Drie fabels over gezondheidseffecten van de sauna

Zweten in de sauna: de een gruwelt ervan, de ander kan niet zonder. Lekker je spieren ontspannen na een gymsessie, of gewoon omdat je er rustig van wordt of simpelweg van zweten houdt. Er gaan veel verhalen rond over de gezondheidseffecten van de sauna. Een saunabezoek kent dan ook veel vermeende gezondheidsvoordelen, maar wat klopt daar eigenlijk van?

We delen drie fabels over de gezondheidseffecten van de sauna.

Je valt af van de sauna

De sauna zou een stimulerend effect op je metabolisme (stofwisseling) hebben, maar je valt er niet direct door af. In elk geval niet blijvend. Tijdens een saunasessie verlies je ongeveer een halve tot anderhalve liter vocht - afhankelijk van de hitte en de saunaduur. Je voelt je misschien wat lichter na een saunasessie, maar dit komt vooral doordat je vocht verliest door te zweten, niet doordat je vet verbrandt.

Naarmate je vaker naar de sauna gaat zal je lichaam beter op de warmte reageren. Op den duur zul je daardoor steeds sneller gaan zweten. Dat vochttekort moet je natuurlijk gewoon weer aanvullen met water. Zodra je weer water drinkt, zijn de verloren kilo’s weer terug. Je valt dus wel tijdelijk af in vocht, maar geen vet. Je kweekt immers ook geen spiermassa door te zweten.

Een sauna werkt reinigend

Veel mensen geloven dat zweten in de sauna helpt om gifstoffen uit je lichaam te verwijderen. Het zou wel makkelijk zijn: een avond flink stappen waarbij je de nodige alcoholische drankjes achterover giet en de volgende dag alle giftige stoffen er gewoon weer uitspoelen in de sauna. Helaas: detoxen via de sauna werkt niet, ook al zweet je nog zo erg. 'Het is nooit wetenschappelijk aangetoond dat je lever harder gaat werken door een bezoek aan de sauna', zegt Harry Janssen, Maag-, Darm-, en Leverarts aan het Erasmus MC in Rotterdam. Doordat je transpireert zul je wel meer gaan drinken, waardoor de kans groot is dat je nieren meer afvalstoffen kwijt raken. 'Misschien ga je je tevens wel beter en gezonder voelen, maar dat kan ook komen door het algemene ontspannende effect van de sauna.'

Volgens Janssen kun je je lichaam niet aanzetten tot ontgifting. Zelfs met medicijnen is dat nauwelijks voor elkaar te krijgen. Janssen: 'Je kunt je leverfunctie simpelweg niet verbeteren. Daar zijn geen manieren voor. Wel kun je er zelf voor zorgen dat je lever zo gezond mogelijk blijft, bijvoorbeeld door alcoholgebruik te beperken.'

Betere conditie door de sauna

Helaas, de sauna doet niets voor je conditie. Internist-vasculair geneeskundige Coen van Guldener, verbonden aan het Amphia Ziekenhuis in Breda, zegt hierover: 'De hartbelasting van een sauna wordt wel eens vergeleken met die van een stevige wandeling, maar het heeft geen effect op algemene spierfunctie, conditie en fitheid.'

Je lichaam krijgt weliswaar te maken met een stressreactie waardoor je hartslag zal stijgen, maar een sportvervanger is het zeker niet. 'Er is voor zover ik weet geen enkel bewijs dat een bezoek aan de sauna sporten kan vervangen en hart- en vaatfuncties zal verbeteren', zegt Guldener. Soms is het zelfs beter voor je hart als je de sauna niét bezoekt. 'Mensen die net een hartinfarct hebben gehad of een ernstige hartklepvernauwing hebben kunnen beter niet naar de sauna gaan.'

Een saunabezoek (of een mini spa at home) heeft zeker voordelen, zoals ontspanning en een betere doorbloeding. Toch is de sauna geen wondermiddel waarbij je kilo's verliest of je lichaam van gifstoffen reinigt. Geniet van de warmte en de rust, maar blijf realistisch over wat de sauna voor je gezondheid kan doen.

Volg je Women's Health al op Facebook, Instagram en TikTok?