De ziekte van Parkinson neemt steeds meer toe: waardoor komt dit?
Ook onder jonge mensen lijkt deze ziekte steeds meer voor te komen. Wat is er aan de hand?
De ziekte van Parkinson neemt toe, zo luidt een NOS-artikel uit 2023. De afgelopen jaren is het aantal gevallen met maar liefst 30 procent gestegen. Al worden we met z’n allen steeds ouder en neemt daarmee ook het aantal ouderen toe, is dit niet de enige oorzaak voor deze stijging. Parkinson treft namelijk ook steeds meer dertigers en veertigers. Wat is Parkinson precies en waarom krijgen steeds meer mensen hiermee te maken?
Wat is de ziekte van Parkinson?
Parkinson is een ongeneeslijke ziekte waarbij bepaalde hersencellen langzaam aan stuk gaan. Deze cellen maken het stofje dopamine aan. Dit stofje zorgt ervoor dat spieren in beweging worden gezet. Wanneer dopamine ontbreekt, zullen er problemen met bewegen en denken ontstaan. Helaas bestaat er nog geen medicijn dat deze ziekte geneest. Wel kun je de symptomen onderdrukken.
Symptomen van Parkinson
Deze ziekte uit zich voornamelijk in de moeite met het maken van bewegingen. Zo kunnen kleine bewegingen als het strikken van je veters of het typen van een berichtje al een grote opgave zijn. Ook kunnen je spieren stijf aanvoelen, je arm, hand of been trillen terwijl je deze niet gebruikt, en kunnen je handen of benen trager bewegen. Daarnaast zijn sloffen of slenteren, schuifelen, voorover gebogen lopen en blokkerende voeten tijdens het lopen (ze lijken vastgeplakt aan de grond) mogelijke symptomen. De symptomen kunnen bovendien ook mentaal zijn. Denk hierbij aan: moeite met slapen, slecht kunnen ruiken, problemen met de stoelgang en plassen, trager denken, een angstig gevoel, depressie en vermoeidheid.
De eerste tekenen van Parkinson
Een mogelijk eerste teken van Parkinson is het uitleven van je dromen. Dit werkt als volgt. Normaal gesproken ligt je lichaam stil tijdens het dromen. Bij het uitleven van je droom beweegt je lichaam echter mee met de droom; de bewegingen die je droomt voer je ook daadwerkelijk uit in je slaap. Naast dit eerste teken zijn ook trillende handen een indicatie dat er sprake kan zijn van Parkinson.
Parkinson neemt toe: omgeving speelt met name een rol
Parkinson is een nare ziekte die helaas steeds vaker voorkomt, ook bij jonge mensen. Waar dit precies door komt, is niet geheel duidelijk, maar er zijn wel aanwijzingen. Het lijkt erop dat erfelijkheid een rol speelt (dit is bij zo’n 10 tot 15 procent van de patiënten het geval), maar dat ook omgevingsfactoren van invloed zijn. Volgens onderzoeker en hoogleraar aan het Radboudumc Bas Bloem is het stijgende aantal Parkinson-gevallen vooral te wijten aan de omgeving en luchtverontreiniging: pesticiden en bestrijdingsmiddelen die in de landbouw worden gebruikt, verhogen de kans op het krijgen van deze ziekte. Boeren en omwonenden hebben dan ook een hoger risico op Parkinson. Naast deze gifstoffen in de landbouw zouden ook andere middelen, bijvoorbeeld trichlooretheen dat in de metaalindustrie, wasserettes en stomerijen wordt gebruikt, verband houden met Parkinson, zo legt Bloem aan NOS uit.
De jarenlange blootstelling aan giftige stoffen lijkt dus de boosdoener. Al wordt er veel onderzoek naar het verband tussen deze giftige stoffen en Parkinson gedaan, het is nog niet duidelijk welke stoffen wel en niet veilig zijn. Het enigszins goede nieuws: het giftige middel Paraquat is in Nederland inmiddels verboden, dus er lijkt vooruitgang te zijn. Hopelijk wijst onderzoek verder uit welke middelen nog meer van het land weg moeten blijven, zodat we de groei van de ziekte zoveel mogelijk kunnen beperken.
Wat kun je zelf doen?
Ondanks dat genetische aanleg en omgeving (factoren waar je niet heel veel invloed op hebt) een grote rol spelen in het krijgen van Parkinson, hoef je je niet ineens grote zorgen te gaan maken. Met voldoende bewegen, het consumeren van cafeïne (yep, read that again) en het volgen van het mediterrane dieet, verlaag je volgens het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde het risico op Parkinson. Ook kun je Parkinson, wanneer de ziekte bij jou is vastgesteld, door middel van dit soort leefstijlkeuzes vertragen.
Tot slot: vroegtijdige herkenning kan een groot verschil maken. Herken je de bovengenoemde symptomen? Dan raden we je aan om je huisarts te raadplegen.
Volg je Women's Health al op Facebook en Instagram?