Menstruatie en de (volle) maan: volgens dit onderzoek is er een verband (en zo merk je dat)
Getty Images
Vanavond is het volle maan - een supermaan notabene - en dat betekent dat veel vrouwen menstrueren. Klinkt misschien heel woo woo, maar volgens recent onderzoek lijkt er toch een connectie te zijn tussen de maancyclus en de menstruatiecyclus. Echter is er één ding wat het volgens hen tegenwerkt.
De boosdoener? Kunstmatig licht. Dít is hoe dat precies zit (en wat daar allemaal van klopt).
Hetzelfde ritme
Door de geschiedenis heen is de connectie tussen de maan en de menstruatiecyclus vaak opgevallen, waardoor de maan vaak wordt verbonden met vruchtbaarheid. Er zijn zelfs vissen die hun eitjes leggen aan de hand van de maancyclus. Het woord menstruatie komt dan ook van het Latijnse mensis, oftewel ‘maan’.
De menstruatiecyclus van een vrouw duurt, geteld vanaf dag één van de menstruatie, gemiddeld 28 dagen (en kan variëren tussen 21 en 35 dagen). De (synodische) cyclus van de maan - van volle maan tot de volgende volle maan - duurt zo’n 29,5 dagen. Toeval? Blijkbaar niet.
Bloeden bij volle maan
De studie, gepubliceerd in Science Advances, bestudeerde de gegevens van 176 (met name Europese) vrouwen die geen anticonceptie gebruikten. Daarbij vergeleken ze de informatie over hun menstruatiecyclus met de kennis van de maancyclus: maanfases, hoe dicht de aarde bij de maan staat en wanneer er een maan-eclips is. Ook bekeken ze Google Trends voor internationaal menstruatie-gerelateerde zoekopdrachten.
De onderzoekers vonden meerdere correlaties tussen de menstruatiecyclus en de maancyclus. Waarom dit gebeurt heeft volgens hen waarschijnlijk met het maanlicht en de zwaartekracht van de maan te maken. De meeste menstruatiecyclussen leken in januari - als de maan het dichtst bij de aarde staat - gelijk te lopen met de maan. Met name jonge vrouwen (onder de 35 jaar) menstrueerden vaak tijdens de volle maan of de nieuwe maan.
Opvallend was dat deze correlatie na 2010 afnam. Dat zou te maken kunnen hebben met het feit dat cyclussen met behulp van apps nauwkeuriger bijgehouden worden, maar de onderzoekers geven een andere verklaring: kunstmatig licht.
De invloed van kunstmatig licht
Hoewel de onderzoekers de opkomst van telefoons, schermen en LED-licht noemt als verklaring voor de afnemende correlatie sinds 2010, hebben ze voor deze studie niet genoeg data verzameld van de invloed (en daarbij de tijdlijn) van kunstmatig licht om dat te kunnen bevestigen.
Gynaecoloog Gino Pecoraro ziet echter wel een verband tussen de twee, zo zegt hij tegen ABC News: ‘Er zijn gegevens die aantonen dat licht de werking van de hersenen beïnvloedt, en de hersenen beïnvloeden alles in het lichaam,’ waaronder dus ook je hormonen. Het is immers ook bewezen dat zonlicht seizoensgebonden depressies beïnvloedt. Te veel in aanraking komen met kunstmatig licht, kan je ‘biologische klok’ verstoren, en zo dus wellicht ook je cyclus.
Maanstruatie: wel of niet?
Toch is er kritiek op de studie: voor een zoektocht naar zo’n bijzondere connectie tussen maan en menstruatiecyclus, is er volgens wetenschappers maar weinig betrouwbare data gebruikt. Uit een grootschalig onderzoek van cyclus-tracker-app Clue (met 1,5 miljoen gebruikers) bleek er juist geen correlatie te zijn tussen de maan- en menstruatiecyclus. Zo lang er geen duidelijke verklaring is voor de correlatie, kunnen we volgens hen de invloed van andere aspecten of 'toevalligheden' op de resultaten niet uitsluiten.
Overigens laten andere studies zien dat er misschien tóch wel een verband is tussen maan en menstruatie. Volgens Japanse onderzoekers, in samenwerking met de app Luna, hebben vrouwen die menstrueren met volle maan betere nachtrust dan vrouwen die menstrueren met de nieuwe maan.
Hoe dan ook
Voldoende wetenschappelijk bewijs voor een connectie tussen de twee is er dus nog niet écht. Toch wordt de invloed van de maan op onze gezondheid steeds vaker bestudeerd, en weten we dat veel mensen tijdens een volle maan slechter slapen. Of het nou waar is of niet: het feit dat de twee cyclussen vrijwel even lang zijn, dat de maan vaak als een vrouwelijke energie wordt gezien en dat de invloed bij dieren al te zien is, maakt het éxtra cool als jij vannacht naar de volle maan kijkt en weet: ah, ik word zo ongesteld.