Cijfers van de Rijksoverheid laten ons zien dat we stress op het werk inmiddels hebben laten stijgen tot beroepsziekte nummer uno. Wel een miljoen van de Nederlanders heeft last van burn-out klachten. Voor Millennials geldt dat een op de vijf last krijgt van een burn-out. Waarom zijn we eigenlijk zulke stresskippen? Wanneer maken die stress symptomen je overspannen en worden de symptomen van stress zoveel te veel dat ze overgaan in symptomen van een burn-out?
WH’s Milou spark Judith Noordzij die, zoals ze zelf op haar Instagram-account zegt, advocaat was en nu zichzelf is. Zij werkte drie jaar als advocaat op de Zuidas in Amsterdam, ook wel bekend als dé zakelijke kern van Amsterdam. Nachten doorhalen waarbij ze om 03:00 uur ‘s nachts naar huis ging, waren geen uitzondering. Hét recept voor een burn-out? “Op een donderdagmiddag werd ik letterlijk gevloerd door een burn-out”, zegt ze tegen Milou.
>> WH-DOC burn-out aflevering 2: Wat is een burn-out
Wanneer krijg je een burn-out?
Zo’n burn-out gaat niet over een dag ijs, laat psycholoog Thijs Launspach weten. Er gaat volgens hem een hele periode aan vooraf, waarin je het te druk hebt. “Een burn-out is dan echt het eindstation van deze rit. Dat is dan het moment waarop je namelijk niks anders meer kan.” Niet iedereen heeft dezelfde signalen, waardoor het belangrijk is om te achterhalen welke symptomen jou waarschuwen dat je een burn-out gaat krijgen als je langer zo doorgaat.
Symptomen van een burn-out
Achteraf zou Judith de symptomen van zo’n burn-out wel herkennen, maar op dat moment had ze geen idee dat ze een burn-out ging krijgen. Ze had wel door dat het niet goed met haar ging, maar ze herkende de symptomen niet, simpelweg omdat ze die niet kende. Nu ze erop terugkijkt ziet ze wel dat ze de maanden daarvoor een zinkend schip was. Voor haar waren de symptomen vooral dat ze moe was, slecht sliep, prikkelbaar was, chagrijnig, weinig concentratie en vergeetachtig.
Daphne Feller, brein-expert, kan verklaren waarom Judith zo vergeetachtig was toen ze zo gestresst was. Zij legt uit dat stress veel impact heeft op je hippocampus, het hersengebied waar je geheugen ligt. “Op het moment dat je heel veel stress ervaart maak je steeds meer cortisol aan.” Op momenten dat er veel cortisol wordt aangemaakt ga je je dingen slechter herinneren.
>> WH-DOC burn-out aflevering 3: Hoe herstel je van een burn-out?
Ook social media kan van invloed zijn op je stresslevel. We proberen allemaal de mooiste plaatjes te posten. Wanneer je dan naar anderen kijkt, kun je best gaan denken ‘he, zo perfect ben ik eigenlijk niet’. Dat denken dat je een soort act moet ophouden, de schijn moet hooghouden dat je het perfecte leven leidt, dat heeft bij Judith geleidt tot een burn-out. Niet alleen op het gebied van werk. Ook door de drukte in Amsterdam en het drukke leven dat we met z’n allen leiden. Dat perfecte leven wilde ik graag laten zien. “Ik wilde vier keer in de week, vijf keer in de week sporten; je wilt op elke borrel zijn; je wilt overal bij zijn; elk feestje; niks missen, en door dat allemaal te willen doen, heb ik gewoon veel meer van mezelf gevraagd dan ik aankon.”
Maar is dat niet iets wat we allemaal stiekem wel weten? We weten toch dat langdurige stress ons letterlijk kan vloeren? Denken we dat we allemaal Superwoman zijn? Dat het ons niet zal overkomen? Waarom gaan we maar door en blijven we steevast die grens opzoeken? Zo gek is dat eigenlijk niet als we de uitleg van Daphne Feller horen: “Elke keer als wij iets doen - een taakje - wordt er bij ons een klein shotje dopamine gegeven.” Daardoor krijg je een geluksgevoel. Je doet heel veel, krijgt daardoor steeds een shotje dopamine en door dat shotje blijf je maar rennen.
Neem de waarschuwingssignalen van je lichaam heel serieus, luidt het advies van de psycholoog. Zodra jij denkt ‘oef, dit kan of net goed gaan, of net niet’, begin dan meteen met het smeden van een plannetje waardoor je minder hooi op je vork kunt nemen. Ren niet door. Dat is het stomste dat je kunt doen volgens Launspach. Ook niet als je vakantie in zicht is.
