Bloedarmoede: symptomen, oorzaken en behandeling uitgelegd

Update: 9 juli om 16:17
Contributing Digital Editor

De symptomen verschijnen vaak, maar worden niet snel gelinkt aan bloedarmoede. Laten we daarom de belangrijkste feiten eens op een rij zetten.

© Getty Images

Bloedarmoede: dit zijn de symptomen, oorzaken en behandelingen

Ben je erg vermoeid, voel je je vaak flauw en blijven je handen en voeten - wat je ook doet - steenkoud? Deze drie klachten kunnen een gezamenlijke oorzaak hebben. Ooit gehoord van bloedarmoede? In dit artikel vertellen we je wat het precies is, wat je er zelf tegen kunt doen en wanneer je echt aan de bel moet trekken.

Wat is bloedarmoede?

Bloedarmoede, ook bekend als anemie, is een veelvoorkomende aandoening die optreedt wanneer het aantal rode bloedcellen in het bloed te laag is of wanneer de rode bloedcellen niet voldoende hemoglobine bevatten. Hemoglobine is een eiwit in rode bloedcellen dat zuurstof van je longen naar de rest van je lichaam transporteert. Als je hier te weinig van hebt, krijgen je organen en spieren onvoldoende zuurstof, wat allerlei klachten veroorzaakt.

Symptomen van bloedarmoede

De symptomen van bloedarmoede zijn niet mals en kunnen enorm variëren. Om je toch wat meer duiding te geven, zetten we enkele veelvoorkomende tekenen op een rij:

  • Ernstige vermoeidheid
  • Krachtverlies of spierzwakte
  • Kortademigheid
  • Duizeligheid of licht gevoel in het hoofd
  • Bleke huid
  • Onregelmatige hartslag
  • Koude handen en voeten
  • Hoofdpijn
  • Concentratieproblemen

Herken je meerdere van deze symptomen? Dan is het verstandig om je bloed te laten controleren.

Oorzaken van bloedarmoede

De reden waarom je misschien bloedarmoede hebt, is soms lastig te achterhalen omdat er meerdere factoren meespelen. Ga ze allemaal na en hopelijk vind je de oorzaak van jouw klachten.

IJzertekort

Het hebben van een ijzertekort is één van de meest voorkomende oorzaken van bloedarmoede en kan optreden door onvoldoende ijzerinname of bloedverlies. Het verband tussen bloedarmoede en ijzertekort is best ingewikkeld, so let's keep it simple:

Bloedarmoede en ijzertekort zijn als goede vrienden in je lichaam die niet zonder elkaar kunnen. Dat zit zo: je bloed heeft rode bloedcellen nodig om zuurstof door je lijf te vervoeren. Deze cellen hebben een soort 'brandstof' nodig en dat is ijzer. Zonder genoeg ijzer kunnen er minder rode bloedcellen worden gemaakt, wat kan leiden tot bloedarmoede.

Een ijzertekort kan ontstaan door:

  • Te weinig ijzer in je voeding (bijvoorbeeld bij vegetarisch of veganistisch eten)
  • Bloedverlies (bijvoorbeeld bij hevige menstruatie of maag-darmklachten)
  • Een slechte opname van ijzer door de darmen

Vitaminegebrek

Een tekort aan vitamine B12 of foliumzuur (vitamine B9) kan ook leiden tot bloedarmoede. Deze vitaminen zijn nodig voor de aanmaak van gezonde rode bloedcellen. Bij een tekort kunnen de cellen misvormd raken of onvoldoende zuurstof vervoeren. Het is dus belangrijk om een gevarieerd dieet te hebben zodat je genoeg vitaminen binnenkrijgt.

Oorzaken van een vitamine B12-tekort zijn:

  • Een eenzijdig dieet
  • Veganisme (B12 zit vooral in dierlijke producten)
  • Opnameproblemen in de maag of darmen (zoals bij maagoperaties of auto-immuunziekten)

Chronische ziekten

Langdurige ziektes zoals nierziekten, reuma, kanker of ontstekingsziekten kunnen ook bloedarmoede veroorzaken. Dit wordt ook wel 'anemie bij chronische ziekte' genoemd en ontstaat doordat het lichaam minder rode bloedcellen aanmaakt of sneller afbreekt.

Erfelijkheid

Sommige vormen van bloedarmoede zijn erfelijk, zoals sikkelcelanemie en thalassemie. Deze aandoeningen zorgen voor afwijkingen in de vorm of werking van rode bloedcellen. Dit komt vooral voor in bepaalde bevolkingsgroepen.

Behandelingen voor bloedarmoede

Hoe bloedarmoede wordt behandeld, hangt af van de oorzaak en ernst van de aandoening. Mogelijke opties zijn:

IJzersupplementen

Bij een ijzertekort worden meestal ijzertabletten voorgeschreven. Deze helpen het ijzergehalte in je bloed weer op peil te brengen. Je kunt ook meer ijzerrijke voeding eten, zoals:

  • Rood vlees
  • Donkergroene bladgroenten (spinazie, boerenkool)
  • Peulvruchten
  • Volkorenproducten
  • Noten en zaden

Let op: neem ijzer niet zomaar op eigen houtje in, want te veel ijzer is ook niet gezond.

Dieetveranderingen

Het aanpassen van je dieet om meer ijzer, vitamine B12 en foliumzuur binnen te krijgen, kan helpen bij bepaalde vormen van bloedarmoede. Doe dit altijd in overleg met je huisarts of een voedingsdeskundige.

Medicatie

In ernstige gevallen kan een arts medicijnen geven om de aanmaak van rode bloedcellen te stimuleren of zelfs een bloedtransfusie uitvoeren. Dit komt vooral voor bij mensen met ernstige of acute bloedarmoede.

Behandeling van onderliggende aandoeningen

Als de bloedarmoede wordt veroorzaakt door een chronische aandoening of erfelijke ziekte, dan is de behandeling gericht op die onderliggende oorzaak. Denk aan het reguleren van een ontstekingsziekte of het behandelen van nierproblemen.

Wanneer moet je aan de bel trekken?

Het is essentieel om medische hulp te zoeken als je symptomen van bloedarmoede ervaart. Vooral als de symptomen ernstig zijn, langdurig aanhouden of gepaard gaan met andere onverklaarbare gezondheidsproblemen, is het raadzaam om je huisarts te raadplegen.

Bloedarmoede kan invloed hebben op je algehele gezondheid, daarom is het belangrijk om de oorzaak vast te stellen en een passende behandeling te krijgen.

Volg je Women's Health al op Facebook en Instagram?