Waarom jezelf uitspreken tegen onrecht zo moeilijk is
Dit is ervoor nodig om het wél te doen.
Heb jij de film Bombshell al gezien? In deze film volg je het verhaal van drie vrouwen die bij de Amerikaanse TV-zender Fox News werken. Roger Ailes, de baas van Fox News, komt al jaren weg met seksuele intimidatie op de werkvloer. Drie vrouwen besluiten op te staan en spreken zich publiekelijk uit over het onrecht op de werkvloer. Je ziet ook dat mensen helaas best hard zijn en hun oordeel klaar hebben. Meningen als ‘ze zal het er zelf wel naar gemaakt hebben’ zijn vaker regel dan uitzondering en leiden tot veel schaamte bij het slachtoffer. De film laat zien dat het niet zo zwart-wit is en hoe je beetje bij beetje terecht komt in een situatie waarbij het heel moeilijk is om er nog uit te komen.
We weten uit wetenschappelijk onderzoek dat wanneer er geen actie wordt ondernomen en daders weten dat ze ermee weg kunnen komen er alleen maar meer intimidatie zal plaatsvinden. Toch wordt er vaak niets gedaan. Waarom is het zo moeilijk om je uit te spreken tegen onrecht (op de werkvloer)? Voor jezelf, maar ook voor anderen? Hiervoor zijn drie belangrijke redenen.
1. Negatieve gevolgen voor jezelf
Jezelf uitspreken tegen de status quo kan gevolgen hebben voor je eigen reputatie, maar ook voor je relaties met collega’s en je manager blijkt uit onderzoek van New York University. Het delen van deze feedback kan leiden tot negatieve evaluaties, projecten die je liever niet wilt doen en soms zelfs tot ontslag. Veel mensen zijn zich bewust van de mogelijke negatieve consequenties en houden zich daarom liever stil over onrechtvaardigheid op de werkvloer. Het is heel belangrijk dat je als manager een veilige cultuur creëert, waarbij je team zich comfortabel voelt om zich te kunnen uitspreken zonder hiervoor ‘gestraft’ te worden. Alleen zo kun je echt de bedrijfscultuur veranderen.
2. Het omstandereffect
Als je in moeilijkheden zit, zal niet iedereen je te hulp schieten. Dit kan komen omdat mensen denken dat anderen je wel zullen helpen of omdat zij denken dat het niet ‘hun taak’ is om te helpen. Hoe meer mensen er zijn, hoe kleiner de kans dat iemand je zal helpen. De wetenschap noemt dit het omstandereffect of bystander effect. Hoe meer omstanders er zijn, hoe minder verantwoordelijk elke individuele omstander zich voelt om te helpen. Bovendien, hoe meer omstanders, hoe minder schuldig elke individuele omstander zich voelt over het niet helpen. Daarnaast zijn mensen bang om veroordeeld te worden door anderen wanneer ze helpen. Ze zijn bang om iets verkeerd te doen terwijl ze bekeken worden door anderen. Hierdoor ben je banger om te helpen en kies je er liever voor om niets te doen.
3. Het risico voor de ander
Hoe meer je het gevoel hebt dat je nadeel zult hebben aan het helpen van iemand anders hoe kleiner de kans dat je iemand zal helpen. Psychologen hebben een experiment gedaan waarbij een man een vrouw seksueel lastig viel (dit waren acteurs). In het ene scenario was de dader een kleine tengere man, in het andere scenario was de man een beer van een vent. In het eerste scenario hielp de helft van de mensen de vrouw, in het tweede scenario hielp nog maar 6% van de mensen de vrouw. Hoe hoger het risico, hoe kleiner de kans dat diegene je helpt. Zo werkt het ook op de werkvloer, hoe meer senior de dader, hoe moeilijker het mensen vinden om te helpen.
Impact op anderen als je je wel uitspreekt
Wanneer je besluit je wel uit te spreken tegen onrecht tonen we moed en beïnvloeden we anderen om dit ook te doen. Dit zag je ook terug in de film Bombshell. Eén nieuwslezeres toonde lef en startte een rechtszaak. Dit inspireerde andere nieuwslezeressen die zich ook aansloten. De eerste die moed toont, motiveert anderen om hun angst te overwinnen om zich ook uit te spreken. Dit gebeurde ook bij de #MeToo beweging. Zodra de eerste vrouwen in Hollywood zich publiekelijk hierover uitspraken, volgden over de hele wereld steeds meer vrouwen. Door hun goede voorbeeld werden zij aangemoedigd zich ook over hun angst of schaamte heen te zetten en zo bij te dragen aan een positieve verandering.
Zo kun jij helpen
Wat kun jij doen? In welke organisatie, club, groep je je ook bevindt, zorg dat iedereen zich veilig voelt, zich beschermd voelt en gehoord wordt. Zorg dat je omgeving weet dat daders die schade toebrengen aan de ander niet zonder gevolgen door kunnen gaan. Door actief bij te dragen aan deze omgeving moedig je mensen die onrechtvaardig behandeld worden aan om zich uit te spreken. Onderschat nooit wat jij kunt doen om een ander te helpen.