Ramadan: 5 tips voor een gezonde iftar

Tijdens de ramadan vasten moslims van zonsopgang tot zonsondergang. Is de zon onder, dan is het tijd voor de iftar: de maaltijd waar vaak samen met familie en vrienden van genoten wordt. Het is verleidelijk om na een dag vasten helemaal los te gaan. Hoe gaat de ramadan in zijn werk? En hoe houd je de iftar gezond? Vijf tips.

Wanneer is de ramadan?

De ramadan is voor moslims een heilige maand. Het is een maand die in het teken staat van bezinning en verbinding. De ramadan begint elk jaar op een andere datum, omdat de islamitische kalender leidend is. Die is gebaseerd op de maan en beslaat 355 dagen per jaar. Volgens de Gregoriaanse kalender, die bijna overal de officiële kalender is, duurt een jaar 365 of 366 dagen. De eerste dag van de ramadan schuift dus steeds een stukje op. In 2023 begon het vasten op 23 maart. Eid al Fitr oftewel het suikerfeest barst waarschijnlijk los op vrijdag 21 april 2023.

Effecten op de gezondheid

Je eetpatroon gaat flink op de schop tijdens de ramadan. Zeker als de ramadan in het voorjaar of de zomer valt, moet je het lange dagen zonder eten en drinken stellen. De meeste mensen eten tijdens de ramadan twee grote maaltijden. Eentje na zonsondergang en nog een vlak voor de zon opkomt. Hierdoor eet je minder verspreid over de dag en uiteraard op heel andere tijdstippen dan de rest van het jaar. Door al dit nachtelijke eten, slaap je waarschijnlijk korter dan normaal. Slaaptekort kan invloed hebben op je gewicht.

Het is niet duidelijk welk effect een vastenmaand heeft op je gezondheid. Uit sommige onderzoeken blijkt een positief effect, uit andere een negatief effect. Hoe het uitpakt in de Nederlandse situatie is nog niet goed onderzocht. Op de korte termijn kun je last hebben van vermoeidheid en hoofdpijn. Te weinig drinken kan deze gevolgen hebben. Je kunt bovendien misselijk zijn en maagklachten hebben.

Val je af tijdens de ramadan?

Misschien denk je dat je mooi wat pondjes kan kwijtraken dankzij dit periodieke vasten, net als bij intermittent fasting. Of dat het geval is hangt, af van hoeveel energie je verbruikt en hoeveel energie je tot je neemt. Krijg je minder calorieën binnen dan je lichaam nodig heeft, dan kun je inderdaad wat afvallen tijdens de ramadan. Helaas is dit gewichtsverlies meestal tijdelijk. Eet je gedurende de ramadan extra snacks en flink calorierijke, feestelijke maaltijden, dan kun je juist wat aankomen. Zeker als je te futloos bent om te sporten.

Tips voor een gezonde iftar

1. Dadels

Het vasten verbreek je traditiegetrouw met een paar dadels. Houden zo, want om deze redenen zijn dadels een ideale snack (ook tijdens het hardlopen trouwens).

2. Water en thee

Na de hele dag niets drinken, heeft je lichaam dringend vocht nodig. Probeer tijdens de iftar en de maaltijd voor zonsopgang (suhoor) telkens minstens een liter water of thee zonder suiker te drinken. Laat frisdrank liever achterwege. Dat bevat veel calorieën, maar geen nuttige voedingsstoffen.

3. Vezels en variatie

Eet niet elke dag hetzelfde, maar zorg voor variatie zodat je alle benodigde voedingsstoffen binnenkrijgt. Zet veel groente en wat vis, vlees of een vleesvervanger op het menu, aangevuld met bronnen van koolhydraten. Van producten met veel vezels voel je je lang verzadigd. Ga dus voor de volkoren versie van brood, pasta en rijst. Ook groente en fruit bevatten veel vezels.

4. Rustig aan met baklava en de frituurpan

Meestal komen er bij de iftar allerlei zoete hapjes en gefrituurde snacks op tafel en die zijn natuurlijk niet de gezondste optie. Van vettig eten kun je buikpijn krijgen. Doe een beetje rustig aan met de zoetigheid en de frituurpan. Natuurlijk is een stukje baklava een fijn toetje, maar vervang het eens door een fruitsalade. Ook lekker zoet, maar een stuk gezonder.

5. Eet niet te snel

Heb je enorme trek, dan werk je je maaltijd misschien in recordtempo naar binnen. Met maagklachten als resultaat. Na het lange vasten vallen maaltijden zwaarder. Probeer daarom rustig te eten, met kleine hapjes en vergeet niet om goed te kauwen.