Met deze tips haal jij dit jaar die gestelde doelen wél
Train je brein: van doelen naar doen!
In januari begin je vol goede moed aan je goede voornemens, maar toch blijft het vaak bij wensen, dromen en ambities. Gelukkig zijn er manieren om je brein te trainen, patronen te doorbreken en al jouw gestelde doelen te halen aankomend jaar jaar.
Met deze tips haal je jouw doelen dit jaar wel
Dat stemmetje in je hoofd dat zegt dat je iets niet kunt? Gewoon een poging van je brein om niet te hoeven overgaan tot actie en in je comfortzone te blijven,’ vertelt Wouter van den Berg, gepromoveerd neuroeconoom en mede-eigenaar van BrainCompass, een bedrijf dat mensen helpt inzicht in zichzelf te krijgen door hun DNA te analyseren. Luisteren naar dit stemmetje is lekker veilig en bespaart bergen energie, maar het brengt je niet veel dichter bij je doelen.
Falen mag
Wees vooral niet te streng voor jezelf. Je mag namelijk best trots zijn op de aandacht en inzet die je al getoond hebt. Sta ook eens stil bij de dingen die wél gelukt zijn.
Je brein is gek op overzicht
Een to-dolijst zorgt voor orde in de chaos, waardoor je angst- en onzekerheidsgevoelens tegengaat en met meer zelfvertrouwen aan de slag kunt.
Bewust vs. automatisch
Omdat het belangrijkste doel van je brein overleven en voortplanten is, verzint het vaak ‘smoesjes’ om iets niet te doen of uit te stellen. Doelen bereiken kost immers energie. Van den Berg: ‘Informatie verwerken in het automatische gebied van de hersenen kost de minste energie. Pas als het écht moet, betrekt je brein ook het bewuste gedeelte erbij. Dit kost meer energie en is ook langzamer, maar zorgt er wel voor dat je bewust kunt kiezen, plannen en de gevolgen van je gedrag op de lange(re) termijn kunt inschatten.’ Door het bewuste gedeelte van je brein te gebruiken, kun je dus voor eens en voor altijd breken met slechte gewoontes en je doelen gaan behalen. Maar hoe doe je dat dan precies?
Train je brein
‘Wanneer je het bewuste deel van je hersenen gebruikt, wordt er dopamine aangemaakt. Dit geluksstofje geeft je een prettig gevoel. Maar dat is niet het enige: dopamine is ook het stofje dat je aanzet tot handelen en voor motivatie zorgt’, legt de brein-expert uit.
‘En dat kun je trainen. Door op het juiste moment genoeg dopamine aan te maken, krijg je meer controle over je eigen gedrag. Je gebruikt dopamine om je brein minder automatisch en meer bewust gedrag te laten vertonen. Zorg er dus voor dat de trigger om iets te doen en de bijbehorende dopamine-activiteit snel worden opgevolgd door het genot van het daadwerkelijk bereiken van je doel.
Stel je neemt je voor om te gaan sporten (dat is de trigger), en het behalen van dat doel – om 7.30 uur in de gym zijn – zorgt voor de beloning. Omdat het dopaminesignaal dat vrijkomt bij de trigger gekoppeld wordt aan het gevoel van genot, is je brein ook geneigd om de volgende keer weer dopamine vrij te maken om je aan te zetten tot actie en je doelen te bereiken.’
Hoe vaker je het bewuste gedeelte van je hersenen gebruikt, hoe sterker je brein wordt. Door je doelen op te delen in kleinere taakjes kun je dit nog beter trainen. En hoe kun je dat doen? Juist! Door een to-dolijst te maken.
Werkgeheugen
Het maken van actielijsten is dé manier om je doelen te behalen. Maar dan moeten je doelen wel compact en realistisch zijn. Van den Berg: ‘Dat zorgt ervoor dat je vaak doelen afvinkt en dus de dopaminefeedback veel traint.’
Realistische doelen zorgen er weer voor dat je de beloning ook echt ervaart. Want zeg nou zelf: het voelt toch heerlijk om een taak af te vinken of door te strepen? Het bewuste systeem van onze hersenen bestaat voor een gedeelte uit ons werkgeheugen. Daar sla je veel informatie op, maar die ruimte raakt een keer vol. Je denkt waarschijnlijk wel een paar keer per dag aan dingen waar je op dat moment niets mee gaat of kunt doen. Dat kost energie, leidt af en zorgt voor stress.
Als je alles op papier zet maak je weer ruimte vrij in je hoofd. Je parkeert het even, om het er later bij te halen. ‘Door zoveel mogelijk op te schrijven, hoef je in je werkgeheugen geen ruimte te reserveren voor het onthouden van elke taak. Daardoor ontstaat er meer ruimte om het werkgeheugen te gebruiken voor de taak zelf, zodat je efficiënter werkt en productiever wordt,’ aldus Van den Berg.
Nieuwe verbindingen
De brein-expert waarschuwt wel dat we niet te doelgericht moeten worden. ‘Continu extreem efficiënt en doelgericht productief bezig zijn lijkt de norm te worden, maar is ook de basis voor prestatiestress. Daarnaast werkt het niet bepaald stimulerend voor je creativiteit.
Af en toe even helemaal niets doen zorgt ervoor dat bestaande verbindingen in het brein versterkt (of juist verzwakt) worden en zo ontstaan nieuwe patronen, netwerken, ideeën en gedachtes.’