Opkomen voor jezelf? Zo doe je dat
Je bent niet de enige die dit moeilijk vindt.
Opkomen voor jezelf is niet altijd makkelijk. Soms heb je spijt dat je het hebt gedaan en dacht je achteraf had ik maar mijn mond gehouden. Op andere momenten heb je juist spijt dat je niet bent opgekomen voor jezelf. De situatie speelt dan vaak nog eindeloos af in je hoofd waarbij je precies weet wat je had moeten zeggen op dat moment. Helaas kan je de tijd niet terugdraaien. Hoe weet je wanneer je succesvol kunt opkomen voor jezelf? Waar ligt de grens?
De situatie bepaalt hoe zinvol het is om op te komen voor jezelf
Deze grens is niet altijd hetzelfde, dit ligt aan de situatie en de macht die je in deze situatie hebt. In sommige situaties heb je veel macht, bijvoorbeeld als je solliciteert op een baan en je hebt meerdere aanbiedingen van bedrijven. Tegelijkertijd kan het ook andersom zijn, dan wil jij heel graag aan de slag bij een bedrijf maar hebben zij veel mensen om uit te kiezen. Dan is je macht in onderhandelingen veel beperkter en moet je goed nadenken tot hoever je kunt gaan om voor jezelf op te komen.
Als vrouw bereik je de grens veel sneller
Adam Galinsky is psycholoog en doet al jaren wetenschappelijk onderzoek naar onderhandelingen, leiderschap en macht. Hij omschrijft het fenomeen ‘low power double-bind’. Uit zijn onderzoek blijkt dat vrouwen vaker dan mannen in situaties zitten waarin ze weinig macht hebben. Dit geeft vrouwen veel minder speelruimte, waardoor je als vrouw veel sneller de grens overgaat als je opkomt voor jezelf. Misschien heb je dit zelf ook weleens ervaren. Als je iets hebt bereikt op werk twijfel je misschien om het te delen met anderen omdat je bang bent niet sympathiek over te komen bij je collega’s. Mannen blijken hier over het algemeen net iets minder last van te hebben.
Hoe kun je effectiever opkomen voor jezelf?
Vrouwen moeten daarom manieren vinden om hun speelruimte uit te breiden zodat ze niet de grens over gaan waardoor ze worden gestraft. Op deze manier kunnen ze voor zichzelf opkomen met een positief resultaat. Galinsky geeft hiervoor twee tips. De eerste is om jezelf krachtiger (en machtiger) te voelen. Als je jezelf sterker opstelt geef je jezelf meer speelruimte in de onderhandelingen. De tweede tip is om krachtiger (en machtiger) te zijn in de ogen van anderen. Als anderen je beschouwen als een krachtiger persoon, geven ze jou meer speelruimte. Op die manier breid je het aantal situaties uit waarin je kunt opkomen voor jezelf zonder hiervoor gestraft te worden. Hoe pak je dit aan?
Onderhandelen voor anderen?
Uit onderzoek blijkt dat vrouwen gemiddeld gezien met een slechtere uitkomst weglopen van de onderhandelingstafel dan mannen. Hierop is één uitzondering, dit is namelijk wanneer vrouwen onderhandelen voor anderen. Vrouwen worden dan assertiever en voelen zich krachtiger. Wetenschappers noemen dit het ‘mama-bear-effect’. Vrouwen breiden hier hun speelveld uit door zich heel krachtig op te stellen en dit gaat vaak vanzelf.
Onderhandelen voor jezelf?
Dit is duidelijk een stukje moeilijker voor ons vrouwen. Hierbij raadt Galinsky aan om je te verplaatsen in iemand anders. Als je het perspectief van de persoon tegenover je als uitgangspunt neemt en nadenkt wat deze persoon wilt bereiken is het een stuk waarschijnlijker dat die persoon je geeft wat je wilt.
Galinsky geeft hierbij een voorbeeld van een bankoverval. Een man loopt een bank binnen en zegt ‘geef me €2000 of ik blaas de hele bank op met een bom’. De bankmanager gaf het geld niet maar nam zijn perspectief en besefte dat hij een heel specifiek bedrag vroeg. Dus ze zei: ‘waarom vraag je om €2000?’. De man zei: ‘ik word mijn huis uitgezet tenzij ik onmiddellijk €2000 betaal’. Toen reageerde de bankmanager: ‘Oh je wilt de bank niet beroven, je wilt een lening afsluiten. Hier kan ik je mee helpen.’ Doordat de bankmanager het perspectief nam van de overvaller nam de situatie een hele andere wending en veranderde de machtsverhouding. Zo zie je dat opkomen voor jezelf ook heel sympathiek kan zijn.
Zorg voor flexibiliteit in de onderhandelingen
Galinsky’s onderzoek toont aan dat als je mensen de keuze geeft, dit de kans op een afwijzing verkleint en ze eerder één van de twee opties zullen accepteren. Denk hieraan in bijvoorbeeld salarisonderhandelingen bij een promotie. Zo kun je je manager in plaats van één voorstel ook twee voorstellen doen: 5% salarisverhoging en €1000 extra opleidingsbudget of 10% salarisverhoging en geen extra opleidingsbudget. Dit geeft je manager flexibiliteit en biedt hem of haar meer ruimte om jou te vinden in de onderhandelingen.
Vind bondgenoten
Onderschat nooit je netwerk. Je wordt krachtiger in de ogen van anderen door sterke bondgenoten om je heen te verzamelen. Hoe meer ervaring en senioriteit je bondgenoten hebben, hoe beter het werkt. Je vindt bondgenoten door anderen om advies te vragen. Zij verplaatsen zich in jouw situatie en nemen jouw perspectief. Op die manier verdien je hun interesse en betrokkenheid en kweek je begrip voor jouw wensen.