Waarom we er niet zomaar vanuit moeten gaan dat dikke mensen ongezond zijn

  • Annelot Stet
  • Editor

Dat lichamen die groter zijn dan het ideaal van de samenleving automatisch ongezond zijn, is achterhaald en misleidend.

Het was deze week weer raak met pittige bodyshaming-praktijken op Instagram. Influencer Jessie Jazz Vuijk (26) plaatste een nogal ongenuanceerde, wat zeg ik, onbeschofte story, over de Belgische politica Maggie de Block. Ze schreef het volgende:

'Soms val ik van de ene verbazing in de andere. Deze vrouw (met alle respect) is de minister van Volksgezondheid in België. Is dit het beeld van gezondheid dat wij voor ogen hebben? Het is een reflectie van de keuzes die nu gemaakt worden. Waar is onze immuniteit gebleven? Waarom wordt er niet gefocust op preventie van ziektes? Of voeding? Of worden we massaal aangemoedigd om te sporten?'. Daarbij plaatste ze een foto van Maggie's Wikipedia-pagina. Inmiddels heeft ze het bericht verwijderd.

Met alle respect: als ze een beetje research had gedaan, had ze ook kunnen weten dat Maggie al sinds 2020 niet meer de minister van Volksgezondheid is, maar dat terzijde.

Dik én fit: kan gewoon

We associeren grotere maten vaak met een ongezonde levensstijl en leven. 'Je kunt toch niet fit en gezond zijn met overgewicht?', is een veelgehoorde vraag in de discussie. Voor Women's Health deed Tatjana Almuli, journalist, auteur en oud-deelneemster aan het programma Obese, jaren geleden al onderzoek naar dit vraagstuk. Ze schreef er verschillende columns voor WH over. Haar conclusie: het kan gewoon. Tatjana liet na de onbeschofte post van Jessie dan ook van zich horen op Instagram:

Ze schrijft: 'Echt klaar met 'influencers' die zich arts of andere gezondheidsprofessional wanen en allerlei shit op het wereldwijde web knallen over hoe deze pandemie de schuld van dikke mensen is. En hoe we verlost kunnen worden uit deze shitzooi door ons lichaam als tempel te beschouwen.'

Ik zal de laatste zijn die zegt dat voeding en beweging geen of weinig invloed kunnen hebben op je gezondheid (weerstand, mentale en fysieke gestel, welzijn in algemene zin). MAAR laten we een paar dingen duidelijk krijgen: ook al zou iedereen hetzelfde eten en net zoveel sporten, dan nog zouden we er niet allemaal hetzelfde uitzien. Daarbij komt dat er veel meer factoren meespelen dan alleen voeding en sport in gezondheid en dik of dun zijn. Dik zijn en (on)gezond zijn, zijn ook niet onlosmakelijk verbonden trouwens. Ook kun je niet van iemands uiterlijk aflezen hoe diegene leeft. Nog steeds krijg ik regelmatig de vraag: o, sport jij zoveel dan? En hoe komt het dan dat je dik bent?

Ook geeft ze nog een paar leestips over deze thema’s:

De wetenschap

Ondanks de bekende associatie tussen slankheid en gezondheid, zijn de twee inderdaad niet altijd gecorreleerd. Zo bewijst een groeiend aantal studies, waaronder een grote meta-studie van de Arizona State University (2019). Om deze onderzoekers te citeren: 'fat can be fit'. Volgens hen is gezondheid veel meer dan alleen het getal op de weegschaal. 'Een persoon die als dun wordt beschouwd, kan ongezond zijn en omgekeerd geldt hetzelfde,' aldus hoofdonderzoeker professor Glenn A. Gaesser.

En ja, hoewel obesitas kan leiden tot een slechte gezondheid - vooral als een dik persoon niet regelmatig aan lichaamsbeweging doet - is de veronderstelling dat lichamen die groter zijn dan het ideaal van de samenleving automatisch ongezond zijn, achterhaald en misleidend.

De studie onderstreept ook het belang van fysieke activiteit. 'Als het gaat om het helpen van mensen met obesitas, is het beter is om de nadruk te leggen op sporten'. Want, zeggen ze, 'toenemende fitheid en fysieke activiteit wordt geassocieerd met verminderde schade door obesitas - veel meer nog dan wanneer mensen met de aandoening zich concentreerden op gewichtsverlies.' Ze moedigen professionals dus aan om de focus te verleggen van gewichtsverlies, naar fitheid. En daar kunnen we bij Women's Health natuurlijk alleen maar achter staan.