Dit wil jij weten over de HPV-zelftest
Je kunt een zelftest doen om erachter te komen of je HPV hebt. Hoe? Lees snel verder
Het virus waar we het over hebben, heet het humaan papillomavirus. Pardon, papilo wat? Geen zorgen over de uitspraak, de naam van dit virus wordt namelijk afgekort als HPV. Tachtig tot negentig procent van de mensen raakt namelijk één of zelfs meerdere keren in hun leven besmet met dit virus. Je kunt erachter komen of je dit virus hebt door een uitstrijkje te doen bij de huisarts, óf met een HPV-zelftest.
Hoe kan ik weten of ik HPV heb?
‘Wanneer je besmet bent met HPV heb je meestal geen klachten’, vertelt gynaecoloog Martha Esajas. 'Je hebt meer dan 100 soorten HPV, waarvan een klein gedeelte hoog risico-HPV is. Hoog risico-HPV betekent dat deze vorm van HPV in staat is om kanker te veroorzaken. De laag risico-hpv veroorzaakt dit niet. HPV 16 en 18 zijn de belangrijkste hoog risico-HPV.'
Als je besmet bent met een laag risico-HPV, en jouw lichaam heeft het niet zelf opgeruimd, kun je last krijgen van genitale wratten. In het ergste geval ben je besmet met een hoog-risico-HPV. Dit HPV-virus kan in zeldzame gevallen bij vrouwen kanker aan de mond, vagina, schaamlippen, anus of baarmoeder veroorzaken. Volgens het RIVM krijgen in Nederland elk jaar gemiddeld 1100 vrouwen kanker door HPV. Baarmoederhalskanker is de meest voorkomende HPV-kanker.
Kun je zelf een uitstrijkje maken?
Met de zelfafnameset kun je (je raadt het al) zelf vaginaal materiaal afnemen. Het laboratorium test dit op HPV. Met de HPV-zelftest kun je er alleen achter komen of je het HPV-virus hebt. Je komt er niet achter of je afwijkende cellen hebt. Wordt er HPV gevonden bij de zelftest? Dan ontvang je alsnog een uitnodiging voor een uitstrijkje bij de huisartsenpraktijk, zodat ze kunnen uitzoeken of er afwijkende cellen zijn.
Hoe het werkt? Hier kun je de gebruiksaanwijzing van de HPV-zelftest vinden.
Hoe betrouwbaar is de HPV-zelftest?
Volgens het RIVM zijn de zelfafnameset en het uitstrijkje allebei betrouwbaar. Echter kun je er met de HPV-zelftest alleen achter komen of je het virus bij je draagt. Maar beide methoden zijn effectief en betrouwbaar.
Kan een man zelf testen op HPV?
Mannen worden over het algemeen niet getest op HPV. Volgens gynaecoloog-oncoloog Refika Yigit is testen voor mannen zonder klachten niet zinvol. 'Vrouwen worden getest om een eventueel voorstadium van kanker te ontdekken, dat is bij mannen niet aan de orde. In hele zeldzame gevallen krijgen mannen kanker aan de mond- en keelholte, penis of anus', zegt Yigit. Mannen mogen zich sinds 2022 vaccineren tegen HPV. Deze vaccinatie beschermt voor ongeveer 95% tegen de typen 16 en 18. Deze HPV-typen kunnen kanker veroorzaken.
De keuze om wel of niet te gaan voor een HPV-inenting is helemaal aan jezelf. To prik or not to prik? Hopelijk heeft deze informatie je kunnen helpen die vraag te beantwoorden. Bij Women's Health geven we geen advies en voorzien we je alleen van informatie. Mocht je een vraag hebben over jouw persoonlijke situatie, raadpleeg dan een huisarts. Voor de meest recente ontwikkelingen op het gebied van HPV kun je kijken op de site van het RIVM.