Het scheuren van je kruisband: dit is alles wat je erover wilt weten

Sta jij graag op het voetbalveld balletjes te trappen? Dan is de kans groot dat je zelf weleens je kruisband hebt gescheurd of iemand kent die dit is overkomen. Een gescheurde kruisband is met name binnen de voetbalwereld een veelvoorkomende blessure. Nu blijkt ook dat vooral veel vrouwen ermee te maken krijgen; vrouwelijke voetballers hebben vier tot acht keer grotere kans op het scheuren van de kruisband. Wat zit hierachter? We spraken sportfysiotherapeut Joel Petrillo. 

Dit gebeurt er bij het scheuren van je kruisband

Je kruisband kan dus scheuren. Maar waar zit ‘ie eigenlijk en wat is zijn functie? ‘In je knie zit een voorste en achterste kruisband’, legt Petrillo uit. ‘Deze zorgen voor de passieve stabiliteit van het gewricht. Ze houden de beweging van je onderbeen ten opzichte van je bovenbeen tegen en zorgen ervoor dat je knie niet te veel kan draaien.’ De voorste kruisband kun je dus scheuren. Dit gebeurt met name bij sporten waarbij je veel moet wenden, draaien en keren - bijvoorbeeld voetbal, hockey, lacrosse en basketbal. ‘Je verandert van richting, je knie klapt naar binnen, en je voet blijft staan’, illustreert Petrillo. De kruisband scheurt (je kunt hierbij een knappend geluid horen), gevolgd door een intense pijn. 

Het hartinfarct van de sport

Het scheuren van de kruisband is een naar en pijnlijk moment, en daar blijft het niet bij. Volgens Petrillo heeft het vervelende gevolgen.‘Op korte termijn zwelt je knie op, functioneert je bovenbeen minder goed en kan je knie bovendien niet goed buigen en strekken. In de weken erna zul je merken dat traplopen moeizamer gaat en je knie wat instabiel aanvoelt.’ Ook zit je vast aan een behoorlijk lang herstelproces. Petrillo: ‘Als je wilt terugkeren naar het sporten, dan moet je vaak een hersteloperatie ondergaan. Daarbij wordt de kruisband gereconstrueerd door middel van een pees, bijvoorbeeld een hamstringpees.’

‘Vervolgens zul je tussen de negen en twaalf maanden moeten revalideren, voordat je weer op het veld kunt staan. Hierbij zul je van vooraf aan kracht moeten opbouwen, leren springen, leren rennen, en sportspecifieke-oefeningen moeten doen, totdat je op een veilige manier weer terug kunt keren naar je eigen sport.’ 

Een gescheurde kruisband is dus een zeer serieuze blessure die veel tijd nodig heeft om te herstellen. ‘Het wordt ook wel het hartinfarct van de sport genoemd’, zegt Petrillo. En ook al ben je eenmaal hersteld, is de kans aanwezig dat het je nog een keer gebeurt. ‘Ook na de hersteloperatie scheuren veel mensen dezelfde kruisband nog een keer, of juist de ander.’

Vooral veel bij vrouwen

Dat een gescheurde kruisband een ingrijpende blessure is, ondervinden met name steeds meer vrouwen. ‘Onder sporters komt het veel voor’, licht Petrillo toe. ‘Nu ook de vrouwensport steeds groter wordt, zie je helaas ook een toename in het aantal kruisbandblessures. Vrouwen gaan meer sporten, zo wordt voetbal onder vrouwen steeds populairder. In deze sport komt het scheuren van de kruisband regelmatig voor, en dus krijgen veel vrouwen ermee te maken.’

Daarbij komen ook de genderverschillen om de hoek kijken. Petrillo: ‘Er wordt gespeculeerd dat ook lichaamsbouw een rol speelt. Bij het vrouwelijk lichaam is er sprake van de Q-hoek; de hoek vanuit de heupen die ervoor zorgt dat de knie automatisch een beetje naar binnen staat. Dat zou eventueel te maken kunnen hebben met het scheuren van de kruisband. Bovendien zouden ook schommelingen in hormonen er bij vrouwen voor kunnen zorgen dat banden minder stabiel zijn, waardoor de kans op het oplopen van een kruisbandblessure groter is. Mannen hebben deze fluctuaties niet.’

Valt niet echt te voorkomen

Slecht nieuws voor met name ons vrouwen, dus. Helaas bestaat er geen slimme zet om het scheuren van de kruisband voor te zijn. ‘In mijn ogen is het niet te voorkomen’, legt Petrillo uit. ‘We weten dat het vaak samengaat met vermoeidheid; het scheuren van de kruisband gebeurt namelijk zelden aan het begin van de wedstrijd. Je kunt de risicofactoren wel verkleinen, bijvoorbeeld door preventief te trainen en fit te blijven, maar écht voorkomen is niet mogelijk. Ook professionele sporters scheuren hem.’

Volg je Women's Health al op Facebook en Instagram?