De invloed van wild zwemmen op je mentale gezondheid

Update: 9 mei om 13:17

Niet alleen verfrissend, maar ook nog eens goed voor je mentale welzijn. 

Wild zwemmen: mentalen boost door koud water

Voel je je opgejaagd, gestrest of overprikkeld? In een wereld vol prikkels zoeken steeds meer vrouwen naar natuurlijke manieren om hun mentale gezondheid te versterken. Wild zwemmen is er daar één van; koud water zwemmen blijkt niet alleen verfrissend te zijn, maar ook wetenschappelijk onderbouwd. Het activeert je zenuwstelsel, verlaagt stresshormonen en verbetert je stemming. 

Wat doet koud water met je brein en lichaam?

Vanaf het moment dat je in het koude water springt, gebeurt er van alles in je lichaam. Je ademhaling versnelt, je hartslag stijgt en je lichaam schakelt direct over naar de ‘overlevingsstand’. Je hersenen maken endorfine aan, ook wel bekend als het ‘gelukshormoon’, waardoor je je al snel energieker en opgewekter voelt. Tegelijk daalt het stresshormoon cortisol, wat helpt om spanning los te laten. De koude prikkel stimuleert je bloedcirculatie en verhoogt je alertheid. 

De rol van endorfines en dopamines

Uit een studie blijkt dat koud water een directe invloed heeft op je neurotransmitters, de signaalstoffen in je hersenen die bepalen hoe je je voelt. Tijdens het zwemmen in koud water maakt je lichaam extra endorfine aan, wat zorgt voor een opgewekt gevoel. Ook de aanmaak van dopamine, het beloningshormoon, krijgt een boost. Dit zorgt niet alleen voor meer energie, maar ook voor een betere focus en motivatie.

Waarom het je stressniveau verlaagt

Een plons in koud water kan ook bijdragen aan het afnemen van het stresshormoon. ‘Onderdompeling in koud water resulteert in een ‘koude schok’-reactie: hijgen, hyperventilatie, verhoogde hartslag en afgifte van stresshormonen (sympathoadrenale)’, vertelt Mike Tipton, professor aan de University of Portsmouth’s Extreme Environments Laboratory aan Vogue Australië. ‘Herhaalde onderdompeling in koud water maakt acclimatisatie mogelijk, inclusief een vermindering van de respons op koude schokken – een verlaging van het niveau van de stresshormonen (noradrenaline, cortisol, ACTH)’. Check.  

Zo begin je met wild zwemmen

Bouw rustig op, kies een veilige plek en neem iemand mee. Met de juiste voorbereiding is wildzwemmen ook voor beginners veilig en verfrissend. 

Wat heb je nodig om veilig te starten

Voor veilig wildzwemmen heb je een aantal dingen nodig. Neem een drijfmiddel mee zoals een zwemboei en een waterdichte telefoonhoes. Zorg ook voor felgekleurde kleding voor extra zichtbaarheid en zwem nooit alleen. Check ook altijd de locatie van tevoren, let op stromingen en controleer de watertemperatuur (ideaal tussen 10-18°C). Ook is het handig om een kleine EHBO-kit mee te nemen, en gebruik apps zoals Zwemwater.nl voor betrouwbare informatie over zwemlocaties. 

Hoe vaak moet je het doen voor effect? 

Het is voldoende om 2 tot 3 keer per week in koud water te zwemmen. Dagelijks mag natuurlijk ook, zolang je goed herstelt. Vaak zul je je al naar een aantal weken minder gestrest, helderder en energieker voelen. De aanmaak van endorfine en het wennen aan de kou dragen hieraan bij. 

Ervaringsverhalen en motivatie

In het boek Wildzwemmen van Anna Deacon en Vicky Allen delen vrouwen hun ervaringen met wildzwemmen en de positieve effecten ervan op hun mentale gezondheid. “Ik begon voor de lol, maar realiseerde me al snel dat het water me hielp bij pijnlijke gewrichten en ook mijn angst en stress kalmeerde,” vertelt Anna Deacon. 

Vicky Allan schrijft in het boek: “Koudwaterzwemmen heeft me geholpen om met menopauzeklachten om te gaan. In een tijd waarin mijn lichaam deze veranderingen doormaakt, vind ik het geweldig dat ik iets doe wat echt sterk, moedig en fysiek is.”

Het ritueel van kou omarmen

Baantjes trekken in natuurwater is veel meer dan een rustmomentje in de natuur. Het brengt tal van psychologische voordelen met zich mee - even je hoofd leegmaken, frisse energie opdoen en hup met een glimlach weer het water uit. 

Volg je Women's Health al op Facebook en Instagram?