Fysiek en mentaal: dít zijn de stress symptomen bij vrouwen

Stress is een onvermijdelijk onderdeel van het leven, maar wanneer het chronisch wordt, kan het een verwoestende impact hebben op zowel je lichaam als je geest. In dit artikel duiken we dieper in op de stress symptomen bij vrouwen, met specifieke aandacht voor zowel de lichamelijke als mentale klachten. En wanneer moet je nu eigenlijk aan de bel trekken?

Wat is stress?

Stress is een natuurlijke reactie van je lichaam op uitdagende situaties. Het activeert je fight-flight-freeze-reactie, waardoor je lichaam zich voorbereidt om te vechten, te vluchten of te bevriezen. Dit kan optreden wanneer je je overweldigd, onder druk gezet of bedreigd voelt. 'Stress kan een negatieve invloed hebben op je lichaam en je gezondheid', vertelt psycholoog Valerie Ritchie van MIND Korrelatie.

In dit artikel bespreken we alle tekenen van stress; zowel bewust en onbewuste symptomen als fysieke en mentale klachten.

Wat zijn de meest voorkomende stress symptomen bij vrouwen?

Stress kan zich bij vrouwen fysiek op verschillende manieren uitten. Dit zijn een paar voorbeelden:

• Jeuk of huiduitslag - Stress drukt zijn stempel op je huid. Van stressbultjes tot jeuk en huiduitslag; de huid fungeert vaak als een spiegel van jouw innerlijke spanningen. Verder kan stress volgens huidexpert Dr. Jetske UItee de huid vatbaarder maken voor bacteriën, waardoor bijvoorbeeld acne kan verergeren. Gelukkig kun je daar volgens Ultee genoeg tegen doen.
• Hoofdpijn - Eén van de meest voorkomende fysieke symptomen van stress bij vrouwen is hoofdpijn. De spanning die ontstaat als reactie op stress kan zich concentreren in de nek en schouders, resulterend in pijnlijke hoofdpijn. Dit wordt ook wel spanningshoofdpijn genoemd. 'Spanningshoofdpijn kan een waarschuwing zijn dat je jezelf hebt overbelast', zegt GZ-psycholoog Saskia Meeus van Mentaal Gezond Psychologie in een specifiek artikel over spanningshoofdpijn door stress. 'Helaas grijpen velen van ons tegenwoordig snel naar een pijnstiller om weer door te kunnen gaan, ook wel de quick fix genoemd. Dit is een verkeerde benadering, want we zouden juist aandacht moeten besteden aan deze signalen. Je lichaam geeft ze niet zomaar; ze hebben een betekenis en dienen serieus te worden genomen.'
• Hyperventilatie - Stress activeert het sympathische zenuwstelsel, wat kan leiden tot snellere ademhaling. Hyperventilatie en te snel ademen, kan duizeligheid en een gevoel van beklemming op de borst veroorzaken.
• Buikklachten - Stress heeft een directe invloed op het spijsverteringsstelsel, wat kan leiden tot symptomen zoals buikpijn, misselijkheid en zelfs darmproblemen zoals prikkelbare darmsyndroom (PDS).
• Oorsuizen - De toegenomen spanning door stress kan de bloedstroom beïnvloeden, ook naar het oor. Dit kan leiden tot tinnitus, een hinderlijk geluid in de oren, wat voor sommige mensen een bijkomend symptoom van stress kan zijn.
• Haaruitval - Langdurige stress kan leiden tot haarverlies. Dit komt doordat stress de haarcyclus kan verstoren, waardoor haar in de rustfase terechtkomt en uiteindelijk uitvalt.

Hoe voelt stress in je hoofd?

Stress kan een aanzienlijke tol eisen op onze geestelijke gezondheid. Enkele mentale of innerlijke stress symptomen zijn:

• Angst en spanning - Stress triggert vaak gevoelens van angst en spanning. De continue zorgelijke gedachten kunnen zich opstapelen en een overweldigend gevoel van onrust veroorzaken.
• Piekeren - 'Stress leidt ook vaak tot overmatig piekeren, waarbij mensen constant bezig zijn met gedachten die blijven malen', legt Ritchie uit. 'Dit resulteert in een onophoudelijke stroom van gedachten, waardoor het moeilijk is om de geest tot rust te brengen.'
• Concentratieproblemen - De mentale belasting van stress kan onze cognitieve functies beïnvloeden, waardoor het moeilijker wordt om te concentreren en helder te denken.
• Symptomen die een combinatie zijn - En dan zijn er ook nog symptomen die eigenlijk een soort combinatie zijn en zowel bij fysiek als mentaal horen. Het één is simpelweg verbonden met het ander.
• Vermoeidheid - Doordat je hoofd de hele dag op scherp staat in periodes van veel stress, kun je vermoeid raken. Het kost je veel gepieker en veel energie, waardoor je moeite hebt met concentreren en steeds slechter gaat slapen. Die vermoeidheid kan op een gegeven moment z'n tol eisen.
• Slaapproblemen - Hierboven werd het al even benoemd, maar stress kan leiden tot slapeloosheid, waarbij het moeilijk is om in slaap te vallen of om door te slapen. Zo kan een vicieuze cirkel van stress en slechte slaap ontstaan. Uit onderzoek blijkt dat je door stress een verhoogd risico hebt op slapeloosheid.
• Veranderingen in je libido - Veel mensen ervaren veranderingen in hun zin in seks tijdens stressvolle periodes. Een klein onderzoek laat zien dat vrouwen met hoge niveaus van chronische stress minder opgewonden raken van een erotische film dan vrouwen met lagere stressniveaus. Als je stress hebt, kan je hoofd gewoon even niet naar seks staan. Hierdoor ervaar je in je lichaam geen seksuele gevoelens, waardoor het een combinatie is van je lichaam en mind. Al moet daar wel bij gezegd worden dat naast stress ook andere oorzaken veranderingen in het libido kunnen veroorzaken, zoals hormonale veranderingen, vermoeidheid en psychische problemen.

Hoe herken je stress signalen?

'Stresssignalen kun je herkennen als je merkt dat je slecht slaapt, je heel veel piekert, je spieren steeds gespannen blijven, je moeite hebt met je concentreren en eventueel last krijgt van spanningshoofdpijn en prikkelbaarheid', benadrukt Ritchie.

Om het overzichtelijk te maken, hebben we de signalen onderverdeeld in drie categorieën;

Lichamelijke sensaties

Let op signalen zoals spierspanning, trillingen en een snellere hartslag. Deze kunnen wijzen op een fysiologische reactie op stress.

Veranderingen in gedrag

Merk op of er sprake is van veranderingen in eetgewoonten, slaappatronen of sociale interacties. Deze gedragsveranderingen kunnen aantonen dat je (meer) stress ervaart.

Emotionele tekenen

Let op stemmingswisselingen, prikkelbaarheid en gevoelens van overweldiging. Deze emotionele signalen kunnen wijzen op onderliggende stressfactoren.

Het herkennen van zowel de lichamelijke als mentale symptomen van stress is cruciaal om effectief om te gaan met deze uitdaging. Door bewustwording en proactieve zelfzorg kunnen we de impact van stress verminderen en streven naar een gezonder leven met meer balans.

Wanneer moet je aan de bel trekken?

Meeus is een voorstander van normaliseren. 'Het is belangrijk dat iedereen begrijpt dat een bepaalde vorm van alertheid normaal is, want het is een manier van overleven', legt ze uit. 'Pas als je niet meer goed slaapt, niet meer kan eten, je continu opgejaagd voelt, continu schrikt, altijd op je hoede bent en lichamelijke klachten ervaart, moet je aan de bel trekken.' Maak daarom een afspraak bij de huisarts of psycholoog wanneer de stress je dagelijkse functioneren verstoort.

Wat kun je zelf doen?

'Bij stress bouwt zich een bepaalde spanning op in je lijf. Het is als een fietsband die je oppompt en onder spanning komt te staan. Je hebt ventielen nodig om die spanning wat los te laten', gaat ze verder. Er zijn genoeg ontspanningsoefeningen die kunnen helpen bij stress. Het zijn een soort magische oefeningen die je helpen te kalmeren. Verder zijn dit nog goede ideeën om stress te verminderen. Doe er je voordeel mee!

Volg je Women's Health al op Facebook, Instagram en TikTok?