Gesprekken over de liefde, relaties en gender leiden bij families tot ruzie; ‘Krijg ik nog kleinkinderen?’
Getty Images
Open gesprekken voeren over liefde, relaties of genderrollen? Bij bijna één op de drie jongvolwassenen leidt dat tot ruzie met hun familie, zo blijkt uit recent onderzoek van datingapp Tinder. Praten over je liefdesleven met familie gaat niet altijd over rozengeur en maneschijn.
Voor het onderzoek, dat door de datingapp werd uitgevoerd in Duitsland, zijn zo'n 3000 jongvolwassenen tussen 18 en 25 jaar met een enquête ondervraagd. Daaruit bleek bij 31 procent van de jongvolwassenen dat gesprekken met ouders over daten, gender en/of relaties leiden tot spanning. Dat geeft een flinke invloed op deze groep, want 29 procent geeft aan dat ze hun datinggedrag minstens één keer heeft aangepast, uit angst voor afwijzing of veroordeling van familie.
Huisje, boompje, rondreis door Azië
Hoewel we meestal denken dat ouders vooral streng zijn op hun (jongvolwassene) kinderen als ze nog thuis wonen, geven de onderzoekers aan dat de verwachtingen van de familie extra merkbaar worden als de jongvolwassenen het ouderlijk huis verlaten. De ‘kinderen’ richten hun eigen leven in, maar tijdens feestdagen, telefoongesprekken of etentjes vliegen de vragen en opmerkingen ze om de oren: ‘Heb je al een partner?’, ‘Wanneer word ik oma?’, ‘Weet je dat nou wel zeker, zo’n jongen met tattoo’s?’.
Maar liefst 42 procent uit deze groep ervaart dat hun familie van ze verwacht dat ze een traditioneel levenspad volgen: huisje, boompje, beestje - mét huwelijk en kinderen. ‘De oudere generatie heeft vaak een heel duidelijk beeld van wat een 'goed leven' inhoudt,’ zegt psycholoog Pia Kabitzsch over het onderzoek. ‘Dit idee wordt vaak uit zorgzaamheid en liefde overgedragen aan de kinderen, wat vaak druk veroorzaakt wanneer de volgende generatie een ander pad wil inslaan. Als levensplannen niet overeenkomen, zijn spanningen bijna onvermijdelijk en dan zijn openheid, respect en de bereidheid om te praten noodzakelijk.’
Generatieverschillen
Thema’s als LHBTI+, alternatieve relatievormen of open praten over je gevoelens zijn thema’s waar jongere generaties zich (over het algemeen) beter en makkelijker over kunnen uiten. Oudere generaties hebben juist het gevoel dat ze niet meekomen, wat voor onbegrip, wrijving en spanningen zorgt tussen de twee.
Volgens cijfers en het gebruikersgedrag van Tinder voelen jongvolwassenen zich online vrijer om hun identiteit te verkennen, en te experimenteren met relaties. 74 procent van Gen Z ziet een dating-app als een manier om hun seksuele of genderidentiteit uit te drukken, 59 procent komt voor het eerst uit de kast op een dating-app - nog voordat ze bij vrienden of familie ‘uit de kast komen’.
Zo ga je het gesprek wél aan
Tinder en psycholoog Pia Kabitzsch maakten een gespreksgids - één voor ouders en één voor kinderen - waarmee je makkelijker open het gesprek aan kunt gaan. ‘Het gaat niet om alles meteen begrijpen,’ zegt Kabitzsch. ‘Vaak is het genoeg om er gewoon te zijn en te luisteren zonder vooroordelen. Close met elkaar zijn en openheid komen niet voort uit perfectie, maar uit het gevoel dat het oké is om te zijn wie je bent.’
Gespreksgids voor ouders
1 . Stel vragen op een passende manier
Vraag niet: ‘Heb je al een vriend?’, maar vraag juist of je familielid iemand heeft die belangrijk voor ze is. Zo sta je open voor alle vormen en identiteiten.
2. Laat verwachtingen los
Toon interesse in het leven van je kind, op de manier waarop hij/zij/hen het pad vervolgt - en niet hoe dat volgens de sociale normen zou moeten. Vraag niet: ‘Krijg ik nog kleinkinderen?’, maar juist: ‘Wat zijn je wensen voor de toekomst?’.
3. Luister, en interpreteer niet
In plaats van gelijk te reageren met een oordeel, op basis van je eigen interpretatie - niks is zomaar een ‘fase’ - wil je serieuze interesse tonen. Stel vragen, blijf nieuwsgierig, en geef jezelf en je kind te tijd.
4. Geef onzekerheden toe
We zijn allemaal voor het eerst op aarde, dus doe niet alsof je alles kent en snapt. Vraag om uitleg als je iets niet begrijpt, en doe hetzelfde voor je kind.
5. Toon empathie
Al begrijp je iets niet, deze uitspraak doet wonderen door aan te tonen dat liefde en verbondenheid niet voorwaardelijk zijn: ‘Je bent belangrijk voor me en ik steun je, ongeacht welk pad je kiest.’
6. Houd het gesprek open
Laat zien dat er ruimte is voor dialoog, en spring niet zomaar van onderwerp naar onderwerp. Geef aan dat je het er vaker over zou willen hebben, mocht daar behoefte voor zijn.
Gespreksgids voor jongvolwassenen
1. Kies het juiste moment
Een rustig moment, zoals tijdens een wandeling of na een maaltijd, is vaak een beter moment voor een belangrijk onderwerp dan wanneer jullie druk bezig zijn met koken, tv kijken of een belangrijke wedstrijd kijken.
2. Praat over gevoelens in plaats van labels
Leg minder druk op definities, en meer op emoties. 'Het is belangrijk voor me dat je weet hoe ik me voel en wat me gelukkig maakt,’ is makkelijker te begrijpen dan als je de betekenis van een (voor je ouders) nieuw woord moet uitleggen.
3. Maak je eigen wensen duidelijk
Voorbeeld: 'Ik wil graag dat je naar me luistert, ook al begrijp je misschien niet alles meteen.'
Help ouders te beseffen dat empathie belangrijker is dan perfecte antwoorden.
4. Wees bereid dingen uit te leggen
Zo kun je zeggen: 'Het is oké als je vragen hebt. Ik zal proberen ze zo goed mogelijk te beantwoorden.' Dat neemt de angst bij ouders weg om iets 'fout' te doen.
5. Stel grenzen
Je hoeft niet alle vragen te beantwoorden, als je dat niet wil. Om dat op een zachte manier aan te geven, kun je zeggen: 'Er zijn sommige onderwerpen waar ik nu niet over wil praten, maar dat betekent niet dat ik je niet vertrouw.' Zo laat je openheid, maar ook zelfbescherming zien.
Bron: Tinder