Presteer jij onder je kunnen? Misschien heb je wel een bore-out

Je werkt op de automatische piloot, de dagen kabbelen voorbij en alles is eigenlijk veel te makkelijk. Voor veel mensen klinkt dat stiekem als een droom, maar wie te lang onder z’n niveau werkt of zonder uitdaging leeft, loopt het risico op een bore-out. De stille tegenhanger van een burn-out en die is minstens zo schadelijk.

In plaats van te veel stress, ervaar je te weinig stress. Voorzitter van het Nationaal Centrum Preventie Stress en Burn-out (NCPSB) Theo Immers legt uit wat een bore-out is, wat je ertegen kunt doen én nog belangrijker: hoe je een bore-out voorkomt. 

Wat is een bore-out?

"Als je lange tijd niet uitgedaagd wordt, krijg je te weinig stress." Dat klinkt goed, maar is het niet. "Je hebt stress nodig om alert te blijven. Anders loop je met gesloten ogen de weg over. Als alles te makkelijk is, ervaar je te weinig stress en krijg je een bore-out."

Een bore-out komt het vaakst voor op de werkvloer, maar ook in je privéleven kun je erin belanden. Denk aan een relatie zonder spanning of een sociaal leven waarin niks gebeurt. Als jij energie krijgt van dynamiek en afwisseling en die ontbreken te lang, raak je onderprikkeld.

Hoe herken je een bore-out?

Een bore-out sluipt erin. Je doet je werk, maar zonder echte betrokkenheid. Alles voelt saai, betekenisloos of zinloos. Je telt de uren, surft eindeloos op je telefoon of doet alsof je druk bent terwijl je mentaal al ergens anders bent. Veelvoorkomende signalen zijn:

• Geen interesse meer in je werk
• Je doet alleen het hoognodige
• Je voelt je moe en futloos, ondanks weinig werkdruk
• Je maakt slordige fouten of komt te laat in meetings
• Je voelt je nutteloos of leeg
• Je vermijdt contact met collega’s
• Je vult je tijd met niet-werkgerelateerde dingen (zoals scrollen of koffie halen)
• Je twijfelt aan je plek of waarde binnen het team

Kortom: je werkt nog wel, maar leeft niet meer op.

Van bore-out naar burn-out

Een bore-out lijkt op het eerste gezicht onschuldig, maar wie lang genoeg blijft hangen in verveling, loopt uiteindelijk juist wél tegen een burn-out aan. "Je valt wel uit door een burn-out en dat kan een gevolg zijn van de bore-out." Dat zit zo: als je dag na dag zonder doel of uitdaging werkt, verlies je motivatie, en voelt het alsof je gevangen en zie je geen uitweg. Als dat te lang duurt, breekt het je op.

Waarom vrouwen extra risico lopen

Volgens Immers komt een bore-out vaker voor onder vrouwen. "Meer vrouwen hebben een functie onder hun kunnen. Zij doen vaker werk wat te makkelijk is voor hen en waar ze geen uitdaging in vinden." En je zegt zo’n baan niet zomaar op. want tja, zekerheid, kinderen, flexibiliteit… Het lijkt praktisch om te blijven zitten waar je zit, maar ondertussen blijf je in de sleur hangen. "Je moet de noodzaak inzien om uitdaging te zoeken", legt Immers uit. "Maar wat je eerder ziet, is dat mensen het rationaliseren. Zo verleg je steeds je grenzen en blijf je in de verveling hangen. Totdat deze dus omslaat."

Hoe los je een bore-out op?

Het begint bij eerlijk durven kijken naar jezelf: voel je je nog uitgedaagd? Haal je voldoening uit je werk? En zo niet, waar ligt dat dan aan? De oplossing is niet altijd: ander werk zoeken. Soms kun je binnen je huidige functie meer verantwoordelijkheid vragen, andere taken oppakken, of je werk anders organiseren. Immers: "De enige oplossing tegen een bore-out is uitdaging zoeken en op je niveau werken. Je pakt aan waar de verveling zit."

Werk je thuis en voel je je afgevlakt? Verander van omgeving, werk af en toe op kantoor, of plan een inhoudelijk gesprek met collega’s. Laat de koffiepraat achter je en zoek verdieping. Andere manieren om bore-out aan te pakken:

• Maak van werk een spel - Stel jezelf doelen, meet je voortgang, daag jezelf uit
• Werk samen - Dat kan via Zoom of FaceTime (body doubling)
• Wissel af - Pak projecten op met andere teams of taken
• Gebruik achtergrondgeluid - Muziek of podcasts om je brein wakker te houden
• Reflecteer - Wat vind jij belangrijk in je werk? Kun je daar weer meer van terugbrengen?

Volg je Women's Health al op Facebook en Instagram?