruk, sociale activiteiten of door een spannende gebeurtenis. Lees hier meer over de veelvoorkomende oorzaken van stress.
Verschillende soorten buikpijn
Buikpijn kan verschillende vormen aannemen. De ene persoon heeft bij stress last van een zeurende buikpijn, de ander weer een kloppende of stekende pijn. Maar wat veroorzaakt die pijn precies? ‘Je darmen kronkelen heel de dag door. Dat is normaal. Maar doordat stress je zenuwen gevoeliger maakt, word je bewuster van die bewegingen. Dat zorgt bij sommigen voor een krampende pijn.’
Diarree of obstipatie door stress
‘Stress kan ook voor prikkeling van de darmwand zorgen,’ legt Bredenoord uit. ‘De ene darm reageert daarop door sneller samen te knijpen. Zo leidt stress soms tot diarree. De andere darm verstijft, bijvoorbeeld door de pijn. Dit leidt weer tot obstipatie.’
Opgeblazen gevoel door stress
Soms merken mensen ook dat ze door stress sneller last hebben van een opgeblazen gevoel. Ook daar speelt een verhoogd bewustzijn misschien een rol. ‘In je darmen leven bacteriën die op basis van bepaald voedsel meer of minder gas produceren,’ legt Bredenoord uit. ‘Als je darmen door stress gevoeliger worden, voel je dat verschil ook beter. Dan is er niet per se meer gas, maar wel weer meer bewustzijn.’
Wat moet je doen tegen buikpijn door stress?
Dat stress kan zorgen voor buikpijn is duidelijk. Maar wat kun je ertegen doen? ‘Alleen pijnstilling is vaak onvoldoende om chronische buikpijn door stress te bestrijden,’ legt Bredenoord uit. ‘Ook als je niet zeker weet of stress de oorzaak is van jouw klachten, kan het de moeite waard zijn om psychologische hulp in te schakelen. Er zijn veel therapeuten die je specifiek met dit soort klachten kunnen helpen. Zo is er bijvoorbeeld medische hypnose die gericht is op de klachten van een prikkelbare darm. Dit biedt sommigen veel verlichting.’
Hulp nodig bij ontspannen? Dit zijn 5 tips om je stress te verminderen.
‘Je kan natuurlijk nooit garanderen dat psychotherapie zal helpen, maar dat kan bij medicatie ook niet,’ vertelt Bredenoord. ‘Er hangt soms stigma rondom psychologische hulp voor pijnklachten, omdat mensen zich veroordeeld voelen. Zonde, want het gaat vaak juist wel om hele ernstige klachten die mensen erg beperken. Zo’n psychologische behandeling heeft meestal geen bijwerkingen, dus waarom zou je het niet een keer proberen?’
De belangrijkste boodschap van Bredenoord is dat buikpijn door stress enorm heftig kan zijn. Helaas is het ook een veelvoorkomend probleem, wat niet altijd de juiste hoeveelheid aandacht krijgt in een spreekkamer. Weet in ieder geval dat je niet de enige bent, en probeer je klachten altijd te bespreken met je huisarts of specialist.