Waarom je ineens hooikoorts kunt krijgen – zelfs als je het vroeger nooit had

Loop je ineens te niezen, heb je jeukende ogen en ben je constant aan het snotteren? Grote kans dat je hooikoorts hebt – zelfs als je er vroeger nooit last van had. Hoe dat kan? Je immuunsysteem werkt niet altijd volgens de klok.

Je lichaam kan ineens allergisch reageren

Met de lente in aantocht begint voor veel mensen het bekende niezen, snotteren en tranende ogen weer. Veel mensen hebben last van hooikoorts. Bomen verspreiden hun pollen van eind maart tot half mei, terwijl graspollen – de meest voorkomende veroorzaker van hooikoorts – vooral van half mei tot juli in de lucht hangen. Sommigen reageren ook op pollen van onkruid en bomen.

Jouw afweersysteem is bedoeld om je te beschermen tegen indringers. Maar soms slaat het alarm af bij onschuldige stoffen zoals pollen, huisstof of dierenharen. Het gevolg: een flinke portie histamine wordt losgelaten in je lichaam, wat leidt tot vervelende symptomen als niezen, jeuk, tranende ogen of zelfs huiduitslag. Dit noemen we een allergische reactie.

De invloed van erfelijkheid en omgeving

Meestal beginnen allergieën op jonge leeftijd – de kans is extra groot als één van je ouders er al last van heeft. Toch speelt ook je leefomgeving een grote rol. In stedelijke gebieden is de luchtkwaliteit vaak slechter en zijn er meer prikkels voor je luchtwegen. Volgens experts hebben stadsbewoners dan ook vaker last van hooikoorts dan mensen op het platteland. Verhuis je van een rustige, groene omgeving naar de stad? Dan duurt het vaak een tijd voordat je klachten ontwikkelt. Je immuunsysteem moet eerst meerdere keren ‘leren’ dat het iets als vijandig herkent, voordat er daadwerkelijk een allergie ontstaat.

Wat hooikoorts (op latere leeftijd) precies triggert, is nog niet volledig duidelijk. Mogelijke oorzaken zijn:

• Ernstige infecties, zoals een longontsteking
• Blootstelling aan luchtvervuiling
• Hormonale veranderingen
• Verhuizing naar een stad met veel smog
• Voedingsveranderingen (sommige vlees- en zuivelproducten of alcohol kunnen histamine vrijmaken in het lichaam)

Ironisch genoeg kan het vermijden van een allergeen je juist gevoeliger maken, terwijl regelmatige blootstelling tolerantie kan opbouwen.

Hooikoorts bij kinderen

Hooikoorts is een veelvoorkomende allergie bij kinderen, al zie je het zelden bij kinderen jonger dan drie jaar. Toch is het belangrijk om allergische klachten op jonge leeftijd serieus te nemen. Ernstige hooikoortssymptomen kunnen zich op de lange termijn ontwikkelen tot chronische aandoeningen zoals astma, bijholteontstekingen of terugkerende oorinfecties.

Uit recent onderzoek blijkt zelfs dat erfelijkheid een rol speelt: zit hooikoorts of astma in de familie, dan is de kans groter dat je kind beide aandoeningen ontwikkelt. Voor jonge kinderen kunnen de klachten extra belastend zijn. Niezen, een verstopte neus of jeukende ogen kunnen hun concentratie en slaapritme flink verstoren. Omdat de symptomen lijken op die van een gewone verkoudheid, wordt hooikoorts bij kinderen soms over het hoofd gezien. Maar in tegenstelling tot een verkoudheid gaat hooikoorts niet vanzelf over en krijgen kinderen er meestal geen koorts bij. De klachten houden bovendien vaak langer dan een paar weken aan.

Waarom het ineens op latere leeftijd gebeurt

Hooikoorts kan dus ook pas op latere leeftijd ontstaan. Dit lijkt uit het niets te komen, maar schuilt vaak al jaren in je afweersysteem. De klachten waren eerder misschien zo mild dat je ze voor een verkoudheid hield. Klimaatverandering, hormoonschommelingen of bepaald medicijngebruik kunnen het proces versnellen of verergeren. Daardoor lijken de klachten ineens heftig op te spelen.

Hooikoorts gaat meestal niet vanzelf over

Heb je eenmaal hooikoorts, dan is de kans groot dat het ieder jaar terugkomt. Helemaal genezen is niet mogelijk, maar gelukkig zijn er veel effectieve manieren om de klachten te verminderen.

Handige tips

• Smeer vaseline rond je neusgaten om pollen tegen te houden
• Draag een zonnebril om pollen uit je ogen te houden
• Douche regelmatig en trek schone kleren aan als je buiten bent geweest
• Houd ramen en deuren zoveel mogelijk gesloten
• Gebruik een ventilator in plaats van open ramen, vooral ‘s avonds
• Stof regelmatig met een vochtige doek en stofzuig met een HEPA-filter
• Installeer een pollenfilter in je auto

Medicatie

• Antihistaminetabletten
• Neussprays
• Oogdruppels

Laat je adviseren door je apotheker over wat voor jou geschikt is.

Bronnen: Healthline, King Edward VII's Hospital

Volg je Women's Health al op Facebook en Instagram?