Kokosolie: is het gezond, of toch niet?

Kokosolie (of eigenlijk kokosvet, want het is niet vloeibaar bij kamertemperatuur) heeft de afgelopen jaren veel aandacht gekregen als een veelzijdig en gezond voedingsmiddel, maar er is ook veel discussie en verwarring ontstaan over de vraag of het daadwerkelijk gunstig is voor de gezondheid. Hoe zit dat nu: is kokosolie gezond, of niet? Wij zochten het met een expert voor je uit.

Is kokosolie gezond of niet?

Kokosolie wordt vaak geprezen vanwege verschillende potentiële voordelen voor de gezondheid. Maar klopt dit wel?

Vetten

Allereerst even de essentie van vetten opfrissen, want er werd jarenlang gezegd dat je van vetten dik werd. Als gevolg gingen we ook de goede vetten vermijden, wat al helemaal niet per se gezond is. 'Vetten heb je namelijk nodig', zegt voedingsdeskundige Samefko Ludidi. 'Ze dienen als brandstof, als bouwstof van celwanden en je hebt het nodig om vitaminen op te nemen. Van oudsher wordt gedacht dat vetten die niet vloeibaar zijn, ook gelijk niet goed zijn. Plantaardige vetten zijn dat wel: en dat is waarom we zo verward zijn door kokosvet, want dat is vast én plantaardig.'

Kokosvet

Kokosvet bevat veel verzadigde vetten, maar het gaat niet alleen om de hoeveelheid. De samenstelling speelt ook een rol. 'Kokosvet boost namelijk het HDL-cholesterol meer dan vele andere vetsoorten, doordat het veel laurinezuur bevat. HDL-cholesterol kan helpen je bloedvaten te beschermen, op voorwaarde dat er niet te veel LDL-cholesterol in je bloed zit. Daarnaast bevat het antioxidanten en bioactieve stoffen die bijdragen aan een goede gezondheid.'

En wat is dan de conclusie?

Dat klinkt best hoopvol. 'De positieve eigenschappen worden vaak sterk uitvergroot, en voorstanders van kokosvet onderbouwen hun overtuiging met het feit dat inheemse volkeren in de tropen grote hoeveelheden kokosvet consumeren. Maar in de praktijk is dit niet te vergelijken met onze leefstijl. Deze volkeren hebben een totaal ander voedingspatroon dan wij - zij eten bijvoorbeeld bijna alleen maar plantaardig en geen bewerkte voedingsmiddelen.' Zij hebben er meer baat bij om kokosvet te eten, omdat dat één van hun enige bronnen van vet is.

'Het idee dat kokosvet de ultieme botervervanger zou zijn, is dus een beetje naïef', zegt Ludidi. Bovendien is het wetenschappelijk bewijs over de voordelen van kokosolie niet altijd duidelijk: er kunnen voordelen zijn, maar die komen niet altijd naar voren omdat ze samenhangen met een hoop andere factoren. 'Wat wel duidelijk is, is dat kokosvet het cholesterol laat stijgen. Meer dan andere plantaardige oliën, maar minder dan boter, blijkt uit onderzoek.'

In het onderzoek werd het effect van kokosvet op één van de voornaamste gezondheidsbedreigingen onderzocht: hart-en vaatziekten. 'De onderzoekers concludeerden dat het momenteel niet sterk genoeg onderbouwd kan worden om te claimen dat kokosvet de kans op hart-en vaatziekten vermindert.' Wat dus wel duidelijk naar voren is gekomen, was dat het (zowel HDL als LDL) cholesterol liet stijgen, maar dus in mindere mate dan boter.

Wat nu?

Maar moeten we een voedingsmiddel wel in het ‘goede’ of ‘slechte’ hokje willen duwen? 'Na jarenlang wetenschappelijk onderzoek zijn we een stuk wijzer geworden, maar we weten nog lang niet alles.' Misschien gaan we dat punt ook wel nooit bereiken. Vandaar: geniet van voeding, maar houd balans. Ben jij nu eenmaal een kokosfanaat en vind je je koekjes lekkerder als je kokosvet gebruikt in plaats van boter? Ga dan vooral lekker je gang.

Volg je Women's Health al op Facebook, Instagram en TikTok?