Wil je geen kinderen (meer)? Alles wat je moet weten over sterilisaties bij vrouwen

Is je kinderwens vervult of heb je überhaupt geen kinderwens? Dan heb je je misschien al eens afgevraagd of een sterilisatie misschien iets voor jou is. Maar wat houdt een sterilisatie bij een vrouw precies in? Wat zijn de kosten eigenlijk? En ook niet onbelangrijk: heeft een sterilisatie ook nadelen voor je gezondheid? Women’s Health zet de belangrijkste facts over sterilisaties bij vrouwen op een rij. Zo kun je veilig en verantwoord de knoop – en eventueel je eileiders – doorhakken.

Sterilisaties bij vrouwen

Een sterilisatie is eigenlijk gewoon een vorm van anticonceptie. Wat sterilisaties ingrijpender maken dan de pil of een spiraal, is het feit dat de behandeling in principe permanent is. Dit maakt dat een sterilisatie de ideale behandeling kan zijn voor een vrouw die zeker nooit (meer) zwanger wil worden. Helaas kan de behandeling ook veel verdriet met zich meebrengen, als je toch een kinderwens ontwikkelt. Verklein je kans op spijt door je eerst goed te verdiepen in wat een sterilisatie bij vrouwen precies betekent. Daarvoor is dit artikel een goede eerste stap.

Soorten sterilisatietechnieken bij vrouwen

Nederlandse ziekenhuizen en klinieken bieden vrouwen verschillende sterilisatiebehandelingen aan. Artsen kunnen bijvoorbeeld clips of ringen op je eileiders zetten. Verder kunnen ze ook je eileiders dichtschroeien of volledig verwijderen. Uit onderzoek blijkt dat alle technieken ongeveer even goed zijn in het voorkomen van een zwangerschap. Deze behandelingen hebben allemaal wel specifieke voor- en nadelen. Hierdoor hangt het dus van de individuele vrouw af welke vorm van sterilisatie het beste past bij haar voorkeuren.

Sterilisatie met clips of ringen

Bij deze vorm van sterilisatie zet een arts clips op beide eileiders of sluit hij ze af met een ring. Hierdoor kunnen er (in theorie) geen spermacellen bij de eicel komen, waardoor je dus niet meer zwanger wordt. Een voordeel van de clips is dat een arts ze via een kijkoperatie plaatst. Dat betekent dat je maar twee kleine littekens aan de ingreep overhoudt.

Sterilisatie terugdraaien

Een ander voordeel van deze sterilisatietechniek is dat een arts de behandeling soms terug kan draaien. Maar tja, als dat meespeelt in je overweging, moet je je wel afvragen of permanente sterilisatie wel iets voor jou is. Ook belangrijk om te weten: de hersteloperatie is lastig, er is geen garantie op succes en maar weinig artsen kunnen en willen de operatie uitvoeren. Een nadeel van deze sterilisatiemethode is dat de clips in principe voor altijd blijven zitten. Sommige vrouwen vinden dat toch geen fijn idee. Dit kan een dealbreaker zijn.

Sterilisatie door schroeien

Een andere manier om de eileiders af te sluiten is door ze dicht te schroeien. Klinkt niet bepaald prettig, maar gek genoeg blijkt dat vrouwen met deze methode mogelijk iets minder pijn hebben na de operatie. Zo blijkt ten minste uit onderzoek wat sterilisatie door elektrocoagulatie vergelijkt met sterilisatie door clips. In het verleden was een nadeel van deze sterilisatietechniek dat het zorgde voor een iets hoger risico op buitenbaarmoederlijke zwangerschappen. Gelukkig blijkt uit recent onderzoek dat met moderne technieken de kans op zulke zwangerschappen alweer fors verminderd is.

Sterilisatie door het verwijderen van je eileiders

Een andere manier om vrouwen te steriliseren is door hun eileiders weg te halen. Klinkt heel ingrijpend, als je het vergelijkt met de bovenstaande behandelingen. Hierdoor was het ook lang een van de minder populaire sterilisatiemethodes. Maar deze techniek maakt een inhaalslag. Onderzoek toont namelijk aan dat het verwijderen van je eileiders de kans op eierstokkanker vermindert.

Nadelen van deze methode zijn dat je drie in plaats van twee littekens overhoudt en dat de behandeling echt niet teruggedraaid kan worden. Ook is er een iets hoger risico op complicaties, omdat het een net wat grotere ingreep is.

Nadelen van sterilisatie bij vrouwen

Helaas zijn er ook nadelen voor vrouwen die een sterilisatie ondergaan. Zo moet je altijd rekening houden met de risico’s die gepaard gaan met een operatie. De belangrijkste – maar gelukkig zeldzame – complicaties zijn bloedingen en infecties. Verder is er een kleine kans dat je ook na de sterilisatie toch zwanger wordt. En om het nog erger te maken zijn dat vaak buitenbaarmoederlijke zwangerschappen. Grijp je hierbij niet op tijd in, dan kan dat levensbedreigend zijn. Denk je dus dat je na een sterilisatie toch zwanger bent geworden? Trek dan meteen aan de bel en maak een afspraak met je huisarts.

Ook goed om te weten: een sterilisatie doet bij vrouwen niets met de ongesteldheid. Elke maand blijven je hormonen gewoon schommelen met alle gevolgen van dien. Heb je veel last van je menstruatie? Dan kunnen andere anticonceptiemiddelen zoals een spiraal of de pil je meer soelaas bieden. Aan de andere kant is het natuurlijk ook fijn dat een sterilisatie niets doet met je hormonen. Hierdoor leidt een sterilisatie in principe niet tot gewichtstoename of een afname van je sex drive.

Hoelang moet je als vrouw rust nemen na een sterilisatie?

Na de operatie is het belangrijk om je lichaam de tijd te geven voor herstel. Hoelang je precies moet wachten met sporten en werken hangt af van hoe groot de operatie was. Bij clips zul je in de regel minder lang moeten rusten dan na het verwijderen van je eileiders. Bespreek vooral met je arts welke leefregels voor jou van belang zijn.

Hoelang mag je als vrouw geen seks hebben na een sterilisatiebehandeling?

Ook dit hangt af van de hersteltijd die de arts je adviseert. Je lichaam heeft de tijd nodig om al de wonden van de operatie te dichten. Alle matig intensieve bezigheden, van sporten tot seks kunnen ervoor zorgen dat de hechtingen loslaten. Probeer dat dus te voorkomen. Verder is het ook nog mogelijk om in de cyclus van je sterilisatie zwanger te worden. Wacht dan ook nog even met het stoppen van je eerdere anticonceptie tot na de sterilisatie. Stem af met je arts wanneer je weer veilig onveilig seks mag hebben.

Vergoeding sterilisatie

De bovengenoemde behandelingen kunnen een redelijke aanslag zijn op de portemonnee. Zo starten de kosten voor een sterilisatie bij vrouwen vanaf 1200 euro en kunnen ze oplopen tot 2000 euro. Helaas zul je er zelf voor op moeten draaien, want de sterilisatie zit niet in het basispakket. Het goede nieuws is dat sommige aanvullende verzekeringen de behandeling wel deels of volledig dekken. Meer weten over de vergoeding voor vrouwen die een sterilisatie willen ondergaan? Lees dan op Zorgwijzer welke zorgverzekeraars de ingreep in hun polis hebben opgenomen.

Spijt na sterilisatie bij vrouwen

Ook al is de overgrote meerderheid tevreden, krijgt toch een deel van de vrouwen spijt van de sterilisatie. Er is onderzoek gedaan om erachter te komen welke vrouwen een groter risico lopen op een verkeerde keuze. Wat blijkt: een jonge leeftijd vergroot de kans dat een vrouw spijt krijgt van een sterilisatie. Ben je onder de 30? Dan heb je nou eenmaal meer jaren om een kinderwens te ontwikkelen dan een vrouw die al tegen de menopauze aanzit. Verder loop je ook een hoger risico op spijt als je de sterilisatie ondergaat terwijl je single bent. Niet gek, want in een nieuwe relatie kan je perspectief natuurlijk ook weer veranderen.

Overweeg je een sterilisatie, maar heb je recent nog een baby gekregen? Wacht dan misschien toch even voordat je de knoop doorhakt. Onderzoek toont ook aan dat de kans op spijt na sterilisatie het grootst is in de eerste jaren na een bevalling. Geef jezelf dus vooral even de tijd om bij te komen na een zwangerschap, voordat je een permanente sterilisatie ondergaat.

Sterilisaties en anticonceptie bij mannen

Is je vriend ook geïnteresseerd in permanente anticonceptie? Dan is het goed om te weten dat de sterilisatietechnieken voor mannen en vrouwen heel verschillend zijn. Bovendien wordt er nog volop onderzoek gedaan naar tijdelijke anticonceptiemiddelen voor mannen. Meer weten? Lees hier dan hoelang we nog moeten wachten op de 'mannenpil'.