Dit zijn 6 mogelijke oorzaken van depressies bij vrouwen
Van grote levensgebeurtenissen en eenzaamheid tot kwetsbare genen en lichamelijke ziektes.
Depressie – soms weet je precies wat het heeft uitgelokt en soms overvalt het je uit het niets. In dat laatste geval zit je natuurlijk met heel wat vragen. Hoe kan het dat ik zo erg in de put bent beland? En nog belangrijker: hoe kom ik er weer uit? Dr. Rocco Hoekstra, psychiater bij Antes, helpt je een eind op weg en zet een aantal mogelijke oorzaken van depressies bij vrouwen op een rij.
Wat zijn de oorzaken en triggers voor depressies bij vrouwen?
Hoe ontstaat een depressie? Klinkt als een simpele vraag, maar eentje die helaas vaak moeilijk te beantwoorden is. Meestal zal het een samenspel zijn van veel kleine tegenslagen die je kwetsbaarheid voor een depressie allemaal een beetje verhogen. En tja, op een gegeven moment valt dan die ene druppel die de emmer doet overlopen. Wel is het opvallend dat vrouwen bijna twee keer zo vaak last hebben van een depressie als mannen. Zo krijgt maar liefst 24 procent van de vrouwen in haar leven een depressie. Er zijn dus ook bepaalde oorzaken van depressies die alleen voorkomen bij vrouwen. Het ontrafelen van je depressie is vaak een eerste stap om te begrijpen wat er nodig is voor je herstel. Wij hebben daarom de verschillende oorzaken van depressies bij vrouwen op een rijtje gezet.
Vrouwelijke hormonen
Hormonen spelen vaak een rol – en dit is ook een van de redenen waarom een depressie vaker voorkomt bij vrouwen. Zo komt een depressie vaker voor rond de menopauze, maar ook rondom zwangerschap (denk bijvoorbeeld aan prenatale depressie of postpartum depressie), pilgebruik, de menstruatie en vruchtbaarheidsbehandelingen. De reden? Vooral veranderingen in de hormoonspiegels in het bloed kunnen iets doen met de hoeveelheid stress die je ervaart. Dit is waarschijnlijk ook de reden waarom vrouwen veel vaker last hebben van een seizoensgebonden depressies, zoals een winterdepressie.
Kwetsbaar psychologisch profiel
'Een veelvoorkomende oorzaak van een depressie is een kwetsbaar psychologisch profiel', legt Hoekstra uit. 'Dan zit de depressie meer in hoe je omgaat met problemen. Ben je daar heel dwangmatig in of juist heel nonchalant? Zo heeft iedereen z’n eigen karakter waarbij de een misschien wat sneller een depressie krijgt dan de ander.' Bij vrouwen zie je vaker dat ze eindeloos blijven piekeren en hierover wakker liggen. Ze kunnen twijfelen over zichzelf – en dit kan een negatieve impact hebben op het zelfbeeld wat kan leiden tot een depressie. Ook hebben vrouwen vaker last van een depressie, omdat het sneller naar binnenslaat. Als een kwetsbaar profiel op de voorgrond staat bij een depressie, heeft psychologische therapie vaak veel waarde bij de behandeling.
Grote levensgebeurtenissen
'Ook grote gebeurtenissen kunnen de oorzaak zijn van een depressie', vertelt Hoekstra. Alhoewel een verhuizing, scheiding, relatiebreuk of werkconflicten zeker niet hoeven te lijden tot een depressie, zorgt het wel voor meer stress. Die stress moet je verwerken en daarvoor is goede coping heel belangrijk. Soms schiet je psyche daarin tekort en dan ontstaat er een disbalans tussen wat je moet verwerken en wat je kan verwerken. Bij vrouwen zie je ook vaak dat ze sneller geneigd zijn om zich druk te maken over sociale dingen. Denk hierbij aan problemen met kinderen of in hun vriendenkring. Dit kunnen ook zorgen zijn over andere mensen.
Lichamelijke oorzaken van een depressie
'Een minderheid van de mensen zijn biologisch kwetsbaarder voor een depressie', vertelt Hoekstra. 'De vraag is dan: hoe functioneert iemands brein? Hoe zijn de verbindingen tussen hersencellen aangelegd en in welk klimaat liggen die hersencellen.' Hoekstra voegt hieraan toe dat niet alleen de gezondheid van je hersenen je biologische kwetsbaarheid voor een depressie bepaald. 'Ook je schildklier en je darmen beïnvloeden je hersenen en kunnen dus bijdragen aan stemmingsklachten.' Bij een depressie die niet duidelijk door iets wordt uitgelokt, lijkt een kwetsbare biologie meer de boventoon te voeren. Dit zijn vaak de ernstige depressies, maar komen gelukkig ook minder vaak voor. Bij deze groep verwacht je vooral dat medicatie een belangrijk onderdeel is van de behandeling. Meer weten over de typering van de diagnose? Dit zijn 9 verschillende soorten depressies op een rij.
Kwetsbare tijden
Volgens onderzoek van het Trimbos hebben vrouwen tussen de 18-34 de grootste kans op een depressie. 'Bij studenten komen vaak psychische klachten voor', vertelt Hoekstra. 'Een mogelijke verklaring hiervoor is dat je brein op die leeftijd nog niet helemaal volgroeid is. Het heeft nog langer de tijd nodig om zich te ontwikkelen. Maar juist in die fase veranderen er heel veel dingen. Je begint een nieuwe studie, je gaat werken, je relaties veranderen en je krijgt meer verantwoordelijkheid. Je brein is daar nog niet direct op ingesteld.'
Andere psychische ziektes
Alsof een depressie op zich al niet erg genoeg is, komt het soms ook nog eens tegelijk met andere psychische ziektes voor. Zo kun je last hebben van een depressie en bijvoorbeeld een verslaving aan alcohol. Ook kan een depressie soms voortvloeien uit een angst- of persoonlijkheidsstoornis. Belangrijk is om te achterhalen of een depressie de oorzaak is van de andere aandoening of juist een gevolg. Uiteindelijk is de meest succesvolle behandeling er namelijk eentje die zich richt op de kern van het probleem.
Welke stof mis je als je een depressie hebt?
'Vroeger dacht men dat neurotransmitters zoals serotonine, noradrenaline en dopamine een rol spelen bij het ontstaan van depressies', vertelt Hoekstra. Dat idee is inmiddels wat verouderd. 'Neurotransmitters zijn waarschijnlijk niet direct de oorzaak voor een depressie, maar kunnen zeker een onderdeel zijn van de oplossing.' Hulp nodig om de oorzaak van jouw depressie te achterhalen? Maak dan een afspraak bij je huisarts of psychiater. Hij of zij kan je helpen bij het krijgen van de juiste behandeling. Dit zijn zeven behandelingen van een depressie op een rij.