Hormoonvrije anticonceptie: deze 6 alternatieven zijn er

Heb je het gehad met hoofdpijn, stemmingswisselingen, een laag libido of andere bijwerkingen van de pil? Steeds meer vrouwen zijn op zoek naar alternatieven voor hormonale anticonceptie. Benieuwd welke hormoonvrije anticonceptie methoden er zijn? We zes verschillende methoden voor je op een rijtje.

Wél genieten van seks, zónder bijwerkingen. You're welcome.

Anticonceptie zonder hormonen

De leeftijd waarop vrouwen in Nederland hun eerste kind krijgen stijgt al jaren. Vrouwen bevallen gemiddeld op hun 30ste van hun eerste kind en veel hoogopgeleide vrouwen wachten zelfs tot zij gemiddeld 34 jaar oud zijn, zo blijkt uit cijfers van het Nederlands Jeugdinstituut.

Maar in de pre-baby jaren wil je natuurlijk wel van seks kunnen genieten, zonder het risico te lopen om zwanger te raken. Anticonceptiemiddelen zijn dan onmisbaar.

Waarom anticonceptie zonder oestrogeen?

Veruit de meeste vrouwen gebruiken de pil of het hormoonspiraal als bescherming. Het reguleren van menstruatie en het tegengaan van acne zijn onder andere voordelen die hormonale anticonceptiemiddelen met oestrogeen met zich meebrengen.

De voordelen van hormonale anticonceptie wegen alleen voor veel vrouwen niet meer op tegen de nadelen, waardoor ze op zoek gaan naar alternatieven. De hormonen (progestageen en oestrogeen) kunnen namelijk ook zorgen voor bijvoorbeeld stemmingswisselingen, hoofdpijn, gewichtstoename en een verminderd libido.

Steeds meer vrouwen stappen hierdoor over op hormoonvrije anticonceptie: uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) blijkt dat het gebruik van de anticonceptiepil in zeven jaar (2014-2020) met ruim 6 procent is afgenomen. Gelukkig zijn er ook veel anticonceptiemethodes die de ongewenste bijwerkingen van hormonen buiten spel zetten. Hieronder bespreken we alle alternatieven met de bijbehorende voor- en nadelen.

Welke hormoonvrije anticonceptie methoden zijn er?

1. Condoom
2. Koperspiraal
3. Pessarium
4. Sterilisatie
5. Periodieke onthouding
6. Vrouwencondoom

1. Condoom

Het reguliere mannencondoom is een van de bekendste hormoonvrije anticonceptiemiddelen. Het is een rubbertje die om de penis wordt gedaan waardoor het zaad wat vrijkomt tijdens het vrijen niet in de vagina terecht kan komen. Een ander voordeel is dat het ook beschermt tegen seksueel overdraagbare aandoeningen (soa’s).

Daarentegen is het nadeel van een regulier condoom dat de betrouwbaarheid (98%) sterk afhankelijk is van het gebruik. Zo is er een mogelijkheid dat het scheurt. Ook kan het omdoen van het condoom in the heat of the moment ‘het moment’ verpesten.

2. Koperspiraaltje

Een andere optie is het koperspiraaltje. Deze wordt in de baarmoeder geplaatst en voorkomt innesteling van de zaadcellen in de baarmoeder. Een voordeel van de koperspiraal is dat het lang mee gaat, namelijk zo’n 5-10 jaar. Daarnaast is het een zeer betrouwbare methode (99%).

Een nadeel is dat het inbrengen vaak als vervelend ervaren wordt. Ook beschermt het niet tegen soa’s en kan de menstruatie de eerste drie maanden na de plaatsing heviger zijn, net als de krampen. Na drie maanden herstelt de natuurlijke cyclus.

3. Pessarium

Het pessarium is een rond kapje die je over de baarmoedermond plaatst waardoor deze wordt afgesloten en de zaadcellen niet in de baarmoeder terecht kunnen komen. Een nadeel van dit alternatief is dat het na de seks nog acht uur lang moet blijven zitten en geen bescherming biedt tegen soa’s. Daarnaast moet het kapje op maat gemaakt worden.

Als het kapje namelijk niet de goede maat heeft neemt de betrouwbaarheid (99%) af, omdat de baarmoedermond dan niet volledig wordt afgesloten. Deze methode is dus alleen betrouwbaar als het op de juiste manier gebruikt wordt.

4. Sterilisatie

Sterilisatie is ook een optie, hierbij worden de eileiders definitief afgesloten. Met deze methode kan een vrouw (meestal) niet meer zwanger raken. Dit is dus eigenlijk alleen een alternatief voor vrouwen op leeftijd of vrouwen die geen kinderen willen krijgen. Het is een zeer betrouwbare methode (98%), maar beschermt wederom niet tegen soa’s. Ook een man kan zich trouwens laten steriliseren. Bij een sterilisatie snijdt de arts de zaadleiders door, maakt ze korter en naait ze dicht. Na deze operatie komen er geen zaadcellen meer uit de penis.

5. Periodieke onthouding

Een van de anticonceptiemethodes die de laatste jaren sterk in opkomst is en daarnaast het meest natuurlijk is: het bijhouden van je eigen menstruatiecyclus en de vruchtbare dagen. Dit betekent dat je geen seks, of seks met een condoom, hebt op de dagen dat je het meest vruchtbaar bent.

Er zijn verschillende methoden om dit goed bij te houden, zoals het meten van je lichaamstemperatuur of het in de gaten houden van afscheiding. Er zijn genoeg apps die jou helpen om jouw cyclus precies in de gaten houden zoals Period Tracker Lite, Love Cycles en LadyComp.

Ook kun je gebruik maken van een cycluscomputer zoals Daysy 2.0. Gebruikers van dit apparaatje meten hun lichaamstemperatuur onder de tong, voeren menstruatiedagen in en krijgen op die manier een overzicht van hun vruchtbare en niet vruchtbare dagen. Deze methode is helaas alleen betrouwbaar (97%) als het zorgvuldig wordt gedaan en beschermt niet tegen soa’s.

6. FC2 vrouwencondoom

Last but not least, en onterecht de meest onbekende methode: het FC2 female condom, ofwel het vrouwencondoom. Dit is een van de meest toegankelijke opties. Naast dat het vrouwencondoom dubbele bescherming biedt (zowel tegen zwangerschap als tegen soa’s) en latex-vrij is, bevat het geen hormonen. Het vrouwencondoom gebruik je alleen wanneer het moment daar is.

Een ander voordeel is dat je het ook al een paar uur van tevoren in kunt brengen, waardoor je altijd beschermd bent en ‘het moment’ niet verstoord wordt. Het vrouwencondoom kan ook blijven zitten wanneer de erectie verslapt, waardoor het genot langer kan aanhouden. Dit anticonceptiemiddel geeft de vrouw controle.

Het FC2 vrouwencondoom is gemaakt van dun nitril, een materiaal dat drie keer zo sterk en dunner is dan latex, waardoor de kans kleiner is dat het condoom scheurt en het gevoel zo natuurlijk mogelijk is.

Als nadeel van het vrouwencondoom, kan het design genoemd worden. Een gedeelte van het vrouwencondoom valt over de ingang van de vagina heen en is hierdoor altijd zichtbaar. Alhoewel dit betere bescherming biedt dan reguliere mannencondooms tegen soa’s, kan dit even wennen zijn.

Conclusie

Genoeg opties dus om zonder hormonen van seks te kunnen genieten zonder zwanger te worden. De voordelen van deze hormoonvrije alternatieven nemen de overhand en zorgen voor hormoonloos genot.

Meer weten over anticonceptie. Lees hier alles wat je wil weten over anticonceptie, zoals pillen, pleisters, spiraaltjes of ringen, plus informatie over de effectiviteit, beschikbaarheid, kosten en meer.