Zwangere vrouwen sporten te weinig - en da's juist zo belangrijk
Getty Images
Sport is ontzettend belangrijk voor de gezondheid, en dat geldt ook als je zwanger bent. Uit recent onderzoek blijkt echter dat zwangere vrouwen in Nederland onvoldoende sporten. Veel vrouwen denken dat het schadelijk is, maar beweging is júíst belangrijk als je lichaam een kindje maakt.
Het onderzoek, dat werd gedaan door het Mulier Instituut, ontdekte dat slechts een derde van de zwangere vrouwen voldoet aan de beweegrichtlijnen, en dat zwangere vrouwen ook minder vaak sporten - al wandelen ze wel meer. Bij vrouwen in het algemeen voldoet bijna de helft aan de richtlijnen voor bewegen, wat laat zien dat veel vrouwen minder (of soms zelfs helemaal niet meer) bewegen zodra ze zwanger zijn.
Waarom sporten zwangeren te weinig?
Voor het gebrek aan bewegen worden door de onderzoekers twee oorzaken aangewezen: het gat tussen (wetenschappelijke) kennis en de praktijk, en de angst voor schadelijke effecten op de zwangerschap. We nemen de twee even door:
Theorie bereikt de praktijk niet
Als je zwanger wordt, krijg je van je arts of verloskundige (als het goed is) het advies om in beweging te blijven - zo staat het in de richtlijnen aangegeven. In de praktijk komt dit advies niet altijd goed aan bij de zwangere. ‘Ook op overheidswebsites wordt aangeraden om het rustig aan te doen als je zwanger bent,’ zegt onderzoeker Janne van der Heijden tegen NOS.
Veel vrouwen weten niet hoe ze op een veilige manier kunnen bewegen, en weten niet waar ze betrouwbare informatie kunnen vinden. Meer (makkelijk vindbare) adviezen en goede informatievoorziening is volgens de onderzoekers hard nodig, zowel voor de zwangere vrouw als voor zorgprofessionals.
Angst voor de gezondheid - van baby én moeder
De een zegt dat je niet zwaar mag tillen, de ander zegt dat je juist moet blijven tillen. Je dokter zegt dat hardlopen geen kwaad kan, maar in je omgeving hoorde je juist dat het gevaarlijk kan zijn voor jou en je baby. Het gebrek aan kennis, de juiste feiten en goede begeleiding leiden tot angst voor het maken van een foute beweging. Angst voor pijn, voor schade, of dat de beweging voor de baby te veel is, en dat baby daardoor niet goed kan ontwikkelen.
Door het gebrek aan kennis en informatievoorziening is het begrijpelijk als je deze zorgen hebt, maar met de juiste richtlijnen zijn ze nergens voor nodig.
Bewegen is juist goed
‘Natuurlijk is het een lastige periode, met allerlei fysieke ongemakken. Maar dat je altijd rustig aan moet doen, is achterhaald,’ legt Van der Heijden uit. Waar vroeger nog werd gedacht dat vrouwen hun baarmoeder zouden verliezen bij het hardlopen, en vrouwen in de 18e en 19e eeuw totale bedrust kregen voorgeschreven, weten we sinds deze eeuw dat bewegen juist enorm belangrijk is tijdens de zwangerschap.
Voldoende beweging leidt namelijk tot minder bekken- en rugklachten, minder vermoeidheid, een verlaagd risico op zwangerschapsdiabetes en tot betere slaap, zo blijkt uit verschillende onderzoeken. Ook bevordert sport de mentale gezondheid, de ontwikkeling van de baby, het verloop van de bevalling en het herstel na de bevalling.
Wat is het advies?
Toch blijft het tot nu toe voor veel zwangeren lastig om te weten welke beweging (en in welke mate) bij ze past. Tot er betere richtlijnen zijn, wil je je volgens het onderzoek in ieder geval aan deze (up-to-date) vuistregels houden:
- Iedereen die zwanger is (met uitzondering van gevallen waarbij er sprake is van aandoeningen, zoals problemen met het hart of vroegtijdige weeën) heeft baat bij sport en beweging - ook als je voorheen niet heel actief was.
- Zowel bewegen op licht, middelmatig als op zwaar niveau is goed - afhankelijk van het persoonlijke gevoel en de conditie van de zwangere.
- Dagelijks actief zijn is het beste: om wekelijks minstens 150 minuten hartslagverhogende activiteit te behalen, wil je aan je duurvermogen werken (zoals wandelen, zwemmen dansen of hardlopen) en krachttraining doen (met rekken, strekken en bekkenbodemoefeningen).
- Het liefst wil je elke dag van de week (of in ieder geval zo vaak mogelijk) actief in beweging zijn.
- Onthoud: sporten tijdens de zwangerschap doe je niet om maar zo min mogelijk te merken van die ‘zwangerschapskilo’s’ of om een strak lijf te behouden. Sporten is belangrijk om sterk en gezond te blijven, om complicaties te voorkomen en om op die manier goed voor jezelf en voor je kind te zorgen.
Heb je behoefte aan ondersteuning of begeleiding bij het sporten? Dan kun je een trainer (privé of met groepslessen) inschakelen die gespecialiseerd is op gebied van beweging tijdens je zwangerschap. Ook kun je motivatie vinden om te bewegen in je omgeving, en delen veel vrouwen via social media hun fit journey tijdens (en na) de zwangerschap; denk bijvoorbeeld aan @camillalor, @diedejoosten_, @aloha.lies of @abby.
Sport ze, je kunt ‘t!