Fosfor (fosfaat): dit is alles wat je erover wil weten
Wist jij dat fosfor – op calcium na – het meest voorkomende mineraal in je lichaam is? Het is dan ook nodig voor veel belangrijke lichaamsfuncties.
Weet jij wat fosfor is? Fosfor is een mineraal en wordt vaak fosfaat genoemd. Het is – op calcium na – het meest voorkomende mineraal in je lichaam en is essentieel voor je gezondheid. Dit is alles wat je moet weten over fosfor.
Wat is de functie van fosfor?
Fosfor is nodig voor veel belangrijke lichaamsfuncties. Zo geeft fosfor samen met calcium stevigheid aan botten en tanden en speelt het een rol bij de energiestofwisseling in het lichaam. Fosfor helpt dus om energie vrij te maken uit voeding zodat jij lekker kunt bewegen, maar er is meer. Fosfor zorgt namelijk ook voor de normale werking van celmembranen – dit zijn de omhulsels die onze lichaamscellen beschermen – en voor de aanmaak van erfelijk materiaal in de celkernen, oftewel DNA. Hartstikke belangrijk, dus!
Lees ook: Jodium: dit is alles wat je erover wil weten
Waar zit veel fosfor in?
We weten nu wat fosfor is, maar waar zit dan veel fosfor in? Als je dieet voldoende eiwit en calcium bevat, is de kans groot dat je genoeg fosfor binnenkrijgt. In de meeste voeding zit fosfor, maar voedingsmiddelen die rijk aan eiwit en calcium zijn, bevatten vaak veel fosfor. Zo zit er veel fosfor in zuivel, vis, vlees en gevogelte. Daarnaast komt fosfor ook voor in allerlei andere voedingsmiddelen zoals peulvruchten, noten, groenten en volkoren producten.
Hoeveel fosfor heb je nodig?
De Gezondheidsraad heeft voor fosfor een adequate inname van 550 milligram per dag bepaald voor volwassen cisvrouwen. Bij borstvoeding is dit 900 milligram per dag. Het Voedingscentrum raadt echter aan om dit niet als streefwaarde te gebruiken, omdat er nog weinig onderzoek naar is gedaan. Weet dat een tekort of overschot aan fosfor bij een gezond en normaal eetpatroon niet voorkomt.
Lees ook: Borium: dit is alles wat je erover moet weten
Wat als je een tekort aan fosfor hebt?
Goed nieuws! De meeste mensen krijgen voldoende fosfor binnen met voeding, dus een tekort aan fosfor komt niet snel voor. Een tekort aan fosfor kan echter wel ontstaan door een overmatig gebruik van geneesmiddelen, waaronder maagzuurremmers, maar ook door sommige nieraandoeningen, als de bijschildklieren te sterk werken, er een aangeboren ‘fout’ in de stofwisseling zit of als iemand ernstig ondervoed is zoals bij alcoholisme, anorexia nervosa of bij de behandeling van kanker. Een tekort aan fosfor kan ook optreden bij te vroeg geboren baby’s die zo snel groeien dat de moedermelk onvoldoende fosfor bevat. Denk jij dat je een tekort aan fosfor hebt? Let dan vooral op de volgende symptomen:
- Pijn in spieren en botten
- Ernstige spierpijn
- Spiertrillingen
- Verzwakte spieren
- Gebrek aan eetlust
- Vermoeidheid
- Omvallen
- Nierstenen
Wat is teveel fosfor?
Heb jij een normaal eetpatroon en ben je gezond? Dan komt een teveel aan fosfor niet voor. Een teveel aan fosfor ontstaat namelijk meestal wanneer de nieren minder goed functioneren, bijvoorbeeld als gevolg van ouderdom. Als de nieren onvoldoende fosfor uitscheiden, kan dit leiden tot diarree, het verharden van weefsel en organen en botontkalking. Een teveel aan fosfor heeft ook een negatieve uitwerking op andere mineralen, zoals ijzer, calcium, magnesium en zink. Een teveel aan fosfor kan het voor je lichaam moeilijker maken om deze mineralen effectief te gebruiken. Dit kan ook in combinatie met calcium zorgen voor minerale afzetting in de spieren wat ze zwakker en gevoeliger maakt. Oei!
Desondanks komt een tekort of teveel aan fosfor zelden voor. Heb je toch een vermoeden? Neem dan vooral contact op met de huisarts; die kan je meer duidelijkheid bieden.
Bronnen: Voedingscentrum, Healthline, Apotheek.nl, Informatiecentrum Voedingssupplementen & Gezondheid, National Institutes of Health