Zijn de polyolen in zoetstof beter dan suiker?
Door de variant met o% suiker te pakken, denk je goed bezig te zijn. Maar is dat wel echt zo?
Een glas cola zero, een zoetje in je koffie of een plakje suikervrije cake: deze producten bevatten stuk voor stuk minder suiker dan het origineel dankzij zoetstof. Wel de zoetigheid, maar niet de suiker. Dat klinkt ideaal. Maar zoetstoffen zijn lang niet zo onschuldig als ze lijken. Ze zijn namelijk net zo verslavend als suiker zelf. Lees maar mee!
Eén van de meest gebruikte suikervervangers zijn polyolen. Deze intensieve zoetstof vind je voornamelijk terug in bewerkte producten, waardoor je verantwoord van allerlei zoetigheden kunt genieten. Dat klinkt toch te mooi om waar te zijn? Maar hoe gezond zijn die polyolen nu eigenlijk?
Wat zijn polyolen?
Polyolen worden vaak ingezet als suikervervanger in producten zoals ontbijtkoek, mueslirepen, drop of keelpastilles. Het zijn koolhydraten waarvan de structuur lijkt op suiker. Ze kunnen de zoete receptoren op je tong activeren en voor een aangename smaak zorgen. Dat is dan ook de reden dat ze veel worden gebruikt in producten om die zoeter te maken. Soms halen zelfs de suikers uit de producten om later weer polyolen toe te voegen. Kijk maar eens op de ingrediëntenlijst van 0% suiker-producten.
Polyolen worden ook wel extensieve vul- of bulkzoetstoffen genoemd. Dat wil zeggen dat ze zo worden gemaakt dat ze de volume in bijvoorbeeld een bakrecept niet veranderen. Stel je wil een taart bakken en de 150 gram suiker vervangen door een zoetstof. Dan heb je eigenlijk een zoetstof nodig waardoor de volume en structuur van de taart hetzelfde blijft. Dat kan met vul- of bulkzoetstoffen. Maar hoe gezond zijn die eigenlijk?
Benamingen voor polyolen
Polyolen zijn in kleine hoeveelheden van nature aanwezig in diverse soorten groente en fruit. Maar tegenwoordig worden ze op grote schaal vaak nagemaakt. Opvallend is dat je het woord 'polyolen' steeds vaker op verpakking ziet terugkomen. Benamingen van polyolen zijn maltitol, isomalt en erythritol.
Minder calorieën
Er wordt gedacht dat zoetstoffen geen calorieën bevatten, maar niets is minder waar. Maltitol en isomalt zitten wel degelijk vol calorieën (2,4 calorieën per gram), maar wel minder dan gewone suiker (4 calorieën per gram). Er is één uitzondering: erythritol is de enige polyol met nul calorieën.
Stijgende bloedsuikerspiegel
Dat betekent dat de meeste polyolen alsnog voor een stijging van je bloedsuikerspiegel zorgt. Het idee dat zoetstoffen 'gezond' zijn is dus achterhaald. Het lost het 'probleem' dus niet op. Marketing creëert een mooi idee dat je gezond bezig bent als je voor de 0% suiker-variant gaat, maar eigenlijk is de keuze die je hebt gemaakt nog steeds niet gezond.
Waarom zoetstof (met polyolen) geen goed alternatief is voor suiker
Niet natuurlijk
Ook al zijn polyolen van nature aanwezig, aangezien de vraag naar zoetstoffen de laatste tijd gigantisch is gestegen, worden polyolen tegenwoordig voornamelijk in de fabriek gemaakt. Dt betekent dat er veel verschillende (slechte) stofjes aan het product worden toegevoegd. Bovendien kunnen bewerkingen ervoor zorgen dat (een deel van) de aanwezige voedingsstoffen verloren gaan, bijvoorbeeld voedingsvezels, vitaminen en mineralen. Daarom is het altijd beter om zoveel mogelijk natuurlijke producten aan je dieet toe te voegen.
Laxerend
Suiker wordt verteerd in je dunne darm en gaat vervolgens naar je bloedbaan om gebruikt te worden als energie. Polyolen hebben daarentegen een andere chemische structuur en je lichaam neemt ze hierdoor niet zo efficiënt op. Ze worden pas in de dikke darm omgezet door bacteriën, wat voor gassen kan zorgen. Bovendien trekken polyolen water aan, waardoor polyolen bij een hogere inname diarree en winderigheid kunnen veroorzaken. Kortom: het heeft een laxerend effect. Al verschilt dit volgens het Voedingscentrum wel per persoon.
Schone schijn
Polyolen triggeren de smaakpapillen, zorgen ervoor dat je nog steeds naar zoet neigt, waardoor je alsnog (vaak) de portiecontrole verliest. Bovendien eet je vooral veel producten eet die laag zijn in voedingsstoffen. Een eetpatroon rijk aan zoetstoffen houdt je zoetverslaving dus in stand. Je blijft hunkeren naar suikerrijke producten, aangezien polyolen hetzelfde effect op je hebben als suikers.
De conclusie? Wij zeggen altijd: alles met mate – dus ook polyolen. Een beetje zoetstof kan geen kwaad, maar probeer zoveel mogelijk natuurlijk producten te eten. Deze bevatten meer vitamines, mineralen en vezels. Hierdoor zit je langer vol en voel je minder drang om te gaan snacken.
Benieuwd hoe het zit met andere soorten zoetstof? In dit artikel komen alle soorten zoetstof voorbij, zodat jij een betere keuze kunt maken.