Wat is de invloed van stress op je huid?

We vragen het aan Dr. Jetske Ultee, huidexpert en onderzoeksarts in de cosmetische dermatologie.

Heb je last van stress? Dan is dat ongetwijfeld aan je te zien. Stress is een verraderlijke indringer die meer doet dan alleen maar onze geest belasten. Het drukt ook zijn stempel op onze huid. Van stressbultjes tot jeuk en huiduitslag; de huid fungeert vaak als een spiegel van onze innerlijke spanningen.

Disclaimer: In deze tekst worden de termen "mannen" en "vrouwen" gebruikt om algemene verschillen in huidreacties op stress te beschrijven. We erkennen dat genderdiversiteit bestaat en dat niet iedereen zich identificeert met deze binaire categorieën. Individuele huidreacties op stress kunnen variëren ongeacht genderidentiteit.

Kun je van stress huiduitslag krijgen?

Ja, zegt Dr. Jetske Ultee, huidexpert en onderzoeksarts in de cosmetische dermatologie. 'Dat je meer last hebt van puistjes bij drukte, is geen toeval of onzin. Uit onderzoek blijkt dat stress de huid vatbaarder maakt voor bacteriën, waardoor bijvoorbeeld acne kan verergeren.'

Onder invloed van stress maakt het lichaam cortisol aan. Volgens de huidexpert verstoort cortisol niet alleen de barrièrefunctie, maar vermindert het ook het aantal stofjes in de huid dat jou beschermt tegen 'aanvallen' van buitenaf. 'Tegelijkertijd raakt de talgproductie verstoord. Het gevolg? De huid wordt gevoeliger en onrustiger.'

Maar daar blijft het niet bij. 'Wanneer je voortdurend blootstaat aan stress en spanning komt ook het natuurlijke proces van celvernieuwing onder druk te staan', gaat Ultee verder. 'Ook de productie van stoffen die de huid vet en gehydrateerd houden, neemt af. Hierdoor raakt de barrièrefunctie van je huid verstoord en zal er bovendien ook meer vocht uit de huid verdampen. Dit merk je aan alle kanten: de huid wordt een stuk doffer en droger.'

Maar stress doet nog meer. 'Stress maakt oud en dan hebben we het niet alleen over een vermoeide uitstraling of grauwe gelaatskleur. Stress versnelt letterlijk het verouderingsproces - ook in de huid.' Langdurige stress heeft een negatief effect op de bouwstenen van onze huid, zoals collageen en elastine, die helpen om de huid stevig en flexibel te houden. Ook zorgt aanhoudende stress voor extra schadelijke deeltjes in ons lichaam en versnelt het de afbraak van ons genetisch materiaal. Hierdoor stoppen cellen eerder met vernieuwen en verouderen we sneller.

Wat is de invloed van stress op de huid van vrouwen?

Rimpels, wallen, een doffe, droge en onrustige huid… De lijst ongezonde effecten van aanhoudende stress is lang. Vrouwen kunnen wel degelijk huiduitslag krijgen van stress. Dit kan verschillende vormen aannemen, zoals eczeem of psoriasis. Bovendien kan langdurige stress het genezingsproces van de huid vertragen en bijdragen aan een verscheidenheid aan huidproblemen.

Hoe je huid reageert op stress is lastig te voorspellen. Sommige vrouwen hebben een genetische aanleg die hun huidreceptoren gevoeliger maakt voor hormonen die de hoeveelheid talg bepalen. 'Hormonen hebben een groot effect op je huid', legt Ultee uit. 'Ze kunnen helaas een rommeltje maken van je huid, vooral in de tweede helft van je cyclus. Huidklachten tijdens je cyclus zijn dus het gevolg van schommelende hormoonspiegels.' Stress kan vervolgens de productie van talg (huidolie) verhogen door de stimulatie van androgenen (mannelijke hormonen). Dit kan leiden tot een verhoogde kans op acne-uitbraken, vooral bij vrouwen die dus gevoelig zijn voor hormonale veranderingen. Bij anderen manifes­teert stress zich als eczeem op de ellebogen, gordelroos, rosacea op de wangen of acne op de kin.

Huiduitslag varieert van kleine rode vlekjes tot meer uitgebreide gebieden van ontsteking en roodheid. Ultee: 'Wie last heeft van huidziekten als eczeem of psoriasis zal zelf al lang hebben ondervonden dat stress en kopzorgen de huid geen goed doen. Onderzoek heeft dat ook regelmatig onderstreept. Zo zagen Britse wetenschappers een flinke toename van deze en andere huidaandoeningen ten tijde van de kredietcrisis.'

Wat is het verschil tussen de huid van mannen en vrouwen?

'Het zal geen verrassing zijn dat de huid van mannen anders is opgebouwd dan die van vrouwen', zegt de huidexpert. Daardoor reageert de huid van mannen en vrouwen over het algemeen ook verschillend op stress door hormonale, structurele en fysiologische verschillen. We zetten de verschillen even op een rijtje:

Hormonale invloeden

  • Vrouwen - Hormonale schommelingen maken de huid gevoeliger voor stress, wat kan leiden tot acne en rosacea.
  • Mannen - Stabielere hormonen, maar stress kan ook bij mannen acne veroorzaken.

Huidstructuur

  • Vrouwen - 'De huid van vrouwen is 20 à 30 procent dunner dan die van mannen, waardoor ze sneller verouderd en gevoeliger is voor rimpels', vertelt Ultee. Kortom: meer kans op cellulitis door stress. 'Bovendien worden vrouwen sterker beïnvloed door hormonen, die de huid na de menopauze snel kunnen laten verouderen. Oneerlijk, maar wel waar!'
  • Mannen - Mannen hebben een dikkere huid, minder rimpels, maar soms weldiepere acneletsels en littekens.

Talgaanmaak

  • Vrouwen - Wisselende talgproductie door hormonale schommelingen, wat stressgerelateerde acne kan veroorzaken.
  • Mannen - Meer talgproductie, wat bij stress leidt tot meer acne.

Ontstekingsreactie

  • Vrouwen - Sterkere immuunrespons, waardoor meer kans op eczeem en psoriasis bij stress.
  • Mannen - Minder uitgesproken, maar diepere ontstekingen zoals folliculitis en acne.

Huidverzorging

  • Vrouwen - Meer gebruik van producten, wat kan helpen of juist huidproblemen kan verergeren.
  • Mannen - Eenvoudigere routines, waardoor minder irritaties. 'Wel is bekend dat de huid van mannen gevoeliger is voor schade van buitenaf, zoals UV-straling', zegt Ultee. Dit komt volgens onderzoek mede doordat mannen vaak een minder uitgebreid huidverzorgingsregime hebben.

Hoe zien stressbultjes eruit?

Stressbultjes, ook bekend als stressuitslag, manifesteren zich meestal als kleine, rode bultjes op de huid. Deze kunnen jeuken, steken of zelfs een branderig gevoel geven. 'Deze stressuitslag wordt ook wel netelroos genoemd.' De uitslag verschijnt vaak op je handen, je gezicht, je nek, je borst of je rug.

Hoe zien stressvlekken eruit?

Naast bultjes kun je volgens Ultee ook stressvlekken ervaren, meestal als gevolg van een stressgerelateerde reactie in het lichaam. 'Stressvlekken herken je als rode vlekken op je huid, soms ook gepaard met jeuk. En die kunnen overal op je lichaam voorkomen maar vaak zie je ze rond je hals.' Deze vlekken kunnen van vorm en grootte verschillen en komen verder ook voor op de armen, benen of buik.

Is jeuk een symptoom van stress?

Absoluut, jeuk kan zeker een symptoom zijn van stress. Dat heb je ook hierboven al kunnen lezen. Onder stress kunnen chemische reacties in ons lichaam plaatsvinden die de zenuwen activeren, wat jeuk veroorzaakt zonder duidelijke oorzaak. Deze jeuk kan overal op het lichaam voorkomen en varieert van mild tot ernstig.

Wat is het verband tussen pityriasis rosea en stress?

Pityriasis rosea is een huidaandoening met ovale, roze vlekken op de huid die kunnen jeuken en schilferen. Stress wordt soms genoemd als mogelijke trigger voor deze aandoening. Hoewel er geen definitief verband is aangetoond, kan stress het immuunsysteem beïnvloeden en mogelijk de ontwikkeling van deze huiduitslag vergemakkelijken. Het blijft echter een onderwerp waar meer onderzoek naar nodig is.

Omgaan met stressgerelateerde huidklachten

Om stressgerelateerde huidklachten aan te pakken, is stressmanagement essentieel. Dít zijn de beste manieren om stress te verminderen. Verder kunnen ontspanningstechnieken zoals meditatie, yoga, regelmatige lichaamsbeweging en een gezonde levensstijl helpen de stressniveaus te verlagen. De lat naar ontspanning hoeft helemaal niet zo hoog te liggen. Dit zijn de beste ontspanningsoefeningen bij stress en die zijn helemaal niet moeilijk. Tot slot is het raadzaam om een simpele, maar gezonde huidverzorgingsroutine te handhaven met milde producten die de huid niet irriteren. Masseer je crème langzaam in om de spanning in je voorhoofd en kaken te verminderen, de huidstofwisseling te verbeteren en huidcellen zich te helpen herstellen.

De relatie tussen skin & mind is onmiskenbaar. Stress kan een aanzienlijke impact hebben op onze huid, van stressbultjes en jeuk tot huiduitslag en stressvlekken op je gezicht, in je nek en op andere plekken op je lichaam. Door stress op effectieve wijze aan te pakken en een goede huidverzorgingsroutine te handhaven, kun je de negatieve effecten van stress op je huid verminderen en streven naar een gezonde, stralende huid, zelfs in stressvolle tijden. Gun je jezelf wat rust en geniet van een fijne en vooral ontspannen week!

Volg je Women's Health al op Facebook, Instagram en TikTok?